مقایسه اثربخشی امید درمانی و روان‌درمانی شناختی رفتاری بر اضطراب و خشم نوجوانان

الموضوعات :

مهشید خلیلی دوآبی ¹ , کوروش گودرزی ² , جواد کریمی ³ , مهدی روزبهانی ⁴

1 - گروه روانشناسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران
2 - گروه روانشناسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران
3 - گروه روانشناسی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
4 - گروه رفتار حرکتی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران

تاريخ الإرسال : 02 الجمعة , جمادى الثانية, 1442 تاريخ التأكيد : 24 الإثنين , رجب, 1442 تاريخ الإصدار : 25 الجمعة , رجب, 1441

الکلمات المفتاحية: اضطراب# امید درمانی# خشم# روان‌درمانی شناختی رفتاری# نوجوانان,

ملخص المقالة :

هدف این پژوهش مقایسه اثربخشی امید درمانی و روان‌درمانی شناختی رفتاری بر اضطراب و خشم نوجوانان بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون بود. جامعه پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه شهر خرم‌آباد در سال تحصیلی 97-1396 بودند. تعداد 90 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری غیرتصادفی در دسترس انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه آزمایش 45 نفری جایگزین شدند. گروه آزمایش اول 8 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت امید درمانی و گروه آزمایش دوم 10 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت روان‌درمانی شناختی رفتاری قرار گرفت. گروه‌ها در مراحل پیش‌آزمون و پس‌آزمون به پرسشنامه‌های خشم نواکو (1986) و اضطراب کتل (1975) پاسخ دادند و داده‌ها با روش‌های تی مستقل و تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم‌افزار SPSS نسخه 22 تحلیل شدند. نتایج نشان داد که هر دو روش امید درمانی و روان‌درمانی شناختی رفتاری باعث کاهش اضطراب و خشم نوجوانان شدند (05/0>P). روش امید درمانی در مقایسه با روان‌درمانی شناختی رفتاری در کاهش اضطراب موثرتر بود (05/0>P)، اما بین آنها در کاهش خشم تفاوت معناداری مشاهده نشد (05/0<P). با توجه به اثربخشی هر دو روش امید درمانی و روان‌درمانی شناختی رفتاری در کاهش اضطراب و خشم نوجوانان، مشاوران، درمانگران و روانشناسان بالینی می‌توانند از هر دو روش به‌ویژه امید درمانی برای کاهش اضطراب و خشم نوجوانان استفاده نمایند.با توجه به اثربخشی هر دو روش امید درمانی و روان‌درمانی شناختی رفتاری در کاهش اضطراب و خشم نوجوانان، مشاوران، درمانگران و روانشناسان بالینی می توانند از هر دو روش به‌ویژه امید درمانی برای کاهش اضطراب و خشم نوجوانان استفاده نمایند.

المصادر:

باباپور، جلیل؛ زینالی، شیرین؛ عظیمی، فاطمه و چاووشی، سیدهادی. (1398). اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر کیفیت زندگی، اضطراب و خستگی روانی پرستاران بخش سرطان: یک مطالعه کارآزمایی بالینی. نشریه آموزش پرستاری، 8(4)، 32-27.

بهاری، فرشاد. (1390). امید: مبانی امید و امید درمانی (راهنمای امید آفرینی). تهران: انتشارات دانژه.

جمشیدزهی شه‌بخش، عبدالرحیم؛ اصغری ابراهیم‌آباد، محمدجواد؛ مشهدی، علی و دانش ثانی، سیدهاشم. (1395). اثربخشی درمان شناختی- رفتاری در کاهش نگرانی، اضطراب و حمله وحشت‌زدگی بیماران مبتلا به افتادگی دریچه میترال. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، 24(4)، 351-340.

حجتی، عاطفه؛ مومنی، محمدمهدی و شفیعی، زهرا. (1397). اثربخشی گروه درمانی شناختی- رفتاری بر کنترل خشم. مجله رویش روانشناسی، 7(4)، 166-151.

رایت، جسی؛ بسکو، مونیکاراسپرس و تیز، مایکل‌ای. (1397). آموزش درمان شناختی- رفتاری همراه با نمایش ویدئویی (ترجمه حبیب‌الله قاسم‌زاده و حسن حمیدپور). تهران: انتشارات ارجمند.

سالاری‌فر، محمدحسین و پوراعتماد، حمیدرضا. (1390). رابطه باورهای فراشناختی با اختلال افسردگی و اضطراب. فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی لرستان، 13(4)، 38-29.

شریفی ساکی، شیدا؛ آخته، مریم؛ علی‌پور، احمد؛ فهیمی‌فر، آمنه؛ تقدسی، محسن؛ کریمی، رضا و نجفی، مریم. (1394). اثربخشی آموزش شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کاهش اضطراب و فرانگرانی زنان دارای سقط مکرر جنین. مجله فیض، 19(4)، 340-334.

شکوهی یکتا، محسن و کاکابرایی، کیوان. (1396). تاثیر آموزش مدیریت خشم مبتنی بر روی‌آورد شناختی- رفتاری در مشکلات رفتاری دختران نوجوان. مجله علوم روانشناختی، 16(62)، 219-198.

عبدالرحیمی نوشاد، لیلا؛ روحی، شبنم و ملکی، آرزو. (1397). تاثیر امید درمانی بر ارتقای سلامت روانی سالمندان. فصلنامه آموزش، مشاوره و روان درمانی، 7(26)، 82-69.

علاءالدینی، زهرا، کجباف، محمدباقر و مولوی، حسین. (1386). بررسی اثربخشی امید درمانی گروهی بر میزان امید و سلامت روانی. فصلنامه پژوهش در سلامت روانشناختی، 1(4)، 76-67.

