خوانش پیشران های موثر بر توسعه گردشگری پایدار شهری با تأکید بر توان اکولوژیک (مطالعه موردی: منطقه 22 کلان شهر تهران)
حمید کریمی
1
(
دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
)
آزاده اربابی سبزواری
2
(
دانشیار، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران
)
فاطمه ادیبی سعدی نژاد
3
(
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر، دانشکده علوم پایه، گروه جغرافیا
)
مریم رستم پیشه
4
(
استادیار، گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی ، دانشگاه آزاد اسلامشهر، اسلامشهر، ایران.
)
الکلمات المفتاحية: پیشران, گردشگری شهری, گردشگری پایدار شهری, توان اکولوژیک, منطقه 22 کلان شهر تهران,
ملخص المقالة :
بررسی پیشران‌های توسعه گردشگری پایدار شهری با تاکید بر توان اکولوژیک اهمیت بسیاری دارد. این بررسی نه‌تنها به ما کمک می‌کند تا فرآیند توسعه را بهبود بخشیم، بلکه به شناخت بهتر از نیازها و مسائل زیست‌محیطی شهرها نیز کمک می‌کند. با تحلیل پیشران‌های اکولوژیک، می‌توانیم به‌طور موثرتری به تدوین و اجرای سیاست‌ها و برنامه‌های محیط‌زیستی در شهرها بپردازیم و از منابع طبیعی محافظت بیشتری داشته باشیم. این بررسی می‌تواند به توسعه گردشگری پایدار کمک کند و باعث افزایش آگاهی افراد و ارتقاء فرهنگ محیط‌زیستی در جامعه شود. در این راستا، این مقاله کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، پیشران¬های موثر بر وضعیت آینده توسعه گردشگری پایدار در منطقه 22 کلانشهر تهران با تاکید بر توان اکولوژیک آن را بازشناسی و خوشه¬بندی کند. داده¬های نظری با روش اسنادی و داده¬های تجربی با روش پیمایشی بر پایه تکنیک دلفی تهیه شده است. جامعه آماری20 نفر از خبرگان شهری بر اساس نمونه‌گیری هدفمند و پیشران¬های توسعه، 36 نیروی پیشران در 5 بعد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، مدیریتی و زیست محیطی است که با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم‌افزار MICMAC پردازش شده است. یافته¬ها از نظر تحلیل کلی محیط سیسم نشان داد که 599 رابطه عدد 3 دارد و این به معنای آن است که روابط پیشران¬های کلیدی بسیار زیاد بوده و از تاثیرگذاری و تاثیرپذیری زیادی برخوردارند. نظام خوشه¬بندی پیشران¬ها حاکی از تمرکز پیشران¬های دوگانه است. از مجموع 36 نیروی پیش¬برنده توسعه، 12 پیشران کلیدی شامل تشویق به مشارکت مردم در فرآیند توسعه شهری، ارتقاء سطح زندگی و رفاه اجتماعی، توسعه صنایع محلی و کارآفرینی، حفظ مناظر طبیعی و فضای سبز درون شهری، توسعه مدیریت محلی و کارآمد در حوزه گردشگری، ارتقاء توانمندی‌های محلی برای مدیریت بحران‌ها و ریسک‌ها، ایجاد سیاست‌ها و آیین‌نامه‌های پایداری، ترویج همکاری و تعامل اجتماعی، کاهش آلودگی هوا، آب، و خاک، ایجاد اشتغال محلی، ارتقاء فرهنگ محلی و هویت منطقه‌ای و توسعه برنامه‌ریزی شهری شفاف و اشتراکی شناسایی شده است.
1. Akbari, M., Taherpoor, F., Boustan Ahmadi, V., & Foladi, A., (2020). Structural-Interpretive Modeling of Factors Affecting the Development of Religious Tourism in Iran by Future Research Approach. Journal of Tourism and Development, 9(4), 285-296. doi: 10.22034/jtd.2019.194595.1783. [In Persian]
2. Akbari. M., (2022). Presenting the livability model of the 22 district of Tehran metropolis with a human city approach, PHD thesis.geography and urban planning. supervisor: Dr esmail Ali akbari, Faculty of Social Sciences,.Payame Noor University, Tehran. [In Persian]
3. Aliakbari, E., pourahmad, A., & jalalabadi, L. (2018). Identifying the Effective thrusters on the Future of Tourism Status of Kerman City with Futuristic Approach.. Journal of Tourism and Development, 7(1), 156-178. [In Persian]
4. Ashworth, G.J. and Page, S.J., 2011. Urban tourism research: Recent progress and current paradoxes. Tourism Management, v. 32(1), p. 1–15.
