تحلیل سازمان یابی فضایی شهری با رویکرد نهادی -مدیریتی(مورد مطالعه: مناطقی از کلانشهر تهران)
الموضوعات : Urban planning
زهرا حسینی
1
,
محمد رضا رضایی
2
,
علی شکور
3
1 - دانشجوی دکترای گروه علوم انسانی، واحد قشم، دانشکده آزاد اسلامی، قشم، ایران.
2 - استادیار جغرافیا دانشگاه ازاداسلامی
3 - استاد دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت
الکلمات المفتاحية: سازمان یابی فضایی شهری, مدیریت شهری, نهادی -مدیریتی, کلانشهرتهران.,
ملخص المقالة :
سیر تکوین سازمان فضایی شهرها ناظر بر اهمیت روزافزون عوامل انسانی نسبت به عوامل طبیعی است و یک ساختار مدیریتی موفق می باید از تمام فرصت های نهادی موجود در محیط عملکردی خود بهره گیرد تا چارچوب ها، هنجارها، قواعد و اقداماتی که عمل را در بسترهای اجتماعی ساختار می بخشند تا به شکل مقررات و ساختارهای رسمی و هم به صورت هنجارها و... در امور روزمره زندگی جمعی بروز یابند. بنابراین این پژوهش با هدف تحلیل سازمان یابی فضایی شهری با رویکرد نهادی –مدیریتی در کلانشهر تهران و برپایه شواهد میدانی (بررسی مناطق شهرداری تهران بر اساس سازمان یابی فضایی) و اسناد مختلف کتابخانه ای صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق با استفاده از روش دلفی 30 نفر از متخصصین حوزه شهرسازی و معماری تعیین گردیده است. توزیع نمونه در میان پاسخگویان به روش تصادفی و ابزار مورد استفاده، پرسشنامه می باشد. با استفاده از نرم افزار SPSS، و آزمون خی دو مقدار مجذور کای بدست آمده و (SIG= 0.000) نشان دهنده با معنا بودن اولویت‌بندی شاخص‌های نهادی-مدیریتی در مناطق مورد بررسی دارند و درنهایت با استفاده از آزمون همپوشانی با بررسی معیار میزان تنفیض اختیارات و تصمیم گیری و اجرا در امور عمومی، بیشترین وزن (15/0) را به خود اختصاص داد. مدل منطق بولین نشان داد که تنها 6/0 درصد از منطقه برای یکپارچه سازی سیاستی و عملکردی مناسب است این مناطق بیشتر در قسمت های مناطق 10، 3و 4 و به صورت جدا از هم پراکنده شده اند. اما با توجه به نتایج مدل باینری و مدل هم پوشانی شاخص چند کلاسه، به ترتیب ۳۵ و ۱۰ درصد از منطقه مورد مطالعه دارای مطلوبیت زیاد می باشد که این زون ها پیوستگی بیشتری نسبت به مدل منطق بولین دارد. همچنان که مشهود است روش هم پوشانی شاخص (مدل باینری و مدل هم پوشانی شاخص چند کلاسه) قابلیت انعطاف بیشتری نسبت به مدل منطق بولین دارد و در ین راستا به ارائه راهکارهایی جهت بهبود سازمان یابی شهری با رویکرد نهادی–مدیریتی پرداخته شده است.
1. Alizadeh, A,( 2013), Study and analysis of Yazd city space organization from the perspective of space justice, Master Thesis in Urban Planning, Tarbiat Modares University. [In Persian].
2. Amanpour, S and Sajjadian, M, (2016), Pathological study on spatial organization and management of Tehran metropolis in accordance with the approaches and guidelines derived from the ideal of integrated management in the country, Quarterly Journal of Geography and Urban Planning Zagros Vision, 8 (3), 87-125. [In Persian].
3. Brown,R(2008).Local Institutional Development and Organizational Change for Advancing Sustainable Urban Water Futures Environmental Management, Journal of Environmental Management, (41), PP:221-233.
4. Bouilloud, J.-P., Pérezts, M., Viale, T., & Schaepelynck, V. (2019). “Beyond the Stable Image of Institutions: Using Institutional Analysis to Tackle Classic Questions in Institutional Theory”. Organization Studies, 1(1), 22.
5. Bonham-carter, G.( 2000). Geographical Information System for Geoscientists. Geology Organization Publications, Tehran, p450. [In Persian].
6. Dadashpour, H and Afaghpour, A, (2016), New epistemological and theoretical rationality governing the spatial organization of urban systems, Quarterly Journal of Humanities Studies in Humanities, 8 (2), 1-28. [In Persian].
7. Dargahi, M M and Razavian, M T, (2016), Reducing the effects of transportation on the city's space organization by using TOD-based transportation development, New Attitudes in Human Geography, 9 (1), 19-28. [In Persian].
8. Desalegn, A., & Solomon, N. (2022). The Interrelationship among Institutional Capacity, Infrastructure Governance and Equity, and Nation-Building Process in Ethiopia. Public Organization Review, 22(3), 627-647
9. De Vries, J (2015), Planning and Culture Unfolded: The Cases of Flanders and the Netherlands, European Planning Studies, 1-19..
10. Divsalar, A and Kianjad Tajanki, S Gh,( 2016), Explaining the Space Organization of Babol City Using Quantitative and Qualitative Indicators, Quarterly Journal of Regional Planning, 6 (24), 129-140. [In Persian].
11. Dorostkar, E and Wadaye Khairi, R,( 2020), Analysis of the Regional Space Organization and Environmental Sustainability in the Space Formation System, Journal of Geographical Sciences (Applied Geography), 16 (32), 45-53. [In Persian].