علائی، پروانه و بیرامی، منصور. (1395). اثربخشی آموزش مدیریت شرم در کاهش خشم نوجوانان دختر در محیط مدرسه. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، 7(25)، 148-129.

ملک‌پور، مختار؛ زنگنه، ساره و آقابابایی، سارا. (1391). ویژگی‌های روان‌سنجی فرم کوتاه پرسشنامه خشم نواکو در شهر اصفهان. مجله پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری، 2(1)، 8-1.

 

Avci, D., & Kelleci, M. (2016). Effects of the Anger Coping Programme based on cognitive behavioural techniques on adolescents' anger, aggression and psychological symptoms. International Journal of Nursing Practice, 22(2), 189-196.

Butler, R. M., Boden, M. T., Olino, T. M., Morrison, A. S., Goldin, P. R., Gross, J. J., & Heimberg, R. G. (2018). Emotional clarity and attention to emotions in cognitive behavioral group therapy and mindfulness-based stress reduction for social anxiety disorder. Journal of Anxiety Disorders, 55, 31-38.

Cakmak, B. B., Ozula, G., Isikli, S., Goncuoglu, I. O., Ocal, S., Altinoz, A. E., & Taskintuna, N. (2018). Anxiety, depression, and anger in functional gastrointestinal disorders: A Cross-sectional observational study. Psychiatry Research, 268, 368-372.

Chan, K., Wong, F. K. Y., & Lee, P. H. (2019). A brief hope intervention to increase hope level and improve well-being in rehabilitating cancer patients: A feasibility test. SAGE Open Nursing, 5, 1-13.

Gabalda, I. C. (2017). Behavioural and cognitive psychotherapy: A descriptive review (2000 to July 2016). Behavioural and Cognitive Psychotherapy, 45(4), 321-336.

Henwood, K. S., Chou, Sh., & Browne, K. D. (2015). A systematic review and meta-analysis on the effectiveness of CBT informed anger management. Aggression and Violent Behavior, 25, 280-292.

Jun, W. H., & Yun, S. H. (2020). Mental health recovery among hospitalized patients with mental disorder: Associations with anger expression mode and meaning in life. Archives of Psychiatric Nursing, 34(3), 134-140.

Kavak, F., & Yilmaz, E. (2018). The effect of hope on the treatment adherence of schizophrenia patients. Annals of Medical Research, 25(3), 416-419.

Kodal, A., Fjermestad, K., Bjelland, I., Gjestad, R., Ost, L., Bjaastad, J. F., & et al. (2018). Long-term effectiveness of cognitive behavioral therapy for youth with anxiety disorders. Journal of Anxiety Disorders, 53, 58-67.

Krishna, M., Lepping, P., Jones, S., & Lane, S. (2015). Systematic review and meta-analysis of group cognitive behavioural psychotherapy treatment for sub-clinical depression. Asian Journal of Psychiatry, 16, 7-16.

Li, J., Li, X., Jiang, J., Xu, X., Wu, J., Xu, Y., & et al. (2020). The effect of cognitive behavioral therapy on depression, anxiety, and stress in patients with COVID-19: A randomized controlled trial. Frontiers in Psychiatry, 11, 1-12.

Madasu, S., Malhotra, S., Kant, S., Sagar, R., Mishra, A. K., Misra, P., & Ahamed, F. (2019). Prevalence and determinants of anxiety disorders among adolescents in a rural community from northern India. Asian Journal of Psychiatry, 43, 137-142.

Novaco, R. W. (1986). Anger as a clinical and social problem. In R. Blanchard and C. Blanchard (Eds.), Advances in the study of aggression. New York: Academic Press.

Protudjer, J. L. P., Golding, M., Salisbury, M. R., Abrams, E. M., & Roos, L. E. (2021). High anxiety and health-related quality of life in families with children with food allergy during coronavirus disease 2019. Annals of Allergy, Asthma & Immunology, 126(1), 83-88.

Rahimipour, M., Shahgholian, N., & Yazdani, M. (2015). Effect of hope therapy on depression, anxiety, and stress among the patients undergoing hemodialysis. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research, 20(6), 694-699.

Rao, U. T., Noronha, J. A., & Adiga, K. (2020). Effect of aerobic exercises on depressive symptoms, anxiety, self-esteem, and quality of life among adults with depression. Clinical Epidemiology and Global Health, 8(4), 1147-1151.

Retnowati, S., Ramadiyanti, D. W., Suciati, A. A., Sokang, Y. A., & Viola, H. (2015). Hope intervention against depression in the survivors of cold lava flood from Merapi Mount. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 165, 170-178.

Rustoen, T., Cooper, B. A., & Miaskowski, C. (2011). A longitudinal study of the effects of a hope intervention on levels of hope and psychological distress in a community-based sample of oncology patients. European Journal of Oncology Nursing, 15(4), 351-357.

Samavi, S. A., Najarpourian, S., & Javdan, M. (2018). The effectiveness of group hope therapy in labor pain and mental health of pregnant women. Psychological Reports, 122(6), 2063-2073.

Taysi, E., Curun, F., & Orcan, F. (2015). Hope, anger, and depression as mediators for forgiveness and social behavior in Turkish children. The Journal of Psychology, 149(4), 378-393.

Weis, R., & Speridakos, E. C. (2011). A Meta-Analysis of hope enhancement strategies in clinical and community settings. Psychology of Well-Being: Theory, Research and Practice, 1, 1-16.

Witt, K., DeMoraes, D. P., Salisbury, T. T., Arensman, E., Gunnell, D., Hazell, P., & et al. (2018). Treatment as usual (TAU) as a control condition in trials of cognitive behavioural-based psychotherapy for self-harm: Impact of content and quality on outcomes in a systematic review. Journal of Affective Disorders, 235, 434-447.