بررسی اثرات جانبی سموم لوفنورون و هگزافلومورون روی پارامترهای زیستی زنبور پارازیتوئید Habrobracon hebetor (Say) (Hym.: Braconidae) در شرایط آزمایشگاهی

الموضوعات :

فرناز دامغانی زاده ¹ (گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران)
رضا وفایی شوشتری ² (دانشگاه آزاد اراک)
سعید چاووشی ³ (استادیار، گروه حشره شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، ایران)

تاريخ الإرسال : 11 الجمعة , ذو القعدة, 1443 تاريخ التأكيد : 29 السبت , محرم, 1444 تاريخ الإصدار : 25 الثلاثاء , محرم, 1444

الکلمات المفتاحية: کنترل بیولوژیک, هگزافلومورون, Lufenuron, Habrobracon hebetor, Biological control, Hexaflumuron, واژه‌های کلیدی: پارازیتوئید, لوفنورون, Key words: parasitoid,

ملخص المقالة :

زنبور (Hym.,: Braconidae) (Say) Habrobracon hebetor پارازیتوئید خارجی و اجتماعی لارو تعداد زیادی از آفات از جمله شب پره کشمش Ephestia figulilella (Gregson) (Lep.: Pyralidae) می‌باشد. زنبورهای خانواده Braconidae از مهم ترین پارازیتوئیدهای آفات می باشند. عملکرد پارازیتوئیدها می تواند به وسیله کاربرد حشره کش ها تحت تأثیر قرار گیرد. جهت استفاده همزمان از عوامل کنترل بیولوژیک و آفتکش ها در مدیریت آفات، شناخت اثر آفت کش ها روی عوامل کنترل بیولوژیک ضروری است. در این بررسی، اثرات جانبی سموم لوفنورون و هگزافلومورون روی پارامترهای زیستی زنبور پارازیتوئید H. hebetor در شرایط آزمایشگاهی و میزبان شب پره ی آرد Ephestia kuehniella (Zeller) (Lep.,: Pyralidae) در قالب طرح کامل تصادفی دو فاکتوره، فاکتور اول نوع سم (لوفنورون و هگزافلومورون هر کدام با غلظت مصرفی 500پی پی ام)، فاکتور دوم مرحله ی زندگی زنبور شامل سه مرحله (لارو، شفیره و حشره ی کامل) با سه تکرار (هر تکرار 5 جفت زنبور) انجام گردید. حشره کش های لوفنورون و هگزافلومورون جزء مهارکننده‌های سنتز کیتین و متعلق به گروه تنظیم‌کننده های رشد حشرات هستند. مصرف این دو ترکیب با برهم زدن فعالیت عادی سیستم‌های ترشحی داخلی باعث اختلال در روند رشد و نمو حشرات می‌شوند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد حشره‌کش‌های لوفنورون و هگزافلومورون بر پارامترهای طول عمر، میانگین کل تخم، تعداد تخم روزانه، میزان تفریخ تخم و نسبت جنسی زنبور H. hebetor تأثیر دارند. هر دو حشره‌کش موجب کاهش پارامترهای ذکر شده گردیدند و این کاهش در حشره‌کش هگزافلومورون نسبت به حشره‌کش لوفنورون بیش تر مشاهده گردید. همچنین مراحل زندگی حشره نیز پارامترهای فوق را تحت تأثیر قرار داده و حداقل تأثیرات و تغییرات در مرحله ی شفیرگی به دست آمد.