از مادری تا مادرْصوفی (جایگاه مادر و تطبیق نمودهای شخصیّتی مادران در روایات تذکرةالأولیاء عطّار)
الموضوعات : فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسیآرزو حقیقی 1 , محمدعلی آتش سودا 2 , سید محسن ساجدی راد 3
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد فسا، دانشگاه آزاد اسلامی، فسا، ایران
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد فسا، دانشگاه آزاداسلامی، فسا، ایران
3 - استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد فسا، دانشگاه آزاد اسلامی، فسا، ایران
الکلمات المفتاحية: شخصیّت‌پردازی, ادبیّات عرفانی, مادر, تذکرةالأولیاء, مادرْصوفی,
ملخص المقالة :
کتاب تذکرةالأولیاء از آثار ارزشمند و منثور عرفانی است که فریدالدّین محمّد عطّار نیشابوری (618ـ540) در آن به شرح احوال و بیان اقوال برخی از مشایخ و عرفای بزرگ پرداخته است. قسمت اعظم این کتاب را روایاتی از زندگی و منش مشایخ با ساختار روایی تشکیل می دهد تا ابعاد مختلف شخصیّتی آنان بهتر به خوانندگان نشان داده شود. بررسی دقیق روایات تذکرة الأولیاء، حضور زنان را به عنوان شخصیّتی نسبتاً ثابت و پرتکرار در نقش‌هایی نظیر مادر، همسر، دختر، معشوق و هم چنین تأثیر این زنان را بر مشایخ و عرفا نشان می دهد. در این مقاله به روش نمونه گیری هدفمند و تحلیل محتوا، سیمای مادر و شخصیّت پردازی او در روایات تذکرة الأولیاء عطّار، مورد تحلیل قرار داده شده تا ضمن بررسی ایفای نقش مادران و جایگاه مادر در نگاه عرفای این کتاب از سوئی و تطبیق چهره مادران در روایات این کتاب با هم از سوئی دیگر، جلوه ای جدید از شخصیّت مادر به نام مادرْصوفی معرفی گردد
