شناسایی موانع اجرای خط مشی های کارآفرینی و نوآوری در برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران

الموضوعات :

ابراهیم علی آبادی ¹ , محمد عزیزی ² , اکبر عالم تبریز ³ , علی داوری ⁴

1 - دانشجوی دکتری کارآفرینی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
2 - استادیار دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3 - استاد دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
4 - استادیار دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 16 الخميس , رمضان, 1439 تاريخ التأكيد : 02 السبت , رجب, 1440 تاريخ الإصدار : 10 الأحد , رجب, 1440

الکلمات المفتاحية: نوآوری, توسعه کارآفرینی, موانع, اجرای خط مشی,

ملخص المقالة :

زمینه: اجرای صحیح و مطلوب خط مشیهای کارآفرینی به عنوان محرک نوآوری و رشد اقتصادی، نقش کلیدی در توسعه اقتصادی و ظهور اقتصادهای مبتنی بر دانش و نوآوری دارد.مرحله اجرا یکی از مهمترین و پرچالشترین مراحل فرایند خط مشی گذاری میباشد. این مرحله نقطه آغازین تحقق هدف ها است عوامل متعددی میتوانند در اجرای یک خط مشی نقش داشته باشند. محققان هر یک به نوبه خود، عوامل مؤثر بر اجرای موفق یک خط مشی را بیان کردند توجه نداشتن به این عوامل میتواند در اجرای خط مشیها چالش ایجاد کند. هدف: هدف این پژوهش دستیابی به مهم ترین موانع اجرای برنامه های توسعه در حوزه کارآفرینی است. روش: این تحقیق از نظر هدف کاربردی، از نظر گردآوری داده ها کیفی و با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق با ۱۴ نفر از صاحب نظران صورت گرفته است. روش نمونه گیری هدفمند و ملاک تعیین حجم نمونه، اشباع نظری است که در نمونة دوازدهم اشباع نظری حاصل شد. همچنین برای تحلیل داده ها از کدگذاری باز و محوری استفاده شد. یافته ها: موانع اجرا عبارتند از: موانع ماهیتی (فقدان متولی واحد، عدم استانداردسازی قوانین، تعدد قوانین و عدم همسویی قوانین)، موانع مشارکتی (عدم مشارکت مجریان و ذینفعان )، موانع مربوط به مجریان (نبود مسئولیت پذیری در مجریان، فقدان آموزش مناسب برای مجریان، ضعف و ناکارآمدی مجریان، فقدان هماهنگی مناسب بین مجریان و تغییر مجریان کارآمد)، موانع محیطی (شرایط محیطی نامناسب، ساختار اداری نامناسب، اراده سیاسی ناکافی و عدم پایبندی به برنامه)، موانع پیاده‌سازی (عدم نیازسنجی برای اجرا، زمان اجرا نامناسب، فقدان ابزار اجرا و ظرفیت ناکافی اجرا) و موانع نظارتی (نظارت نامناسب بر اجرا، فقدان ضمانت اجرایی، وجود دستگاههای نظارتی مستقل، ابزار نامناسب ارزیابی و عدم دریافت و انعکاس بازخور) نتیجه گیری: با توجه به نتایج این تحقیق مطمئن ترین مسیر پیش روی کشور در راستای دستیابی به اهداف مندرج در برنامه های توسعه، ایجاد ساختاری مناسب در جهت تدوین خط مشیهای مطلوب، تعیین متولی اجرا و استفاده از نظرات ذینفعان است. از سوی دیگر، پایبندی به اسناد برنامه های توسعه و الزامات اجرایی توسط دولتها و مدیران ارکان مختلف در طول ادوار مختلف نیز، در این امر خطیر موثر می باشد.

المصادر:

 الوانی، مهدی، تصمیم­گیری و خط­مشی دولتی، تهران: سمت، 1376 ،ص. 13.

ایمانی، عبدالمجید؛ یعقوبی، نورمحمد و مبارکی، مسلم. (13۹۶). شناسایی و اولویت­بندی خط­مشی­های توسعه کارآفرینی بخش تعاون. نشریه توسعه کارآفرینی، دوره۱۰، شماره۱، ۲۱-۳۹.

 رزقی رستمی، علیرضا (1383)، آسیب­شناسی اجرای خط­مشی­های صنعتی کشور و ارایه الگوی پیشنهادی، رساله دکتری. دانشگاه آزاد اسلامی (واحد علوم و تحقیقات).

دانایی فرد. (1388). روش شناسی تدوین خط مشی ملی کارآفرینی کشور: چارچوب مفهومی. نشریه توسعه کارآفرینی، شماره6 ، 125-155.

دانایی فرد، حسن؛ مقدس­­پور، سعید؛ و کردتائیج، اسدا... . (13۹۲). واکاوی عوامل کلیدی در عدم موفقیت برخی خط­مشی­های عمومی در ج.ا. ایران: مطالعه خط­مشی­های مالیاتی کشور. فصلنامه مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره یازدهم، شماره اول ، ۳۳-۶۸.

