تحلیل و بررسی ساختار فضایی تراکم جمعیت شهر بندرگز با استفاده از آمار فضایی در GIS
الموضوعات :مصطفی آریان کیا 1 , پروین کهربائیان 2 , نگار خراسانی 3
1 - دانش آموخته کارشناس ارشد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
2 - مربی گروه ریاضی و آمار، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی ، مشهد، ایران
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد، ، ایران
الکلمات المفتاحية: الگوی رشد فضایی, تراکم جمعیت, آمار فضایی در GIS, شهر بندرگز. ,
ملخص المقالة :
افزایش جمعیت شهرها و چگونگی اسکان آن ها یکی از مشکلات شهرهای امروزی می باشد و با توجه به لزوم حفظ اراضی کشاورزی و طبیعی و همچنین کاهش هزینه های شهری، مسأله تراکم جمعیتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. توزیع مطلوب تراکم باعث توزیع مناسب جمعیت در سطح شهر می شود و امکان استفاده بهینه از شرایط موجود را فراهم می نماید. لازمه ی این توزیع بهره گیری از تمام امکانات و ظرفیت های مناطق شهری است که شامل ترافیک، تأسیسات، گرایش های مردمی، قیمت زمین و دیگر عوامل تأثیرگذار است. بر این اساس هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل فضایی تراکم جمعیت شهر بندرگز با استفاده از آمار فضایی در GISمی پردازد. پژوهش حاضر جزء تحقیقات کاربردی و از نظر شیوه انجام، توصیفی- تحلیلی آماری مبتنی بر پایگاه داده های مکانی و سامانه اطلاعات جغرافیایی می باشد. جهت کسب اطلاعات و داده های مورد نیاز وضع موجود، از دو روش مطالعات کتابخانه ای- اسنادی و همچنین آمار جمعیتی سال 1398 شهر بندرگز استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک های مختلف آمار فضایی مانند تحلیل خوشه بندی ضریب موران، گری، تحلیل لکه های داغ و hot spot و همچنین جهت تهیه نقشه ها و نشان دادن تراکم جمعیت شهر بندرگز از نرم افزار Arc Gis استفاده شده است. نتایج حاصل از محاسبه درجه تجمع از طریق ضریب موران و گری، الگوی تصادفی متمایل به پراکندگی را نشان می دهد. همچنین شاخصG عمومی نیز تمرکز پایین جمعیت و فعالیت را نشان می دهد.