تحلیل ریخت‌شناسی بهاریة سیّدای نسفی (براساس نظریه پراپ)
الموضوعات :
آذر اکبرزاده ابراهیمی
1
(
دانشجوی دکتری پیام نور تهران
)
زهرا اختیاری
2
(
دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
)
الکلمات المفتاحية: Morphology, نظریه پراپ, مناظره, پروین اعتصامی, Debate, ریخت‌شناسی, بهاریة سیّدای نسفی, Siddha Nasafi&rsquo, sBaharieh, Propp&rsquo, s theory,
ملخص المقالة :
بهاریة سیّدای نسفی (1046 -1117ق.) منظومه ای داستانی از نوع فابل و به شیوة مناظره است و مشابه داستان های کلیله و دمنه که قابلیت تطبیق با نظریة ادبی ریخت شناسی پراپ را دارد. از بررسی متن بهاریه نتایجی به دست می آید، از جمله: در بهاریه از بین سی ویک خویشکاری نظریة پراپ، خویشکاری های شر، مبارزه، ادعای دروغین و آشتی بین طرفین بیشتر به کار رفته است. هر کدام از شخصیت های این اثر، تمثیلی از قشر خاصی از اجتماع روزگار شاعر است. درگیری اشترخانی ها با یکدیگر و از سویی تلاش های شاه عباس برای مبارزه با آنان، موضوع ترسیم شده در بهاریة سیّدای نسفی است. با توجه به دوره تاریخی سرایش منظومه، با خوانش متن می توان به رمزیابی شخصیتهایی که در این عهد نقش آفرینی کرده اند، پی برد. در پایان بهاریه نیز، مناظرة شیر و مور، با دو مناظرة مور و مار و مور و بلبل پروین مقایسه و ازجهت نظریة ساختاری پراپ بررسی شد. در این دو مناظره نیز خویشکاریهای شر و مبارزه و در نهایت پیروزی قهرمان بر ضدقهرمان مطرح می گردد. همچنین نکات تازه ای از زندگی سیدا در مقاله بیان شده است.
_||_
