بررسی سمیت تنفسی اسانس دو گونه گیاهی اکالیپتوس و ترخون در شرایط دما و رطوبت مختلف روی حشرات بالغ سوسک چهار نقطه ای حبوبات

الموضوعات :

خدیجه ایزک مهری ¹ (گروه گیاه پزشکی دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه)
موسی صابر ² (گروه گیاه‌پزشکی دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه)
محمد باقر حسن‌پور اقدم ³ (گروه باغبانی دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه)
علی مهرور ⁴ (گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز)

تاريخ الإرسال : 17 السبت , ربيع الثاني, 1433 تاريخ التأكيد : 10 الأربعاء , ربيع الثاني, 1434 تاريخ الإصدار : 20 الخميس , ربيع الثاني, 1435

الکلمات المفتاحية: Essential Oil, اسانس گیاهی, اکالیپتوس, سمیت تنفسی, ترخون, Fumigant effect, Eucalyptus camaldulensis Dehnh, Artemisia dracunculus L,

ملخص المقالة :

سوسک چهار نقطه ای حبوبات Callosobruchus maculatus F. (Col: Bruchidae) یکی از آفات مهم محصولات انباری است که با تغذیه از دانه های حبوبات، آنها را غیر قابل مصرف می کند. جهت یافتن حشره کش های سازگار با محیط زیست، اسانس دو گونه گیاه شامل؛. Artemisia dracunculus L وEucalyptus camaldulensis Dehnh.,از نظر اثر تنفسی روی حشرات بالغ این آفت بررسی شد. اسانس های ذکر شده، جهت تعیین LC50 و بررسی تفاوت آن در 3 سطح دما و رطوبت و مقایسه کشندگی آن ها در طول زمان با غلظت های متفاوت و تعیین سرعت مرگ و میر (LT50)، مورد آزمایش قرار گرفتند. میزان LC50 برای اسانس اکالییپتوس و ترخون بعد از گذشت 24 ساعت، به ترتیب 26 و 5/24 میکرولیتر اسانس بر لیتر هوا بود. در آزمایشی که برای بررسی اثر رطوبت و دما بر کشندگی این اسانس ها انجام گرفت مشخص شد که تأثیر هر 3 دما (20، 26، 32 درجه سلسیوس) بر آن معنی دار بود. مقادیر LT50 برای اسانس اکالیپتوس و ترخون به ترتیب 3/6 و 9/8 ساعت به دست آمد. نتایج نشان می دهد که با افزایش دما و رطوبت میزان اثر اسانس ها نیز افزایش می یابد. با توجه به نتایج به دست آمده، این اسانس ها در کنترل این آفت مؤثر بوده و می توانند در راستای برنامه ها ی IPM مورد استفاده قرار گیرند.