رحمتی، محمدحسین؛ مقیمی، سیدمخمد؛ و الوانی، سیدمهدی . (13۸۹). تحلیل نظام خط­مشی­گذاری برای آموزش غیررسمی کارآفرینی در ایران. نشریه توسعه کارآفرینی، سال سوم، شماره نهم ، ۷-۳۵.

رضایی، بیژن؛ عباس­پور، عباس؛ نیکنامی، مصطفی؛ رحیمیان، حمید و دلاور، علی. (13۹۲). واکاوی راهکارهای بهبود کارآفرینی دانشگاهی در حوزه علوم انسانی و ارائه یک نظریه زمینه­ای. فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، دوره سوم، شماره۲، ۱۸۵ -۲۱5 .

عباسی، طیبه؛ و بیگی، وحید . (13۹۵). تبیین چالش­های اجرای خط­مشی­های عمومی در حوزه علوم، تحقیقات و فناوری. فصلنامه سیاست علم و فناوری، سال هشتم، شماره ۳، 1-12.

عبداللهی، حسین؛ آقامحمدی، جواد؛ عباس­پور، عباس و دلاور، علی. (13۹۶). تحلیل ویژگی­های شخصیتی کارآفرینی در بین دانش­آموزان دوره اول آموزش متوسطه (مطالعه موردی استان کردستان). فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، دوره هفتم، شماره۱، ۴۹ -۷۰ .

قانون برنامه چهارم توسعه جمهوری اسلامی ایران(1389-1384) مورخ 11/06/1383 مجلس شورای اسلامی، روزنامه رسمی کشور، مورخ29/07/1383، شماره 17375.

قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران(1394-1390) مورخ 15/10/1389 مجلس شورای اسلامی، روزنامه رسمی کشور، مورخ28/10/1389، شماره 16470.

قانون برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران(1400-1396) مورخ 10/11/1395 مجلس شورای اسلامی، روزنامه رسمی کشور، مورخ21/01/1396، شماره 20995.

قلی­پور رحمت­اله (۱۳۸۷). تصمیم­گیری سازمانی و خط­مشی­گذاری عمومی. انتشارات سمت.

مریدسادات، پگاه؛ رکن­الدین افتخاری، عبدالرضا؛ پورطاهری، مهدی؛ و شعبانعلی فمی، حسین. (13۹۶). واکاوی وضعیت کارآفرینی پایدار در سیاست­های کلان و بخشی کشاورزی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه پژوهش­های روستایی، دوره ۸، شماره۱، ۸۲ -۹۸ .

نعمتی, م. (1390). چالش ها و چشم­اندازهای تحقق جامعه کارآفرین در ایران 1404. مجموعه مقالات همایش کار آفرینی در ایران 1404. تهران.

هاولت مایکل و رامش، ام. مطالعه خط مشی عمومی. ترجمة عباس منوریـان و ابـراهیم گلـشن، تهـران: مرکـز آمـوزش مدیریت دولتی، 1380

وکیلی, الوانی, محمدی الیاسی, قنبر. (1393). تبیین نقش عوامل محیطی در توسعه کارآفرینی در بخش عمومی. نشریه توسعه کارآفرینی، سال دوم، شماره۷، 191-210.‎

 

Acs, Z. J., & Szerb, L. (2007). Entrepreneurship, economic growth and public policy. Small business economics, 28(2-3), 109-122.

Alvarez, C., Urbano, D., Coduras, A., & Ruiz-Navarro, J. (2011). Environmental conditions and entrepreneurial activity: a regional comparison in Spain. Journal of Small Business and Enterprise Development, 18(1), 120-140.

Arshed, N., Carter, S., & Mason, C. (2014). The ineffectiveness of entrepreneurship policy: is policy formulation to blame?. Small Business Economics, 43(3), 639-659.‏

Audretsch, D. B. (2003). Entrepreneurship policy and the strategic management of places. The emergence of entrepreneurship policy: Governance, start-ups, and growth in the US knowledge economy, 20-38.

Audretsch, D. B., Grilo, I., & Thurik, A. R. (2007). Explaining entrepreneurship and the role of policy: a framework. The handbook of research on entrepreneurship policy, 1-17.

Bager, T. E., Klyver, K., & Nielsen, P. S. (2015). Special interest in decision making in entrepreneurship policy. Journal of Small Business and Enterprise Development, 22(4), 680-697.

Bennett, R. J. (2014). Entrepreneurship, small business and public policy: Evolution and revolution: Routledge.

Brynard, P. (2005). Policy implementation: Lessons for service delivery. Journal of public administration, 40(Special issue 3), 649-664.

