بررسی کیفی عوامل مؤثر در سازگاری با شرایط پس از طلاق در زنان مطلقه (مطالعه پدیدارشناسانه)

الموضوعات :

معصومه اسمعیلی ¹ (دانشگاه علامه طباطبایی تهران، گروه مشاوره، تهران، ایران.)
مینا آخوندی درزی ² (دانشگاه علامه طباطبایی تهران، گروه مشاوره، تهران، ایران.)
سمیه کاظمیان ³ (دانشگاه علامه طباطبایی تهران، گروه مشاوره، تهران، ایران.)

تاريخ الإرسال : 28 الثلاثاء , رجب, 1438 تاريخ التأكيد : 01 الخميس , محرم, 1439 تاريخ الإصدار : 04 الجمعة , ربيع الثاني, 1439

الکلمات المفتاحية: زنان مطلقه, سازگاری با شرایط پس از طلاق, طلاق, بررسی کیفی,

ملخص المقالة :

پژوهش حاضر باهدف بررسی کیفی عوامل مؤثر در سازگاری با شرایط پس از طلاق در زنان مطلقه انجام‌شده است. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل آن دسته زنانی که بیشتر از 3 سال از طلاق آن‌ها گذشته و نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند تا حد اشباع (15 زن مطلقه سازگار و 15 زن مطلقه ناسازگار) از جامعه مذکور بوده است. با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته اطلاعات مرتبط با افراد نمونه جمع‌آوری شدند و پس از تحلیل محتوای مصاحبه‌ها و کدگذاری نهایی آن‌ها 2 شاخص اصلی در هر گروه استخراج شدنذ: عوامل درونی و بیرونی مؤثر در سازگاری با شرایط پس از طلاق، عوامل درونی و بیرونی مؤثر در ناسازگاری با شرایط پس از طلاق. نتایج نشان داد عوامل درونی تکیه‌بر توانایی‌های خود، واقف بودن بر ارزشمندی خود، داشتن روحیه تلاشگر و صبوری در رسیدن به اهداف، مثبت اندیشی، حل کردن گذشته نامطلوب و تمرکز برساختن حال و آینده مطلوب، انجام فعالیت‌های موردعلاقه، اعتقاد به وجود و حمایت موجود برتر، بی‌نیازی روانی و تلاش برای بهبود شرایط مالی و برخورداری از مهارت‌های زندگی و عوامل بیرونی حضور فرزند و رضایت از این حضور، استفاده خردمندانه از منابع حمایتی موجود و استفاده خردمندانه از منابع حمایتی سازمانی از عوامل مؤثر در سازگاری با شرایط پس از طلاق در زنان مطلقه محسوب شدند.

المصادر:

- آریان پور، سعید.، امیری منش، مرضیه.، و اصلانی، جلیل. (1392). بررسی شیوع علائم افسردگی در زنان مطلقه: نقش پیش بینی کننده، گذشت، حمایت اجتماعی و تاب آوری. فصل نامه مشاوره و روان درمانی خانواده. 3 (3)، 353-332.

- الشریف، مرجان.، بهرامی، فاطمه.، و فاتحی زاده، مریم. (1391). اثربخشی آموزش گروهی مادران طلاق با رویکرد تلفیقی در شهر اصفهان بر سازگاری آنان. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 3 (11)، 21-41.

- امامی سیگارودی، عبدالحسین.، دهقان نیری، ناهید؛ رهنورد، زهرا؛ نوری سعید، علی. (1391). روش$شناسی تحقیق کیفی: پدیدارشناسی. مجله پرستاری و مامایی جامع نگر. 22 (2)،56-63.

- بلالی، طیبه و اعتمادی، عذرا (1388). تأثیر جدایی و ناسازگاری پس از طلاق در ایجاد و ادامه تنش در خانواده‌ها. مجموعه مقالات پنجمین همایش مشاوره اسلامی. قم: موسسه مطالعاتی مشاوره اسلامی.

- بلالی، طیبه.، اعتمادی، عذرا.، و فاتحی زاده، مریم السادات. (1390). بررسی عوامل رابطه عوامل روانشناختی و جمعیت شناختی پیش بینی کننده سازگاری پس از طلاق در زنان مطلقه شهر اصفهان. نشریه فرهنگ مشاوره، 2 (5)،29-53.

- خجسته مهر، رضا، افشاری، فرح و رجبی، غلامرضا (1391). مجله مطالعات اجتماعی- روان شناختی زنان، 10 (1)، 37-60.

- خسروی، معصومه.، صباحی، پرویز.، ناظری، امیر. (1393). اثربخشی آموزش مهارت$های ارتباطی در کاهش احساس تنهایی و افسردگی زنان مطلقه. دوماهنامه علمی-پژوهشی دانشگاه شاهد، 21(112)، 10-25.

- زارع، سمیه.، آگیلار وفاعی، ماریا.، احمدی، فصل$اله. (1393). رویایی معنوی زنان مطلقه در سازگاری با پدیده طلاق: یک مطالعه کیفی. مجله علوم رفتاری، 8(4)، 403-395.

- سازمان ثبت احوال کشور. (1395). http://www.sabteahval.ir

- عابدی، حسین. (1389). تحقیق کیفی در پرستاری. چاپ اول، تهران: انتشارات بشری.

- غلامی، علی.، بشلیده، کیومرث.، و رفیعی، عزیمه. (1391). اثربخشی تئاتر درمانی بر سلامت روان زنان مطلقه. مجله روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی.  3 (10)، 64-45.

- کلاینک، کریس آل. (2000). کنار آمدن با چالش‌های زندگی. ترجمه محمد نریمانی و اسماعیل ولی زاده حقی(1383). مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.

