ارزیابی شاخص ‏های جمعیتی علف‏ های‏ هرز غالب در حاشیه بوم‏ نظام گندم و تأثیر علف‏ کش‏ های انتخابی گندم بر آنها

الموضوعات :

عین اله حسامی ¹ , محسن جهان ² , فرشاد ابراهیم پور ³

1 - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات کشاورزی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران
2 - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
3 - دانشیار، دانشکده کشاورزی دانشگاه پیام نور تهران، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 16 السبت , ذو القعدة, 1442 تاريخ التأكيد : 01 الأحد , ذو الحجة, 1442 تاريخ الإصدار : 10 السبت , شوال, 1442

الکلمات المفتاحية: حاشیه, تراکم, علف هرز, شاخص شانون, علف کش,

ملخص المقالة :

تنوع زیستی علف های هرز حاشیه مزارع به عنوان یک عامل تأثیر گذار در پراکندگی و توزیع مکانی آفات و همچنین می توانند به عنوان گیاهان تله و یا زیستگاه مناسبی برای حشرات مفید باشند و محصول اصلی را در برابر آفات حفاظت کنند. هدف از این تحقیق بررسی تغییرات تنوع زیستی علف های هرز حاشیه بوم نظام زراعی گندم که تحت تأثیر کاربرد علف کش ها قرارگرفت. این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی شوشتر انجام گردید. تیمارها: آکسیال 450 میلی لیتر در هکتار، آکسیال + لوگران اکسترا به ترتیب به میزان 450 میلی لیتر و 200 گرم در هکتار، آکسیال 650 میلی لیتر در هکتار، آکسیال + لوگران اکسترا به ترتیب به میزان 650 میلی لیتر و 200 گرم در هکتار، تاپیک+ گرانستار به ترتیب به میزان 1 لیتر و 25 گرم در هکتار، آکسیال+ گرانستار به ترتیب به میزان 450 میلی لیتر و 25 گرم در هکتار، آکسیال+ گرانستار به ترتیب به میزان 450 میلی لیتر و 25 گرم در هکتار، تیماره با وجین و شاهد بدون وجین بود. نتایج نشان داد، تنوع زیستی علف های هرز در حاشیه با کمترین تراکم و وزن خشک علف هرز یونجه زرد یکساله (Melilotus officinalis L) در تیمار با کاربرد علف کش های آکسیال 450 میلی لیتر+ لوگران اکسترا 200 گرم در هکتار و کمترین تراکم و وزن خشک علف هرز خردل وحشی (Sinapis arvensis L) در تیمار با کاربرد علف کش های آکسیال 650 میلی لیتر+ لوگران اکسترا 200 گرم در هکتار و کمترین تراکم و وزن خشک علف هرز یولاف وحشی(AvenaludovicianaL) در تیمار با کاربرد علف کش های آکسیال 650 میلی لیتر+ لوگران اکسترا 200 گرم در هکتار مشاهده شد. بنابراین با کاربرد و افزایش تأثیر گذاری علف کش های آکسیال+ لوگران اکسترا، سبب کاهش تنوع زیستی علف های هرز در حاشیه بوم نظام زراعی نسبت به دیگر علف کش ها شد. بیشترین مقدار شاخص تنوع شانون-وینر بر اساس تراکم علف های هرز ( در 0.25 مترمربع) در تیمار با وجین 0.643 و کمترین آن در تیمار آکسیال 650+ لوگران 200 با 0.397 دیده شد. بنابراین با توجه به کاهش شاخص تنوع شانون-وینر و تراکم و وزن خشک علف های هرز، نگرانی های ویژه ای در کاهش تنوع زیستی گیاهی حاشیه بوم نظام های زراعی بدلیل مصرف علف کش های شیمیایی خواهیم داشت.