زیست‌شناسی شپشک آردآلود مرکبات (Hem., Coccidae) Planococcus citri Risso در شرایط آزمایشگاهی و نوسانات فصلی آن در باغات مرکبات استان مازندران

الموضوعات :

شعبانعلی مافی ¹ (مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، ساری)

تاريخ الإرسال : 25 الخميس , ربيع الأول, 1431 تاريخ التأكيد : 27 الأربعاء , شوال, 1431 تاريخ الإصدار : 16 الإثنين , ذو الحجة, 1431

الکلمات المفتاحية: Biology, مازندران, Mazandaran, Natural enemies, زیست‌شناسی, واژه‌های کلیدی: شپشک آرد آلود مرکبات, Planococcus citri, دشمنان‌طبیعی, Key words: Citrus mealybug,

ملخص المقالة :

زیست شناسی شپشک آردآلود مرکبات Planococcus citri Risso و نوسانات فصلی آن در طی سال های 1375- 1376 در باغات مرکبات استان مازندران مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی ها نشان داد که این شپشک دارای سه تا چهار نسل در سال می باشد. تحت شرایط آب و هوایی شمال کشور این حشره روی واریته های مختلف مرکبات و گیاهان زینتی به صورت پوره های سنین 2 و3، حشره بالغ و دسته تخم زمستان گذرانی می کند. کوتاه ترین و طولانی ترین دوره رشدی یک نسل به ترتیب 38 و 50 روز تعیین گردید. میانگین تعداد تخم شمارش شده در فصول بهار، تابستان و پاییز به ترتیب 2/159، 3/229 و 9/170 عدد بود. زیست شناسی شپشک آردآلود مرکبات در شرایط آزمایشگاهی (دمای 20 و 25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ±70% و دوره نوری 12 ساعت روشنایی) مورد بررسی قرار گرفت. میانگین طول دوره زیستی شپشک آردآلود در دماهای فوق به ترتیب برای جنس های نر و ماده 4/52 و 1/41 روز و 3/84 و 8/65 روز تعیین گردید. مطالعه نوسانات انبوهی جمعیت شپشک آردآلود مرکبات در باغات سمپاشی نشده و سمپاشی شده نشان داد که فعالیت افراد زمستان گذران در هر دو باغ از ابتدای اردیبهشت ماه آغاز گردید. اوج جمعیت آفت در باغات سمپاشی نشده در ماه های مرداد و شهریور مشاهده گردید که حضور دشمنان طبیعی در این باغات از وارد شدن خسارت اقتصادی تا حدودی جلوگیری کرد. اما در باغات تحت کنترل شیمیایی اوج جمعیت آفت در ماه های شهریور و مهر مشاهده گردید. هم زمانی فعالیت دشمنان طبیعی و آفت در باغات سمپاشی نشده می تواند دلیلی بر کاهش 30-40 درصد خسارت به میوه ها باشد.