5. Boom, SME., Weijschede, J., Melissen, F., Koens, K., & Mayer, I. (2021). Identifying stakeholder perspectives and worldviews on sustainable urban tourism development using a Q-sort methodology. Current Issues in Tourism, 24(4), 520-535.
6. Brochado, A.; Rodrigues, P.; Sousa, A.; Borges, A.P.; Veloso, M.; Gómez-Suárez, M. Resilience and Sustainable Urban Tourism: Understanding Local Communities’ Perceptions after a Crisis. Sustainability 2023, 15, 13298.
7. Budeanu, A., 2005. Impacts and responsibilities for sustainable tourism: A tour operator’s perspective. J. Clean. Product., v. 13, p. 89-97.
8. Chang, C.-L.; McAleer, M.; Ramos, V. A Charter for Sustainable Tourism after COVID-19. Sustainability 2020, 12, 3671.
9. Cheng, Y.; Zhu, K.; Zhou, Q.; El Archi, Y.; Kabil, M.; Remenyik, B.; Dávid, L.D. Tourism Ecological Efficiency and Sustainable Development in the Hanjiang River Basin: A Super-Efficiency Slacks-Based Measure Model Study. Sustainability 2023, 15, 6159. https://doi.org/10.3390/su15076159
10. Eraqi, M.I., 2007. Local communities’ attitudes towards impacts of tourism development in Egypt. Tour. Anal., v. 12, p. 191-200.
11. Fanni, Z., Alizadeh Touli, M., & Zahmatkesh, Z., (2015). The Effects of Tourism on Urban Sustainable Development on the Base of Habitant's Views; Case Study: Qeshm Island. Tourism Management Studies, 9(28), 39-72. doi: 20.1001.1.23223294.1393.9.28.3.1. [In Persian]
12. Ghaderi, E., & arabi, S. S., (2021). Achieving sustainable development through urban tourism (case study: Zirab city). Researches in Earth Sciences, 12(2), 1-18. doi: 10.52547/esrj.12.2.1 Asgari Daefe Hassan, Mohammadi Ali, Ariati Esfahani Burhan, Bishmi Bahar. The effect of important factors of urban ecotourism development on increasing resilience (case study: District 22 of Tehran). Geographical studies of mountainous regions. 2 (4):101-114. Doi:10.52547/gsma.2.4.137. [In Persian]
13. Ghahramanifard, H., Hoseinzadedalir, K., & Moosavi, M. S. (2021). Recognition and Evaluation of Effective Vital Drivers on the Future of Tourism Development in Iran's Metropolises Case Study: Tabriz Metropolis. urban tourism, 8(1), 67-82. doi: 10.22059/jut.2021.316833.869. [In Persian]
14. Godil, D.I.; Sharif, A.; Rafique, S.; Jermsittiparsert, K. The Asymmetric Effect of Tourism, Financial Development, and Globalization on Ecological Footprint in Turkey. Environ. Sci. Pollut. Res. 2020, 27, 40109–40120.
15. Grube, Nils (2023). "Seeking pathways for sustainable urban tourism: a critical deconstruction of Berlin's approach for city-compatible tourism," European Planning Studies, Taylor & Francis Journals, vol. 31(8), pages 1673-1692, August.
16. Guaita Martínez, J.M.; Martín Martín, J.M.; Salinas Fernández, J.A.; Mogorrón-Guerrero, H. An Analysis of the Stability of Rural Tourism as a Desired Condition for Sustainable Tourism. J. Bus. Res. 2019, 100, 165–174.
17. Guo, Y.; Jiang, J.; Li, S. A Sustainable Tourism Policy Research Review. Sustainability 2019, 11, 3187.
18. Han, H. Consumer Behavior and Environmental Sustainability in Tourism and Hospitality: A Review of Theories, Concepts, and Latest Research. J. Sustain. Tour. 2021, 29, 1021–1042.