12. Faizi Cheshmehgoli, Gh, (2017), A Comparative Study of the Formation of the Spatial Organization of the Iranian City in the Safavid and Qajar Periods, Master Thesis in Urban and Regional Planning, Allameh Tabatabai University. [In Persian].
13. Ghaffari, Gh and Azizi Mehr, Kh, (2012), Institutional Approach and Analysis of Welfare Policies in Contemporary Iran, Sociological Studies, 19 (1), 23-56. [In Persian].
14. Healy, P (2006), Collaborative planning: Shaping Places in Fragmented Societies (2nd ed.), Palgrave Macmillan, Hampshire.
15. Hosseinzadeh, N, Estelaji, F, Amini, E,( 2018), Management of physical spatial organization of urban structures by AHP method and fuzzy logic studied: District 17 of Tehran, Geography (Quarterly Journal of the Iranian Geographical Association) , 16 (59), 204-224. [In Persian].
16. Judy Gollar, P and Sharifzadegan, M H, (2018), Institutional Behavior of Planners in the Urban Planning Discourse of Tehran Metropolitan, Journal of Fine Arts - Architecture and Urban Planning, 23 (4), 5-14. [In Persian].
17. Karimi, A, Portaheri, M, Ahmadi, H,( 2017), Analysis of the Spatial Organization and the Limitation of the Urban System of Kurdistan Province and Presenting the Model of Urban System Development, Haft Hesar Environmental Studies, 6 (19), 3152. [In Persian].
18. Lalehpour, M and Karbasi Forosh, P, (2017), Explaining Institutional-Managerial Reasons in the Formation of Informal Settlements in Iran, Quarterly Journal of Environmental Management, No. 36, 157-191. [In Persian].
19. Latifi, Gh, Feizi, Gh and Bajlal, R,( 2017), A Comparative Study of the Elements of the Spatial Organization of the Iranian City in the Safavid and Qajar Periods, Quarterly Journal of Greater Khorasan, 8 (26), 59-76. [In Persian].
20. Mansoori, S and Mohammadzadeh, Sh,( 2017), Developments of Tabriz Space Organization from Early Islam to Qajar Period, Bagh-e Nazar, 14 (51), 21-32. [In Persian].
21. Magni, P., (2013), "Strategic spatial planning’s role in guiding infrastructure delivery in a metropolitan municipality context: the Case of Johannesburg", Spatial Planning and Infrastructure 49th ISOCARP Congress, 2013.
22. Meyer,Heinz-Dieter & Rowan, B(2006). The New institutionalism ineducation. New York: state university of New York.
23. Misaghi, S M and Rouhani Ghadikolai, M( 2014), Principles of spatial organization of urban textures with religious elements (Case study: Imamzadeh Abbas Sari and Imamzadeh Ismail Ghaemshahr), Journal of Islamic Iranian Studies, No. 15, 87-97. [In Persian].
24. Mokhberi, M and Partovi, P,( 2017), Analysis of Institutional Requirements for Realizing Communication Planning in Tehran, Quarterly Journal of Urban Management Studies, 9 (32), 53-67. [In Persian].
25. Mousavi Mirkalai, S M, Khaliji, M A, Sadeghi, S (2013) Policy-making, key factors and variables affecting the institutional capacity of urban management, case study of Tehran, Tehran Metropolitan Area, Urban Environment Planning and Development, Volume 3, Number 11[In Persian].
26. Neuman, M. (1996). Images as institution builders: Metropolitan planning in Madrid. European Planning Studies, 4(3):293-312.
27. Nouri, Z and Sobihieh, M H, (2020), Institutional Challenges of Productivity in the Technical and Executive System of the Country, Quarterly Journal of Strategic and Macro Policies, 8 (2), 340-368.[In Persian].
28. Padash, H, Khodapnah, B and Ebrahimzadeh, M,( 2017), The Impact of Institutional Environment on Knowledge-Based Economics, Economic Research Quarterly, 17 (64), 171-198. [In Persian].
29. Rakodi . C (2003) , politics and performance: the implication of emerging governance arrangements for urban management approaches and information systems .habitat international 27,523-54.
30. Ramezani Baseri, A and Mirfardi, A,( 2014), Explaining Institutionalism and Its Tendency to Development, Economic Journal, 14 (3 and 4), 121-138. [In Persian].
31. Rezaei, M and Panahi, A and Valizadeh, R (2013), An analysis of urban poverty and factors affecting spatial organization and its expansion in Tabriz city, Bi-Quarterly Journal of Geography and Urban Spatial Development, Volume: 10, Issue: 2.
32. Riyazi, S A,( 2014) The Role of Government in the Space Organization of the City: A Case Study of District 22 of Tehran, , Quarterly Journal of the Iranian Association for Cultural Studies and Communication, 10 (35), 37-57. [In Persian].
33. Salvucci, V., Betti, G., & Gagliardi, F. (2012). Multidimensional and Fuzzy Measures of Poverty and Inequality at National and Regional Level in Mozambique. Quaderni del dipartimento di economia politica e statistica, Luglio.
34. Scott, W.R. (2012). “The institutional environment of global project organizations”. Engineering Project Organization Journal, 2(1-2), 27-35.
35. Shakeri, M, Jafari Samimi, A and Karimi Moghari, Z, (2015), The Relationship between Institutional Variables and Economic Growth: Introducing a New Institutional Index for the Middle East and North Africa Region, Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research, 6 (21) , 93-106. [In Persian].
36. Todes, A., (2012), "Urban growth and strategic spatial planning in Johannesburg, South Africa", Cities 29: 158-165. [online]: www.elsevier.com/locate/cities.
37. Zebardast, E and Rezaei, P, (2017), Assessing the nature of multicenter development of Rasht urban complex, Quarterly Journal of Urban Structure and Function Studies, 4 (15), 32-53. [In Persian]..
