تبیین جایگاه محرمیت در پیکره‌بندی فضایی خانه‌های تاریخی دزفول در دوره پهلوی با محوریت برنامه‌ریزی راهبردی
الموضوعات :
ناصر قانعی فر
1
(دانشجوی دکتری تخصصی معماری، گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران)
حسن رضائی
2
(استادیار گروه معماری، واحد مشهد ، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد ، ایران)
وحید احمدی
3
(استادیار گروه معماری، واحد مشهد ، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد ، ایران)
الکلمات المفتاحية: سیاست‌گذاری, محرمیت, برنامه‌ریزی راهبردی.,
ملخص المقالة :
نقش محرمیت و جایگاه آن در ساختار اجتماعی یکی از شاخصه‌های قابل تأمل در معماری خانة ایرانی است که شناخت پیرامون آن طی دوره‌های تاریخی، می‌تواند مورد توجه پژوهشگران و طراحان قرار گیرد. مقالة حاضر با هدف تبیین جایگاه محرمیت در پیکره‌بندی فضایی خانه‌های دزفول در دورة پهلوی سعی بر آن دارد تا به این پرسش پاسخ دهد که: در ریزفضاهای مربوط به خانه‌های این دوره در دزفول، محرمیت از چه جایگاهی برخوردار می‌باشد؟ و در این راستا فرض بر آن است که محرمیت در ریزفضای خانه‌های این دوره مورد توجه واقع شده است. پژوهش حاضر به روش ترکیبی، بر مبنای داده‌های کمّی مستخرج از نرم‌افزار A-Graph و تحلیل داده‌های به‌دست آمده به روش استدلال منطقی صورت می‌گیرد. از میان خانه‌های دزفول در دورة پهلوی 10 خانه به‌عنوان نمونه‌های موردی و به روش هدفمند با توجه به اصالت نمونه‌ها انتخاب شده و سه شاخص از نحو فضا شامل عمق میانگین، عدم‌تقارن نسبی و هم‌پیوندی در این خانه‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد ریزفضاهای مربوط به خانه‌های دزفول در دورة پهلوی را می‌توان در سه سطح ریزفضاهای با محرمیت بالا، میانه و کم دسته‌بندی نمود و هم‌نشینی این سه سطح موجب ایجاد سلسله مراتب فضایی در پیکره‌بندی خانه‌های دوره پهلوی در دزفول شده است.
Ardalan, N., Bakhtiar, L. (2011). The Sense of Unity: The Sufi Tradition in Persian Architecture. Tehran, Elm-e Memar Publication. (in persian)
Bazaei, M., Ghasemi Sichani, M., Shojaei, A., & Madahi, M. (2020). Continuous Reading and Change in the Spatial Configuration of Native Houses of Shiraz (Zandieh and Qajar) Using Quantitative Data with UCL Depth Map Software. Islamic Art Studies, 16 (37): 47-67. (In Persian)
Eliade, M. (1996). The Sacred and the Profane: the nature of religon. Tehran, Soroush Publications. (In Persian)
Groat, L., Wang, D. (2015). Architectural Research Methods. Tehran, University of Tehran Publications. (In Persian)
Kakaee, F., & Moztarzadeh, H. (2021). Explaining the Evolution of Introspection in the Entrance Structure of Iranian Homes in the Qajar and First Pahlavi Era (with Case View on Shiraz City). Journal of Architecture in Hot and Dry Climateis, 9 (13): 175-194. (In Persian)
Klarqvist, B. (1993). A space syntax glossary (Vol. 6). NA.
Lawson, B. (2012). The language of space. Tehran, University of Tehran Publications. (In Persian)
Memarian, G H. (2008). Transition in Architectural Theoretical Foundations. Tehran, Soroush Danesh Publications. (In Persian)
Memarian, G H. (2014). Architectural Design Basis. Tehran, Naghmeh Nawandish Publications. (In Persian)
Norberg-Schulz, C. (2016). The Concept of Dwelling on The Way to Figurative Architecture. Tehran, Agah Publications. (in persian)
Peponis, J., Zimring, C., & Choi, Y. K. (1990). Finding the building in wayfinding. Environment and behavior, 22 (5): 555-590.
Rastjoo, S. S., & bemanian, M. (2019). The Typology of the Spatial Structure of the Contemporary Iranian Homes Relying on Confidentiality and Hierarchy Case study: homes between 1970's to 2000's in Tehran. Honar-Ha-Ye-Ziba: Memary Va Shahrsazi, 24 (2): 49-58. (In Persian)
Tabatabae Malazi F, Sabernejad J. (2016). The Space Syntax Analytical Approach in Understanding the Configuration of Qeshm Vernacular Housing (Case Sudy: Laft Village). JHRE, 35 (154): 75-88 (In Persian)
Vaughan, L. (2007). The spatial syntax of urban segregation. Progress in Planning, 67 (3): 199-294.
Zanganeh, N., Moztarzadeh, H., Taghipour, M., & Nasr, T. (2020). Evaluating the Impact of different types of spatial structure on the rate of separation of public and private spaces in Iranian traditional introverted houses by space syntax method, (case study: Qajar houses of Shiraz). Urban managment, 59 (19): 45-62. (In Persian)