19. Higgins-Desbiolles, F. The “War over Tourism”: Challenges to Sustainable Tourism in the Tourism Academy after COVID-19. J. Sustain. Tour. 2021, 29, 551–569.
20. Kim, S.; Whitford, M.; Arcodia, C. Development of Intangible Cultural Heritage as a Sustainable Tourism Resource: The Intangible Cultural Heritage Practitioners’ Perspectives. J. Herit. Tour. 2019, 14, 422–435.
21. Li, Y., & Terason, S. (2023). Configuring the Pattern of Sustainable Tourism Development as Affected by the Construction of a High-Speed Railway System. SAGE Open, 13(3).
22.
Liu, Z. Sustainable Tourism Development: A Critique. J. Sustain. Tour. 2003, 11, 459–475.
23. Lu, J.; Nepal, S.K. Sustainable Tourism Research: An Analysis of Papers Published in the Journal of Sustainable Tourism. J. Sustain. Tour. 2009, 17, 5–16.
24. Maleki, S., Alizadeh, H., & Kamelifar, M. J., (2020). An Analysis of the Urban Tourism Sustainability Patterns in Ahvaz city. Tourism Management Studies, 15(49), 181-201. doi: 10.22054/tms.2020.11050. [In Persian]
25. Mansfeld, Y. and Jonas, A., 2006. Evaluating the socio-cultural carrying capacity of rural tourism communities: A ‘value stretch’ approach. Tijdschr. Voor Econ. Soc. Geogr., v. 97, p. 583-601.
26. Motamedi, M., fakhar, Z., & Mafi, F. (2022). Identifying and Prioritizing Strategic Factors for Tourism Development in Sonqor. URBAN TOURISM, 8(4), 73-86. doi: 10.22059/jut.2021.327998.934. [In Persian]
27. Rasoolimanesh, S.M.; Ramakrishna, S.; Hall, C.M.; Esfandiar, K.; Seyfi, S. A Systematic Scoping Review of Sustainable Tourism Indicators in Relation to the Sustainable Development Goals. J. Sustain. Tour. 2020, 1–21.
28. Shariff, N.M. and Abidin, A.Z., 2013. Community attitude towards tourism impacts: Developing a standard instrument in the Malaysian context. E-J. Soc. Sci. Res., v. 1, p. 386-396.
29. Sheller, M. Reconstructing Tourism in the Caribbean: Connecting Pandemic Recovery, Climate Resilience and Sustainable Tourism through Mobility Justice. J. Sustain. Tour. 2021, 29, 1436–1449.
30. Sobaih, A.E.E.; Elshaer, I.; Hasanein, A.M.; Abdelaziz, A.S. Responses to COVID-19: The Role of Performance in the Relationship between Small Hospitality Enterprises’ Resilience and Sustainable Tourism Development. Int. J. Hosp. Manag. 2021, 94, 102824.
31. taghvaee, Z., Motevalli, S., janbazghobadi, G., & Azimi Amoli, J. (2023). An Analysis of Urban Green Spaces for Sustainable Development of Urban Tourism with Emphasis on Environmental Dimension (Case Study: Shahr Noor). 14(53), 33-46. doi: 10.30495/jupm.2022.30535.4203. [In Persian]
32. Uslu, A.; Erul, E.; Santos, J.A.C.; Obradović, S.; Custódio Santos, M. Determinants of Residents’ Support for Sustainable Tourism Development: An Empirical Study in Midyat, Turkey. Sustainability 2023, 15, 10013.
33. WTO. (2001), International Cultural Tourism Charter, Managing Tourism at Place of Heritage Significance. Mexico: World Tourism Organization Press.
34. Zhou, Q.; Zhu, K.; Kang, L.; Dávid, L.D. Tea Culture Tourism Perception: A Study on the Harmony of Importance and Performance. Sustainability 2023, 15, 2838.
35. Zhu, K.; Zhou, Q.; Cheng, Y.; Zhang, Y.; Li, T.; Yan, X.; Alimov, A.; Farmanov, E.; Dávid, L.D. Regional Sustainability: Pressures and Responses of Tourism Economy and Ecological Environment in the Yangtze River Basin, China. Front. Ecol. Evol. 2023, 11, 168.