- محمدی نژادی، بهجت.، ربیعی، مهدی. (1394). بررسی اثربخشی طرح$واره درمانی برکیفیت زندگی و بهزیستی روان$شناختی زنان مطلقه. مجله طب انتظامی، 4، (3) ، 190-179.

- میرزازاده، فاطمه.، احمدی، خدابخش.، فاتحی$زاده، مریم. (1390). تاثیر درمان هیجان$مدار بر سازگاری پس از طلاق در زنان. فصلنامه مشاوره و روان$درمانی خانواده. 1 (4)، 460-441.

- نادری، فریبرز. (1388). بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر سازگاری اجتماعی دختران تیزهوش مقطع راهنمایی شهر کرد. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشنای کودکان استثنایی دانشگاه اصفهان.

- ناصری، علی. (1391). بررسی تحولی طلاق در ایران. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات اجتماعی-روانشناختی زنان. 14 (13)، 85-93.

- نجفی، زهتاب.، و سالمی، صفورا. (1391). اثربخشی آموزش مهارت زندگی در کاهش اضطراب زنان مطلقه. فصلنامه علمی پژوهش زن و فرهنگ. 4 (13). 85-93.

- Bisagni, G. M., & Eckenrode, J. (1995). The role of work identity in women's adjustment to divorce. American Journal of Orthopsychiatry, 65(4), 574.

- Boon, C. (2005). Women after divorce: Exploring the psychology of resilience. Unpublished Dissertation, University of South Africa.

- Boot, P. R., & Amato, B. (1991). Parental divorce and the well-being of children: a meta-analysis. Psychological bulletin, 110(1), 26.

- Castaldo, D. (2008). Divorced, without chidren. Routledge press. New York-London. 13-14.

- Chan Lai Cheng, J., & Pfeifer, J. E. (2015). Postdivorce Adjustment in Singapore: Factors, Themes, and Positive Growth. Journal of Divorce & Remarriage, 56(6), 4.

- Dave Ramar, G. (1995). Divorce and women's spirituality. Journal of divorce & remarriage, 22(3-4), 179-188.

- Ellison, C. G.; Anthony, B. W.; Glenn, N.D. & Marquardt, E. (2011).The effects of parental marital discord and divorce on the religious and spiritual lives of young adults. the Journal Social Science Research. 40, 538-551.

- Felix, D. S., Robinson, W. D., & Jarzynka, K. J. (2013). The influence of divorce on men's health. Journal of Men's Health, 10(1), 3-7.

- Graff-Reed, R.L. (2004). Positive Effects of Stressful Life Events: Psychological Growth Following Divorce. (Dissertation for the Degree: Doctor of Philosophy). Guilford press. New York.

- Härkönen, J. (2013). Divorce: trends: patterns, causes. consequences.

- Jerskey. B. A.; panizzon, M. S: Jacobson, K. c.; Neale, K. c.; Grant, M. d.: Schultz, M.; Eisen S. A.; Tsuang, M. T. & Lyons, M. J. (2010). Marriage and divorce: A genetic perspective. Personality and Individual Difference.49, 473-478.

- Krumrei, E. J., Mahoney, A., & Pargament, K. I. (2009). Divorce and the divine: The role of spirituality in adjustment to divorce. Journal of Marriage and Family, 71(2), 373-383.

- Langlais, M. R., Anderson, E. R., & Greene, S. M. (2016). Consequences of Dating for Post‐divorce Maternal Well‐being. Journal of Marriage and Family, 78(4), 1032-1046.

- Lawton, M.P.(2010). Environmental proactivity and affect in older. In The social psychology of aging , ed. S. Scpacapan and S. Oskamp, 135–163. Newbury Park: Sage.

- Mandemakers, J. J.; Monden, C.W.S. & Kalmijn M. (2010). Are the effects of divorce on psychological distress modified by familybackground? Advances in Life Course Research.

- Munoz-Eguilta, A, (2007). Irrational Beliefs as Predictors of Emotional Adjustment after Divorce, Journal of Rational-Emotive & Cognitive- Behavior, 25, 1-12.

- Nunes, N. (1999).  Adjustment to divorce in women: self-steem and locous of control. (Unpublished Dissertation. California School of professionalpsychology).

- Perrig-chiello, P. Hutchison, S. & Morselli, D. (2014). Patterns of psychological adaptation to divorce after a long-term marriage. Journal of Social and Personal Relationships, 1-20.

- Rawlins R. (2012). African/Caribbean-Canadian women coping with divorce: Family perspectives: University of Toronto.

- Rice, M & Rice, A. (1986. Life after Divorce. Journal of Marriage and Family, 89 (4), 256-267.

- Schalkwyk, G. V.)2005). ‘Explorations of Post-Divorce Experiences: Women’s Reconstructions

- Smerglia, V.L., Nancy, B., Miller, N.B., & Kort-Butler, L. (1999). The Impact of Social Support on Women's Adjustment to Divorce. Journal of Divorce & Remarriage, 32, 63-89.

- Thakur, A. (2014). Emotional social and educational adjustment of adolescent science students in relation to their gender and type of school. Himachal Pradesh University: Thakur, Arti. http://hdl.handle.net/10603/14780.

- Wallerstein, J. S. (1986). Women after divorce: Preliminary report from a ten-year follow-up. American Journal of Orthopsychiatry, 56(1), 65.

- Waters, R. J. (1997). Attributional style, coping style, and gender as predictors of divorce adjustment (Unpublished Doctoral Dissertation, Seton Hall University).

- Yárnoz-Yaben, S. (2015). Forgiveness, adjustment to divorce and support from the former spouse in Spain. Journal of Child and Family Studies, 24(2), 289-297.