بررسی سطح کارایی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق ‌بهادار تهران بر مبنای تکنیک تحلیل پوششی داده‌ها

الموضوعات : Industrial Management

Hiresh Soltanpanah ¹ , Iman Dadashi ² , Samira Zarei ³

1 - Department of Management, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Kurdistan, Iran
2 - Department of Accounting, Babol Branch, Islamic Azad University, Babol, Iran
3 - Department of Accounting, West Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

تاريخ التأكيد : 21 الإثنين , ربيع الثاني, 1439 تاريخ الإصدار : 16 الجمعة , شوال, 1434

الکلمات المفتاحية:

ملخص المقالة :

در این پژوهش، کارایی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق ‌بهادار تهران با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده‌ها مورد سنجش قرار گرفته است. بدین منظور با استفاده از مدل‌های CCR داده‌گرا، BCC و رویکردهای CRS و VRS، کارآیی نسبی شرکت‌ها را محاسبه نموده و ناکارآیی آنها را به دو بخش تکنیکی و مقیاس، تفکیک نمودیم. در ادامه از بین واحدهای با کارآیی نسبی 100%، اقدام به تعیین شرکت‌هایی با کارآیی مطلق نموده و در پایان، با شناسایی واحدهای کارآمد ضعیف، گروه‌های مرجع را به عنوان الگویی برای بهبود کارآیی آنان، مشخص کردیم. داده‌‌های موردنیاز پژوهش، از صورت‌های مالی 75 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق ‌بهادار تهران در 3 صنعت، مواد و محصولات شیمیایی، فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی و محصولات کانی غیرفلزی، برای دوره زمانی 1389-1385 گردآوری شده‌اند. با بررسی مطالعات انجام‌شده و نیز نظرسنجی از خبرگان مالی، جهت محاسبه کارایی شرکت‌ها، از 2 متغیر ورودی شامل، کل دارایی‌ها و نسبت کل بدهی به کل دارایی‌ها‌ و نیز 3 متغیر خروجی شامل، سود هر سهم، نرخ بازده سرمایه‌گذاری‌ها و نرخ بازده حقوق صاحبان سهام، استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی داده‌ها برای شرکت‌های ناکارآ، حاکی از آن بود که میزان قابل توجهی از ناکارآیی‌های موجود، ناشی از بهینه ‌نبودن حجم تولید در این شرکت‌هاست. همچنین یافته‌ها بیانگر آن بودند که تمامی شرکت‌های کارآ در سه صنعت مورد مطالعه، از نوع کارآی ضعیف بوده و هیچ شرکتی با کارآیی مطلق در بین آنها وجود ندارد.