بررسی مقایسه‌ای تصویرآفرینی با جنگ ابزارها در بخش پهلوانی شاهنامۀ فردوسی و مثنوی وصف آلات جنگ میرزا محمد طاهر وحید قزوینی

الموضوعات :

محمدحسین تشکری بافقی ¹ (دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد انار، دانشگاه آزاد اسلامی، انار، ایران)
فاطمه غفوری مهدی آباد ² (استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد انار، دانشگاه آزاد اسلامی، انار، ایران.)
پوران یوسفی پور کرمانی ³ (استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی- واحد انار، دانشگاه آزاد اسلامی، انار، ایران)

تاريخ الإرسال : 13 الأحد , جمادى الثانية, 1443 تاريخ التأكيد : 11 الإثنين , شعبان, 1443 تاريخ الإصدار : 15 الجمعة , شعبان, 1443

الکلمات المفتاحية: مثنوی آلات جنگ, شاهنامۀ فردوسی, جنگ‌افزار, ادبیّات تطبیقی,

ملخص المقالة :

در میان آثار ادبی از شاعران جهان، به سروده‌هایی برمی‌خوریم که از آن‌ها به نام شاهکارهای ادبی جهان یاد می‌شود. شاهنامۀ فردوسی یکی از آن‌ها است. یکی از این موضوعات که به فراخور حماسی بودن بخش‌های مهمی از این کتاب سترگ در آن حضوری چشمگیر دارد، آیین‌ها و فنون و ابزارهای رزم است که تاکنون پژوهشی دربارۀ آن انجام نگرفته است. ابزارهای رزمی در آفرینش تصاویر هنری نقش مهمی دارند به‌گونه‌ای که در سراسر شاهنامه چه در توصیف صحنه‌های نبرد و رزم و چه در توصیف صحنه‌های بزم از آن‌ها استفاده‌شده است. مثنویآلات جنگ، اثر وحید قزوینی یکی از شاعران قرن 11و12هجری است که دارای هشت‌صد بیت و در توصیف ابزارهای جنگی سروده شده است. این پژوهش درصدد آن است تا به شیوۀ توصیفی- تطبیقی به بررسی مقایسه‌ای بین شاهنامه و مثنوی آلات جنگ میرزا محمد طاهر وحید قزوینی بپردازد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که بین تصویرآفرینی با جنگ ابزارها در بخش پهلوانی شاهنامۀ فردوسی و مثنوی وصف آلات جنگ میرزا طاهر قزوینی، تفاوت معناداری در نوع ابزارها، میدان‌های جنگی، نگرش به ابزارآلات، صور خیال و... وجود دارد. ازآنجاکه تاکنون دربارۀ این مثنوی پژوهشی صورت نگرفته است نویسنده درصدد آن است تا ضمن معرّفی این شاعر به بررسی این اثر پرداخته و با شاهنامۀ فردوسی مقایسه و وجوه تشابه و تفاوت آن‌ها را مشخّص نماید و میزان و چگونگی تأثیرپذیری این شاعر در وصف جنگ ابزارها از شاهنامۀ فردوسی را بیان نماید.