«در بهار محبت معشوق» نقد شعر عبدالواسع جبلی از منظر ادبیات غنایی

الموضوعات : فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی

حسن بساک ¹ (دانشیار دانشگاه پیام نور مشهد)

تاريخ الإرسال : 28 السبت , شوال, 1438 تاريخ التأكيد : 28 السبت , شوال, 1438 تاريخ الإصدار : 27 الخميس , رمضان, 1438

الکلمات المفتاحية: تحلیل محتوا, عشق, غزل, love, ادبیات غنایی, عبدالواسع جبلی, شعرغنایی, lyric poem, Abdol vase jebel,

ملخص المقالة :

بخش عظیمی از ادبیات گرانسنگ ما را ادبیات غنایی تشکیل می دهد. شاعر با زبانی لطیف و معانی ظریف، شادی ها وتلخی های زندگی و وآرزوها وآمال واحساسات شخصی خویش را بیان می کند.در سده دوم قرن ششم توجه بیشتری برای حرکت به سمت سبک عراقی صورت گرفت وزمینه بیشتری برای بیان مفاهیم غنایی فراهم آمد. در این میان بعضی از شاعران همچون سنایی و عبدالواسع جبلی از پیش قراولان این نوع مضامین به حساب می آمدند تا اینکه در قرن هفتم سعدی و مولوی با مضامین عالی غنایی خود آثاری درخور به جامعه تقدیم کردند. قالب غزل یکی از موفق ترین حوزهای شعر فارسی است که ادبیات غنایی در آن بارور شده است و بدیع‌الزمان عبدالواسع بن عبدالجامع غرجستانی جَبَلی از ادیبان و شاعران قرن ششم است که همانند سنایی با سرودن غزلهای گوناگون توانست این نوع بسیار مهم از شعر فارسی را اعتلا واستقلال بخشد.وی دراشعارخود که اوج هنر شاعری اوست علاوه برمضامین عاشقانه،گاه از اندیشه های عرفانی نیز درآن ملاحظه می شود بنابراین را وی را باید از قدیمیترین شاعرانی برشمرد که مضمون های غنایی و عرفانی را در غزل پیوند داده است.نویسنده دراین مقاله ضمن تحلیل محتوای اشعار عبدالواسع جبلی، عناصر ادبیات غنایی را با ذکر شواهدی چند مورد نقد و بررسی قرارداد.