بررسی زیست شناسی و فعالیت های رفتاری کرم پیله‌خوار نخود (Heliothis viriplaca Hufn. (Lep., Noctuidae در شرایط آزمایشگاهی

الموضوعات :

مرتضی کهراریان ¹ , رحیم عبادی ² , حسین سیدالاسلامی ³ , محمد‌تقی توحیدی ⁴

1 - دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمانشاه
2 - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
3 - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
4 - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه

تاريخ الإرسال : 21 السبت , شوال, 1430 تاريخ التأكيد : 16 الأحد , صفر, 1431 تاريخ الإصدار : 06 السبت , ربيع الأول, 1431

الکلمات المفتاحية: Biology, کرم پیله‌خوار نخود, Heliothis viriplaca, زیست شناسی, فعالیت های رفتاری, قطر کپسول سر, دیاپوز, Pod borer, Behavioral activity, Head capsule diameter, pupation,

ملخص المقالة :

کرم پیله‌خوار نخود Heliothis viriplaca Hufn.یکی از مهم ترین آفات نخود در خاورمیانه است. در این تحقیق به منظور تشخیص دقیق‌تر زیست شناسی، سنین مختلف لاروی و برخی از فعالیت های رفتاری آفت، شفیره‌های کرم پیله‌خوار از مزارع نخود جمع‌آوری و در شرایط آزمایشگاهی در دمای 2±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±70 درصد و 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی پرورش داده شدند. نتایج نشان داد که پروانه پیله‌خوار نخود فقط دارای یک نسل در سال است به طوری که شفیره‌ها دارای دیاپوز اجباری بوده و با تغییرات دمایی دیاپوز در آن ها شکسته نمی شود. اندازه‌گیری قطر کپسول سر لاروها نشان داد که در شرایط آزمایشگاهی لاروها دارای پنج سن بوده و میانگین قطر سر سنین یک تا پنج به ترتیب 423/0، 699/0، 29/1، 84/1 و64/2 میلی متر می‌باشد. بررسی های انجام شده نشان داد لاروهای غیر هم سن در شرایط نامساعد دارای خاصیت هم خواری بالایی هستند به طوری که در بعضی موارد لاروهای سنین آخر از لاروهای در حال شفیره شدن تغذیه می نمایند. از سوی دیگر تاثیر تغییرات دمایی بر میزان خروج پروانه ها نشان داد که گرچه شفیره هایی که به مدت سی روز در دمای 1±2 درجه سلسیوس قرار داده شدند، همگی به حشره بالغ تبدیل شدند، اما در چنین شرایطی تخم گذاری پروانه به میزان چشم گیری کاهش یافت و اکثر تخم ها تفریخ نشدند.