ترجیع‌بندی نویافته از طالب آملی

الموضوعات :

یدالله عابدی نهرخلجی ¹ (گروه زبان وادبیات فارسی ،واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران)
مهرداد چترایی عزیز آبادی ² (استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران)
قربانعلی ابراهیمی ³ (گروه زبان و ادبیات فارسی،واحد نجف اباد،دانشگاه ازاد اسلامی،نجف اباد،ایران)

تاريخ الإرسال : 17 السبت , ذو الحجة, 1443 تاريخ التأكيد : 17 السبت , ذو الحجة, 1443 تاريخ الإصدار : 23 الأربعاء , ذو القعدة, 1443

الکلمات المفتاحية: manuscripts, نسخه‌های خطی, طالب آملی, سفینه‌ها, ترجیع بندِ نویافته, Anthologies, TalebAmoli, Newly Found Return Tie,

ملخص المقالة :

طالب آملی ازشاعران برجسته و معروف ایران در سدۀ یازدهم هجری است.کلّیّا ت اشعار او یک بار تصحیح و به زیور طبع آراسته شده است. در مقدّمۀ کلّیّات اشعار طالب، از منابع و نسخه‌هایی که برای تصحیح و تدوین آن استفاده گردیده، نام برده شده است ولی به برخی نسخ اشاره‌ای نشده است. پس از آن بعضی از محقّقان با پژوهش و برّرسی این موضوع، اثبات نموده‌اندکه اشعار جمع‌آوری شده در کلّیّات طالب با توجه به همه نسخ و منابع موجود نبوده است. نگارندگان این مقاله هنگام تصحیح و برّرسی اثری به نام سفینه نظم و نثر به اشعاری نویافته از طالب آملی دست پیدا کرده‌اند. سفینۀ نظم و نثر به دست نویسندۀ گمنامی نوشته شده است و به شمارۀ 8982 در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی نگهداری می‌شود. در این سفینه اشعار شاعران متعددی جمع‌آوری شده است. این سفینه از نظر محتوایی به سبب داشتن ابیات نویافته شایستۀ توجه است. در واقع وجود ابیات نویافته از طالب آملی و دیگر شعرا، غنای این سفینه را تایید می‌کند، همچنین ذکر اشعاری که در منابع دیگر نیامده است، به ارزش این اثر می‌افزاید. پژوهش پیش رو، مطالعه‌ای نظری است که به شیوۀ پژوهش کتابخانه‌ای انجام شده است و نگارندگان در وهلۀ نخست به شخصیّت طالب آملی و در گام دوم به ترجیع‌بندی نویافته از وی پرداخته‌اند. تا از این طریق جایگاه و مرتبۀ شعری این شاعر بزرگ شناسانده شود و با ارائۀ 103 بیت تازه‌یاب در قالب یک ترجیع‌بند، که تا به امروز در دیگر منابع نیامده است، به تکمیل دیوان این شاعر کمک نمایند.

المصادر:

منابع

1. آفتاب رای لکهنوی.(1361)تذکرۀ ریاض العارفین.اسلام آباد:مرکز تحقیقات فارسی ایران وپاکستان.


2. آذر بیگدلی،لطفعلی.(1336)آتشکده.چاپ اول.تهران :امیر کبیر


3. اوحدی دقاقی بلیانی،تقی الدین محمد.(1389). عرفات العاشقین.جلد چهارم.چاپ اول،تهران :میراث مکتوب ,ص2463


4. بهادر، حسن خان.(1386). تذکره شمع انجمن.چاپ اول،یزد:دانشگاه یزد، ص694


5. حسن زاده،محمّد.(1398).سوز نامه ی طالب.چاپ اول،تهران:مانیان


6. دشتی،سیّد محمد.(1399)«ضرورت تصحیح دوباره غزلیّات طالب آملی».متن شناسی ادب فارسی،سال دوازدهم،شمارۀ46،صص114-95


