تأثیر حماسهی ملّی در نامگذاری پدیدههای جغرافیایی شهرستان قروه
الموضوعات :تیمور مالمیر 1 , خالد سلطانی 2
1 - عضو هیأت علمی دانشگاه کردستان
2 - مدرّس دانشگاه آزاد اسلامی واحد قروه
الکلمات المفتاحية: Social capital, شاهنامه, National unity, وحدت ملی, حماسه ملی, سرمایههای اجتماعی, جغرافیای قروه, : Shahnameh, epic national, geography of Ghorveh,
ملخص المقالة :
وجود قومیتهای مختلف و تنوّع فرهنگی در ایران، یک فرصت است که باعث غنای بیشتر و استواری فرهنگی و نشاط جامعه میشود در عین حال، بیگانگان در پی آن بوده و هستند که از این تعدّد و تنوع برای ایجاد رخنه در ارکان هویّت و وحدت ملی استفاده کنند. شاهنامه ی فردوسی با توجه به غنا و استحکامی که دارد میتواند به عنوان یک رکن مهم در ایجاد وحدت ملی، همچون گذشته، کارآمدی خود را نشان دهد. برای تبیین اهمیّت شاهنامه در ایجاد و گسترش همگرایی ملی، به بررسی تأثیر شاهنامه در نام گذاری پدیدههای جغرافیایی شهرستان قروه با چهار نقطه ی شهری و 137 روستا پرداختهایم. این پژوهش، با ثبت و ضبط نامهای جغرافیایی متأثّر از شاهنامه، از محو و فراموشی سرمایههای وحدت ملی جلوگیری میکند.
1- آیدنلو، سجاد، (1388)، از اسطوره تا حماسه (هفت گفتار در شاهنامه پژوهی) چاپ دوم، تهران: سخن.
2- ابراهیمپور، محمد تقی، (1373)، واژهنامه کردی- فارسی، چاپ اول، تهران: ققنوس.
3- الیاده، میرچا، (1372) رساله در تاریخ ادیان، ترجمه جلال ستاری، چاپ اول، تهران: سروش.
4- انجوی شیرازی، ابوالقاسم، (1363)، فردوسینامه، چاپ دوم، تهران: علمی.
5- بهار، مهرداد، (1375)، پژوهشی در اساطیر ایران (پاره نخست و دویم)، تهران: آگاه.
6- بیرونی، ابوریحان، (1377)، آثارالباقیه، ترجمه اکبر دانا سرشت، چاپ چهارم، تهران: امیرکبیر.
7- بارتولد، (1369)، «درباره تاریخ حماسه ملی ایران»، ترجمه کیکاوس جهانداری، هفتاد مقاله (ارمغان فرهنگی به دکتر غلامحسین صدیقی)،جلد اول، به کوشش یحیی مهدوی و ایرج افشار،تهران: اساطیر، صص33-60.
8- خالقی مطلق، جلال، (1372)، گل رنجهای کهن(برگزیده مقالات دربارة شاهنامه)، به کوشش علی دهباشی،چاپ اول،تهران: مرکز.
9- خسرو کیکاووس، (1386) ، فرامرز نامه، به اهتمام رستم پسر بهرام تفتی، تصحیح میترا مهرآبادی، چاپ اول، تهران: دنیای کتاب.
10- دهخدا، علی اکبر، (1350) ، لغتنامه، تهران: دانشگاه تهران.
11- ریاحی، محمد امین، (1372) ، سرچشمههای فردوسی شناسی (مجموعه نوشتههای کهن درباره ی فردوسی و شاهنامه و نقد آنها)، چاپ اول، تهران: موسّسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
12- ــــــ (1379)، پایداری حماسی، چاپ اول، تهران: مروارید.
13- سرکاراتی، بهمن، (1378) ، سایههای شکار شده (گزیده مقالات فارسی)، چاپ اول، تهران: قطره.
14- صفا، ذبیح الله، (1369) ، حماسه سرایی در ایران (از قدیمترین عهد تاریخی تا قرن چهاردهم هجری)، چاپ پنجم، تهران: امیرکبیر.
15- فردوسی، ابوالقاسم، (1386) ، شاهنامه، تصحیح جلال خالقی مطلق، چاپ اول، تهران: مرکز دائرۀ المعارف بزرگ اسلامی.
16- ــــــ (1374) ، شاهنامه (بر اساس چاپ مسکو)، به کوشش سعید حمیدیان، چاپ دوم ، تهران: قطره و داد.
17- ماسه، هانری، (1375) ، فردوسی و حماسه ملی، ترجمهی مهدی روشن ضمیر، چاپ دوم، تبریز: دانشگاه تبریز.
18- مرتضوی، منوچهر،(1372)، فردوسی و شاهنامه، چاپ دوم، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
19- معین، محمد (1364) ، مجموعه مقالات، به کوشش مهدخت معین، جلد اول، چاپ اول، تهران : موسسهی انتشارات معین.
20- مولوی، جلال الدین محمد بلخی، (1370)، گزیده غزلیات شمس، به کوشش محمد رضا شفیعی کدکنی، چاپ هشتم، تهران: شرکت سهامی جیبی.
21- نظامی عروضی سمرقندی، احمد بن علی، (1388)، چهار مقاله، به سعی و اهتمام و تصحیح محمد قزوینی، با اهتمام محمد معین، به کوشش مهدخت معین، چاپ اول، تهران: صدای معاصر.
22- هانزن، کورت هاینریش، (1374)، شاهنامه فردوسی(ساختار و قالب)، ترجمهی کیکاووس جهانداری، چاپ اول، تهران: فرزان روز.
23- یاحقی، محمد جعفر، (1388) ، از پاژ تا دروازه رزان (جستارهایی در زندگی و اندیشهی فردوسی)، چاپ اول، تهران: سخن.
_||_