بررسی اصل رفاه اجتماعی در حقوق ایران و ارتباط آن با سایر حق های بشری
الموضوعات : دستاوردهای نوین در حقوق عمومی
سمیرا تاج خراسانی
1
(
حقوق، دانشکده حقوق ،دانشگاه آزاد اسلامی نجف اباد ، نجف آباد ایران
)
غلامحسین مسعود
2
(
حقوق،دانشکده حقوق، دانشگاه ازاد اسلامی واحد نجف اباد، نجف آباد، ایران
)
محسن شکرچی زاده
3
(
حقوق، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی نجف اباد، نجف اباد، ایران
)
الکلمات المفتاحية: عدالت اجتماعی, رفاه اجتماعی, حقوق شهروندی,
ملخص المقالة :
رفاه اجتماعی تعبیری است معطوف به وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که حفظ کرامت انسانی و مسئولیت‌پذیری افراد جامعه، در قبال یکدیگر و ارتقای توانمندی‌ها، از اهداف آن است. رفاه اجتماعی در هر جامعه از اساسی‌ترین نیازهای اجتماعی است که افراد جامعه باید از آن برخوردار باشند. در واقع یکی از وظایف اصلی هر دولتی تأمین رفاه شهروندان است. از دیدگاه حقوقی تأثیر اصل رفاه اجتماعی در نظام حقوقی کشورها را می‌توان هم در سطح کلان و هم در سطح خرد مورد بررسی قرار داد. در حمایت از حقوق شهروندی، می‌توان به فعالیت های مؤثر و مفید کمیسیون حقوق بشر اسامی، دیوان عدالت اداری، سازمانهای بازرسی کل کشور و نیز، کمیسیون اصل 90 مجلس و تأسیس یک نهاد ملی (ماده 99 قانون شهروندی) که وظیفة آن، آموزش و ترویج حقوق شهروندی، اطلاع رسانی داخلی و بین المللی و نیز حمایت از فرد و جامعه جهت اجرای دقیق و کامل حقوق شهروندی و نظارت بر اجرای قانون حقوق شهروندی و بررسی شکایات دریافتی است، اشاره کرد. نتایج تحقیق حاضر نشان می‌دهد رفاه اجتماعی در حقوق ایران، با سایر حق های بشری در ارتباط است، ودر محورهای مختلف مدنی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، حق بر غذا، مسکن و پوشاک و.... ظاهر می‌گردد. ایجاد رفاه اجتماعی موجبات رضایت شهروندان را فراهم می آورد. سوال اصلی این است که شاخصهای رضایت شهروندان براساس منشور حقوق شهروندی چیست؟ در این پژوهش روش تحقیق توصیفی-تحلیلی می باشد.
_|1-ابراهیمی، حسین. )1395)؛ مبانی فقهی و حقوقی رفاه اجتماعی، پاياننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه قرآن و حديث.
2-ابراهیمگل، علیرضا. )1387)؛ حق بر غذا، پیششرط تحقق ساير حقوق، مجله حـقوقی بـینالمللی، سال بیستوپنجم،
شماره 39.
3-باری، نورمن. )1380)؛ رفاه اجتماعی، ترجمه اکبر میرحسینی و مرتضی نوربخش، تهران: انتشارات سمت، چاپ دوم.
4جاويد، احسان. )1389)؛ حق بر سالمتی در نظام بینالمللی حقوق بشر با تأکید بر عمل در شرکتهای فراملی
داروساز، پاياننامه کارشناسی ارشد حقوق بینالملل، دانشگاه عالم طباطبائی.
5-حقجو، داوود. )1381)؛ رفاه اجتماعی و توسعه )مروری بر کارکرد برخی نهادهای حمايتی(، فصلنامه رفاه اجتماعی،
دانشگاه علوم بهزيستی و توانبخشی، شماره 22.
6-زاهدی اصل، محمد. )1381)؛ مبانی رفاه اجتماعی، تهران: انتشارات دانشگاه عالمه طباطبايی، چاپ اول.
7-شهرامنیا، سید امیرمسعود و همکاران. )1393)؛ بررسی رابطه میان مشارکت سیاسی و رفاه اقتصادی )مـطالعه
مـوردی دانشجويان، کارمندان و استادان دانشگاه اصفهان(، فصلنامه برنامهريزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 19.
8-شیرکووند، شهرام. )1394)؛ اهمیت رفاه و تامین اجتماعی در ارتقای حقوق شهروندی، پايگاه اطالعرسانی سمت،
قابل دسترس در: ir.samtnews://http.
9-غفاری، غالمرضا و امیدی، رضا. )1388)؛ کیفیت زندگی: شاخص توسعه اجتماعی، تهران: انتشارات شیراز، چاپ
سوم.
-فـروغینیا، حـسین و هـمکاران. )1393)؛ ماهیت تعهدات دولتها در خصوص حق بر غذا از منظر حقوق بینالملل
بشر و حقوق بشردوستانه، دوفصلنامه مـطالعات حقوق بشر اسالمی، سال سوم، شماره 7.
11-فیضزاده، علی و سعید مدنی. )1397)؛ بررسی مفهوم تأمین اجتماعی در ايران و جهان در چارچوب زمینههای
اجرای نظام رفاه و تأمین اجتماعی و شاخصهای مرتبط با آن، مجله تأمین اجـتماعی، شماره 7.
12-قاسمی، وحید و ديگران. )1392)؛ تبیین رفاه اجتماعی و تأثیر آن بر احساس امنیت )مطالعه موردی شهر اصفهان(
، مـجله بـرنامهريزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره پنجم، شماره 17.
