حساسیت سه مرحله رشدی مگس مینوز (Liriomyza sativae Blanchard (Dip.: Agromyzidae به حشره‌کش‌های بیورشنال در شرایط آزمایشگاهی
الموضوعات :بنفشه اصغری طبری 1 , عزیز شیخی گرجان 2 , محمود شجاعی 3 , محمدظاهر رجبی 4 , آرزو یوسفی پرشکوه 5
1 - گروه حشره‌شناسی کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
2 - موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران
3 - گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
4 - سازمان حفظ نباتات، تهران
5 - موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران
الکلمات المفتاحية: مگس مینوز, بیورشنال, آبامکتین, سیرومازین, اسپینوساد, اکسی‌ماترین, Leafminers, cucumber, insecticide, Biorational, Abamectin, Cyromazine, Spinosad, Oxymatrine,
ملخص المقالة :
مگس مینوز سبزیجات یکی از آفات مهم خیار گلخانه‌ای در ایران می باشند. در سال های اخیر مصرف بی رویه آفت کش‌ها موجب افزایش جمعیت این آفت در گلخانه ها شده است. به منظور بررسی کارایی حشره کش های بیورشنال (Biorational) موثر در کنترل این آفت سه حشره کش سیرومازین، اسپینوساد و اکسی ماترین در شرایط آزمایشگاهی طی سال‌های 1385- 1386 مورد آزمایش قرار گرفت و با حشره کش آبامکتین به عنوان حشره کش رایج در کشور مقایسه شد. در شرایط آزمایشگاهی تاثیر حشره کش های سیرومازین با غلظت‌های75 و 150 میلی‌گرم بر لیتر اسپینوساد با غلظت‌های 48 و 96 میلی‌گرم بر لیتر، اکسی‌ماترین با غلظت‌های3 و 9 میلی گرم بر لیتر و آبامکتین با غلظت‌های12 و 24 میلی گرم بر لیتر (براساس ماده موثره) روی مراحل مختلف لاروی، شفیرگی و حشره کامل در قالب طرح کاملا تصادفی مورد آزمایش قرار گرفت. بررسی ها نشان داد حشره کش های اسپینوساد، اکسی ماترین و سیرومازین با بیش از 95 درصد مرگ و میر بیشترین تاثیر را روی مراحل مختلف لاروی (خصوصا سنین اولیه لاروی) داشتند درصورتی که آبامکتین در غلظت پایین (12میلی‌گرم بر لیتر) با میانگین 18/23 درصد کمترین تلفات را روی مرحله لاروی داشت. در آزمایشات به عمل آمده روی شفیره ها، اکسی ماترین (9 میلی‌گرم بر لیتر) با میانگین 9/51 درصد بالاترین تاثیر و اسپینوساد (48 میلی‌گرم بر لیتر) با میانگین 89/0 درصد کمترین تاثیر را داشتند. در زیست سنجی حشره کش ها روی حشرات کامل مگس مینوز، اسپینوساد (96 میلی‌گرم بر لیتر) با میانگین 1/92 درصد بیشترین و سیرومازین (150 میلی‌گرم بر لیتر) با 2/6 درصد کمترین تلفات را روی حشرات کامل داشته اند. همچنین مقایسه حساسیت مراحل مختلف رشدی مگس مینوز به حشره کش ها نشان داد که مرحله شفیرگی کمترین حساسیت (89/0-63/51 درصد) و سنین اولیه لاروی بیشترین حساسیت (18/23-100 درصد) را به حشره کش ها دارا می باشند. همچنین بین مراحل مختلف لاروی در غلظت بالا و پایین حشره کش ها از لحاظ درصد تلفات تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتایج حاصل نشان داد که درحال حاضر حشره کش آبامکتین فرموله داخلی با غلظت توصیه شده روی مگس مینوز قادر به کنترل این آفت در ایران نمی باشد.
