بررسی مفهوم عرفانی واقعهی معراج در مقدمهی مثنویهای عطّار
الموضوعات : فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی
1 -
الکلمات المفتاحية: مولانا, پیامبر, معراج, عطّار, نفی خود,
ملخص المقالة :
عطّار با طرح دو مبحث نعت و معراج در مقدمهی هر یک از مثنویهایخود، ترسیم سیمای عرفانی پیامبر)ص( را، بهعنوان مظهر انسان کامل دراندیشهی عرفانی مد نظر داشته و او را از این جهت مورد ستایش قرار دادهاست. به ویژه واقعهی معراج از نظر عطّار بیان رمزی تجربهی عرفانیپیامبر)ص( بوده و بنابراین طرح این واقعه در مقدّمهی آثاری که به گزارشتجربهی عرفانی اختصاص دارد منوط به آن که به مفهوم عرفانی آن توجهداشته باشیم باید اهمیت خاصی داشته باشد. با این همه محققان معاصراین مبحث پراهمیت را با این پیشفرض که معراج ادامهی بخش نعت وتکملهی ستایش پیامبر است، قابل اعتنا تشخیص ندادهاند. در این نوشتهابتدا و به تفصیل، مفهوم عرفانی واقعهی معراج را در در مقدّمهیمثنویهای عطّار مورد بازتامل قرار میدهیم و سپس بر پایهی مباحثبخش نخست به بررسی یکی از غزلهای معراجی مولانا میپردازیم.بررسی این غزل ضمن آن که همدلی و همسویی مولانا را در افق فرهنگیتاریخی مشترک، با اشارات عطّار نشان میدهد، میتواند مؤید استنباطیباشد که در این جستار، از مفهوم عرفانی واقعهی معراج در آثار عطّار ارائهشده است.
_||_
