زیست شناسی، تغییرات فصلی و پراکندگی جمعیت شپشک استرالیایی Icerya purchasi Maskell (Hom: Margarodidea) درشرق مازندران
الموضوعات :صائب جوادی 1 , سید اسماعیل مهدویان 2
1 - ایستگاه تحقیقات آفات وبیماری های گیاهی خشکداران مازندران
2 - ایستگاه تحقیقات آفات وبیماری های گیاهی خشکداران مازندران
الکلمات المفتاحية: Iran, پراکندگی, citrus, تغییرات فصلی جمعیت, Biology, Mazandaran, مرکبات, زیست شناسی, شپشک استرالیایی, Cottony cushion scale, Icerya purchasi,
ملخص المقالة :
شپشک استرالیایی I. purchasi حشره ای با انتشار جهانی و پلی فاژ که علاوه بر مرکبات به عده زیادی از گیاهان حمله می کند. زیست شناسی و تغییرات جمعیت شپشک استرالیایی طی سه سال (1384-1382) مورد مطالعه قرار گرفت نمونه برداری ها از دو باغ مرکبات ( مهدشت بالا و مهدشت پایین ساری) انجام گرفت و از هرباغ 10 درخت و از هردرخت 3 شاخه آلوده به طول 10 سانتی متر جدا و تعداد پوره ها و حشرات کامل شمارش شد. مطالعات نشان داد که تمام مراحل رشدی آفت به ویژه پوره های سن 2 در زمستان مشاهده می شوند. این حشره 3 نسل در سال دارد. تخم ها درون کیسه تخم و بیشتر روی سرشاخه ها مشاهده می شوند. میانگین تعداد تخم های موجود در هر توده تخم 7/295 عدد می باشد. چرخه زیستی آفت در شرایط ( دما 7/21 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 7/74 درصد و10 ساعت روشنایی در روز و دوره نوری 10L: 14D) مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده طول دوره جنینی آفت 1/9 روز و متوسط طول دوره های پورگی برای پوره های سن 1، 2و3 به ترتیب 5/19، 5/26 و 2/56 روز تعیین شد. بررسی ها نشان داد که این آفت با توجه به شرایط آب و هوایی معتدل شمال ایران در تمام مدت فصول سال فعال است. سه نقطه اوج در جمعیت پوره ها و حشرات کامل مشاهده شد. حداکثر جمعیت پوره ها در نسل اول در تیر ماه، در نسل دوم در آبان ماه و نسل سوم در بهمن ماه مشاهده شد. جمعیت حشرات کامل دارای سه نقطه اوج به ترتیب در ماه های اردیبهشت (بالاترین)، شهریور و بهمن بود و از اردیبهشت ماه به بعد جمعیت حشرات کامل نوسان جزئی داشت. شپشک استرالیایی در بیشتر مناطق شرق استان مازندران به ویژه شهرستان های بهشهر، نکا، ساری، بابل، بابلسر، محمود آباد و نورمشاهده شد.