بررسی زبان شعر طاهره صفارزاده در دورة دوم شاعری (اشعار دفترهای طنین در دلتا، سد و بازوان، سفر پنجم)

الموضوعات :

احمدرضا یلمه ها ¹ (نویسنده)
مهدیه ولی محمدی آبادی ² (نویسنده)

تاريخ الإرسال : 03 الثلاثاء , جمادى الأولى, 1438 تاريخ التأكيد : 24 الإثنين , جمادى الثانية, 1436 تاريخ الإصدار : 01 الجمعة , جمادى الأولى, 1436

الکلمات المفتاحية: زبان شعر, صفارزاده, آشنایی&rlm, زدایی, قاعده‌افزایی, قاعده‌کاهی, Safferzae, poetical language, defamiliarizative, ruleaddit ?? rulereduction,

ملخص المقالة :

طاهره صفارزاده از شاعران صاحب سبک شعر نو فارسی است که توانسته است به زبان خاص خود در شعر دست یابد. واکاوی شعر صفارزاده نشان می دهد که با وجود تأکید وی بر حضور اندیشه و معنا در شعر، شکل ظاهری و صورخیال نیز در اشعار او مورد توجه قرار گرفته ‫است. وی به خصوص در اشعار بلند خود، به ساختمان شعر بسیار اهمیت می‫دهد و این ساختمان را با نوعی از این تداعی‫های ذهنی که به شکل دوایری تو در توست ایجاد می‫کند. راز فهم و درک زبان شعر صفارزاده در شناخت و ارتباط همین دوایر تو در توست که در عین وابستگی از استقلال لازم برخوردارند و انواع دیگر هنجارگریزی‫های معنایی، نوشتاری، سبکی و زبانی را در شعر او زیبا و بدیع می‫سازد. صفارزاده هم‌چنین در سه دفتر مورد بررسی اهمیتی به وزن شعر نمی‫دهد و به جای آن از طنین که نظریه خاص اوست استفاده می‫کند. وی با انتخاب بجا و حساب شده‫ کلمات، تصاویر و انواع صنایع لفظی و معنوی به صورتی که ارتباطات عینی و ذهنی آن‫ها در شعر حفظ شود، به شعر انرژی القا می‫کند و مخاطب را در هنگام خواندن شعر بیدار نگه می‫دارد. در این مقاله به بررسی زبان شعر او در سه دفتر طنین در دلتا، سد و بازوان و سفر پنجم، بر اساس آرا و اندیشه های فرمالیست های روسی پرداخته شده ‫است.

المصادر:

منابع و مآخذ

1ـ اسماعیلی، رضا. «شعر ـ شناخت طاهره صفارزاده»، نشریة ادبیات و زبان‏ها، شمارة 48، 1385.

2ـ انوشه، حسن. فرهنگ‌نامه ادبی فارسی (2). تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1376.

3ـ جعفری، سیدحسین، «زبان شعر در آرای فرمالیست‏ها»، نشریة آزما، شمارة 47، 1385.

4ـ حقوقی، محمد. شعر نو از آغاز تا امروز (1370 ـ 1301). جلد دوم، تهران: انتشارات ثالت، 1377.

5ـ خلیلی، احمد؛ ستاری، رضا؛ مهدی‌نیا، سیدمحسن، «نقد شعر طاهره صفارزاده»، نشریة تاریخ ادبیات شمارة 3/72، 1391.

6ـ روحانی، مسعود؛ عنایتی قادیکلایی، محمد،«بررسی هنجارگریزی در شعر شفیعی کدکنی» (م. سرشک)، نشریة پژوهشنامة زبان و ادب فارسی (گوهر گویا)، شمارة 3، 1388.

7ـ زرقانی، سیدمهدی، «یک الگو برای بررسی زبان شعر» نشریة مطالعات و تحقیقات ادبی، شماره 5 و 6، 1384.

8ـ سجودی، فرزان، «هنجارگریزی در شعر سهراب»، نشریة کیهان فرهنگی، شمارة 142، 1377.

9ـ شفیعی کدکنی، محمدرضا. موسیقی شعر. تهران: نشر آگه، 1384.

10ـ صفارزاده، طاهره. مجموعه اشعار طاهره صفارزاده. تهران: انتشارات پارس، 1391.

11ـ صفوی، کورش. از زبان‌شناسی به ادبیات. تهران: انتشارات چشمه، جلد اول، 1373.

12ـ هارلند، ریچارد. درآمدی تاریخی بر نظریة ادبی افلاطون تا بارت. ترجمة علی معصومی و شاپور جورکش. تهران: انتشارات چشمه، 1382