7. رازقی شانی،علی.(1386).طالب آملی.تهران:تیرگان


8. صفا، ذبیح الله. (1371).تاریخ ادبیات ایران. جلد پنجم . چاپ ششم، تهران: فردوس،صص729-730


9. عظیمی،میلاد.(9138).سفینه وبیاض وجُنگ مقاله های ایرج افشار، تهران:سخن،ص14


10. عید گاه طرقبه ای،وحید.(1394)«تصحیح بیتهایی از کلیات طالب آملی»نامه فرهنگستان،5،72-92


11. فدایی،غلامرضا.(1386).آشنایی با نسخ خطی وآثارمکتوب،تهران:سمت،ص25


12. قهرمان، محمد.( 1383).دیوان میلی مشهدی.چاپ اول.تهران:امیر کبیر،ص252


13. قنبری،محمّدرضا.(1383).زندگی وشعر طالب آملی.چاپ اول ،تهران :زوُار


14. گلچین معانی ،احمد.(1369).کاروان هند .جلد اول.چاپ اول،مشهد:آستان قدس رضوی، ص 760


15. گودرزی،فرامرز.(1382).شاعری که شایستۀ این فراموشی نیست.چاپ اول،تهران:چاپ وانتشارات وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی


16. واله داغستانی،علیقلی.(1384).تذکرۀ ریاض الشعرا.جلد چهارم.چاپ اول،تهران:اساطیر،ص2163


17. -------،-------،(بی تا)،نسخه خطی سفینه نظم ونثر به شماره 8982، متعلق به کتابخانه مجلس شورای اسلامی

References
1. Aftab Rai Lakhanvi. (1361) Riaz Al-Arifin Tezker. Islamabad: Center for Persian Research of Iran and Pakistan.
2. Azar Begdali, Lotfali. (1336) Atshakdeh. First edition. Tehran: Amir Kabir
3. Ohdi Deghaqi Belyani, Taghiuddin Mohammad. (1389). Arafat al-Ashqin. Fourth volume. First edition, Tehran: Mirath Maktoob, p. 2463.
4. Bahadur, Hassan Khan. (1386). Tazkere Shama Anjuman. First edition, Yazd: Yazd University, p. 694
5. Hassanzadeh, Mohammad. (2018). Taleb's burning book. First edition, Tehran: Manian.
6. Dashti, Seyyed Mohammad. (2019) "The necessity of re-correcting Taleb Amoli's ghazals". Textology of Persian literature, 12th year, number 46, pp. 114-95
7. Razaghi Shani, Ali. (2006). Talib Amoli. Tehran: Tirgan
8. Safa, Zabihullah. (1371). History of Iranian literature. The fifth volume. Sixth edition, Tehran: Ferdous, pp. 729-730
9. Azimi, Milad. (9138). Safineh, Viyad and Jung, articles by Iraj Afshar, Tehran: Sokhan, p. 14
10. Eid Gah Targhabeh, Vahid. (2014) "Correcting some verses from Talib Amoli's collections" Namah Farhangistan, 5, 72-92
11. Fadaei, Gholamreza. (2006). Familiarity with manuscripts and written works, Tehran: Samat, p. 25
12. Kahraman, Mohammad. (1383). Divan Mili Mashhadi. First edition. Tehran: Amir Kabir, p. 252
13. Ghanbari, Mohammadreza. (1383). Life and poetry of Talib Amoli. First edition, Tehran: Zovar.
14. Golchin Ma'ani, Ahmed. (1369). Caravan of India. Volume 1. First edition, Mashhad: Astan Quds Razavi, p. 760
15. Guderzi, Farmarz. (2012). A poet who does not deserve to be forgotten. First edition, Tehran: Ministry of Culture and Islamic Education.
16. Vale Daghestani, Ali Qali. (1384). Riaz al-Shaara's Tezkereh. Volume IV. First Edition, Tehran: Asatir, p. 2163
17. -------,-------, (Bita), Manuscript of Safineh Nazm and Prose No. 8982, belonging to the Library of the Islamic Council