13-کامکار، مهديس. )1382)؛ »سیاست اجتماعی چیست؟«، نشريه رفاه اجتماعی، دانشکده علوم بهزيستی و
توانبخشی، دوره سوم، شماره 10.
14-موحدیمهر، سمیرا. )1395)؛ تبیین اصل رفاه اجتماعی و جايگاه آن در نظام حقوقی ايران، پاياننامه کارشناسی
ارشد، دانشگاه آزاد اسالمی واحد صفادشت.
15-موسیخانی، علی. )1379)؛ تجزيه و تحلیل رفاه اجتماعی در ايران، پاياننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.
16-ماکارو، ديويد. )1378)؛ رفاه اجتماعی؛ ساختار و عملکرد، ترجمه محمدتقی جغتايی، تهران: انتشارات دانشگاه علوم
بهزيستی و روانشناختی، چاپ دوم.
17-مسعودی اصل، ايروان. )1388)؛ نظام رفاه اجتماعی در جهان، تهران: انتشارات مرکز پژوهشهای مجلس شورای
اسالمی، چاپ اول.
18-مگی، براين. )1374)؛ مردان انديشه، پديد آورندگان فلسفة معاصر، ترجمه: عزت اهلل فوالدوند، تهران: طرح نو، چاپ
سوم.
فصلنامه دستاوردهای نوین در حقوق عمومی، سال دوم، شماره پنجم، بهار1402
144
19-موسوی، میرطاهر و محمدی، محمدعلی. )1388)؛ مفاهیم و نظريههای رفاه اجتماعی، تهران: انتشارات دانژه، چاپ
دوم.
20-ملکوند، فرخ. )1382)؛ بازشناسی و تحلیل عملکرد 50 ساله تأمین اجتماعی در قلمرو بیمه بازنشستگی، فصلنامه
تأمین اجتماعی، شماره 15.
21-میرعباسی، باقر و چنگیز اسفندياری. )1394)؛ بـررسی ابـعاد حق بر غذا و امنیت غذايی در اسناد بینالمللی،
فصلنامه حقوق پزشکی، سال نهم، شماره 35.
22-ملکی، روحاهلل. )1384)؛ بررسی حق تأمین اجتماعی بهعنوان يک حق بشری«، نشريه حقوق اساسی، سال سوم،
شماره 5.
23-محبوبی، رضا. )1382)؛ موجهسازی مطالبات رفاه اجتماعی بر مبنای نظريه حق، مجله رفاه اجتماعی، سال 13 ،
شماره 49.
24-ناصری، محمدباقر و محمدکاظم رحیمینژاد. )1374)؛ جـمعیت و امـنیت اجتماعی، تهران: انتشارات اداره چاپ و
نشر سازمان عـقیدتی و سـیاسی نیروی انتظامی، چاپ سوم.
25-نیاورانی، صابر و ايزدی، اکبر. )1397)؛ جايگاه حق بر حداقل رفاه اجتماعی در نظام بینالمللی حقوق بشر، مجله
حقوقی بینالمللی، شماره 59.
26-نعمتالهی، اسماعیل. )1383)؛ فلسفه حق، مجله فقه و حقوق، شماره 3 ،تهران: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه
اسالمی.
27-هزارجريبی، جعفر و صفریشالی، رضا. )1390)؛ رفاه اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن )مطالعه موردی: شهر تهران(،
مجله پژوهش و برنامهريزی شهری، سال 2 ،شماره 5.
2-هزارجريبی، جعفر و صفری شمالی،رضا. )1391)؛ آناتومی رفاه اجتماعی، مجله جامعه و فرهنگ، شماره 34.
29-يـزدانی، فـرشید. )1382)؛ مـفاهیم بنیادی در مباحث رفاه اجتماعی )سـیاست اجـتماعی، حـمايت اجتماعی، رفاه
و تأمین اجتماعی(، مجله رفاه اجتماعی، دوره سوم، شماره 10 ،ويژهنامه سیاست اجتماعی.
فصلنامه دستاوردهای نوین در حقوق عمومی، سال دوم، شماره پنجم، بهار1402
145
30-Bredenoord, J. & et al. (2014), Affordable Housing in the Urban Global South: Seeking Sustainable
Solutions, London: Routledge.
31-Hathaway, J. (2005), The Rights of Refugees under International Law, Cambridge: Cambridge
University Press.
32-Haughton, J., and Khandker, S. (2009); Handbook on Poverty & Inequality Washington DC: World
Bank.
33-Koch, I., (2009); Human Rights as Indivisible Rights: The Protection of Socio-economic Demands
under the European Convention on Human Rights, Leiden: Martinus Nijhoff Publishers.
34-Kent, G. (2008); Global Obligations for the Right to Food, USA: Rowman & Littlefield Publishers.
35-Nolan, A. (2014), Economic and Social Rights after the Global Financial Crisis, Cambridge
Cambridge University Press.
36-Pamela, H., Abuses Left Detainees Mentally Ill, Study Finds, Retrieved July 19, 2014. Available at:
http://www.theage.com.au/world/abuses-left-detainees-mentally-ill-study-finds-20080618-2suw.html
[last visited 28 July 2017].
37-Stephen, J. (2014); A Forgotten Right? The Right to Clothing in International Law”,
http://anzsil.anu.edu.au. New Zealand Society of International Law.
38-Stiglitz, Joseph E. (2009); Report of the Commission of Experts of the President of the United
Nations General Assembly on Reforms of the International Monetary and Financial System.
39-Wenche, B., (2005); Food and Human Rights in Development: Legal and Institutional Dimensions
and Selected Topics, UK: Hart Publishing, vol. 1.
40-Zuniga, M., & et al. (2013), Advancing the Human Right to Health, Oxford: Oxford University Press
|_