Cassim, S., Soni, P., & Karodia, A. M. (2014). Entrepreneurship Policy in South Africa. Oman Chapter of Arabian Journal of Business and Management Review, 34(2347), 1-15.

Dennis Jr, W. J. (2011). Entrepreneurship, small business and public policy levers. Journal of Small Business Management, 49(1), 92-106.

Filipovic, S., & Petrakovic, D. (2015). SME sector development by improving financial support: Serbia compared to other SEE countries. South-Eastern Europe Journal of Economics, 3(2).

Gilbert, B. A., Audretsch, D. B., & McDougall, P. P. (2004). The emergence of entrepreneurship policy. Small business economics, 22(3-4), 313-323.

Hadjimanolis, A. (2008). Entrepreneurship policy in Cyprus. International Journal of Entrepreneurship and Small Business, 6(4), 562-582.

Hannon, P. D. (2006). Teaching pigeons to dance: sense and meaning in entrepreneurship education. Education Training, 48(5), 296-308.

Hart, D. M. (2003). The emergence of entrepreneurship policy: governance, start-ups, and growth in the US knowledge economy: Cambridge University Press.

Henrekson, M., & Stenkula, M. (2010). Entrepreneurship and public policy. In Handbook of entrepreneurship research (pp. 595-637): Springer.

Hölzl, W. (2010). The economics of entrepreneurship policy: introduction to the special issue. Journal of Industry, Competition and Trade, 10(3-4), 187-197.

Ingram, H., & Schneider, A. (1990). Improving implementation through framing smarter statutes. Journal of Public Policy, 10(1), 67-88.

Jafari-Moghadam, S., Zali, M., & Sanaeepour, H. (2017). Tourism entrepreneurship policy: a hybrid MCDM model combining DEMATEL and ANP (DANP). Decision Science Letters, 6(3), 233-250.

Jennings, P. L., Perren, L., & Carter, S. (2005). Guest editors’ introduction: Alternative perspectives on entrepreneurship research. Entrepreneurship Theory and Practice, 29(2), 145-152.

Khalid, H. M. (2001). Policy implementation models: the case of library and documentation services in Pakistan, 1998-2008. New library world, 102(3), 87-92.

Kim, Y., Kim, W., & Yang, T. (2010). The effect of public policy on entrepreneurial activity: Evidence from OECD countries. Paper presented at the ICSB World Conference Proceedings.

Kuratko, D. F. (2003). Entrepreneurship education: Emerging trends and challenges for the 21st century. White Paper, US Association of Small Business Education, 22, 2003.

Lucky, E. O. I. (2013). Exploring the ineffectiveness of government policy on entrepreneurship in Nigeria. International Journal of Entrepreneurship and Small Business, 19(4), 471-487.‏

Lundström, A., & Stevenson, L. A. (2005). Entrepreneurship Policy Typologies. Entrepreneurship Policy: Theory and Practice, 117-152.

Makinde, T. (2005). Problems of policy implementation in developing nations: The Nigerian experience. Journal of Social sciences, 11(1), 63-69.

Minniti, M., & Lévesque, M. (2008). Recent developments in the economics of entrepreneurship. In: Elsevier.

Mirzanti, I. R., Simatupang, T. M., & Larso, D. (2015). Mapping on entrepreneurship policy in Indonesia. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 169, 346-353.‏

Pittaway, L. (2005). Philosophies in entrepreneurship: a focus on economic theories. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 11(3), 201-221.

Redford, D. T. (2012). Entrepreneurship and Public Policy in Today and Tomorrow’s Portuguese republic. University of California.

Scott, W. G. (2004). Public policy failure in health care. The Journal of American Academy of Business, Cambridge, Fl, 5(1&2), 88-94.

So, H. (1992). Factors affecting the implementation of democratic school management policy in the Republic of Korea.

Stevenson, L., & Lundström, A. (2001). Patterns and trends in entrepreneurship/SME policy and practice in ten economies (Vol. 3): Elanders Gotab Vällingby, Sweden.

Stevenson, L., & Lundström, A. (2002). Beyond the rhetoric: Defining entrepreneurship policy and its best practice components.

Stevenson, L., & Lundström, A. (2007). Dressing the emperor: the fabric of entrepreneurship policy. Handbook of research on entrepreneurship policy, 94-129.

Stevenson, L. A. (2005). Entrepreneurship Policy: Theory and Practice. International Studies in Entrepreneurship: Springer.

Tsai, W.-H., & Kuo, H.-C. (2011). Entrepreneurship policy evaluation and decision analysis for SMEs. Expert Systems with Applications, 38(7), 8343-8351.

-UNCTAD, (2010). Entrepreneurship education policies. http://unctad.org/en/Docs/ciimem1crp2_en.pdf

Winter, S. (1990). Integrating implementation research. In Implementation and the policy process (pp. 19-38): Greenwood Press.