ارزیابی شاخص های اجتماعی مؤثر بر محیط‌زیست شهری ازنظر ساکنین شهر بندرلنگه

الموضوعات :

زهره فنی ¹ (استاد گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران)
صدف صحراییان ² (کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری (برنامه‌ریزی محیط‌زیست‌ شهری)، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران)
سجاد سعیدی ³ (کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری (برنامه‌ریزی محیط‌زیست شهری)، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران)

تاريخ الإرسال : 08 الإثنين , رجب, 1444 تاريخ التأكيد : 13 الثلاثاء , رمضان, 1444 تاريخ الإصدار : 01 الجمعة , شوال, 1444

الکلمات المفتاحية: محیط‌زیست, آگاهی, بندرلنگه, رفتار, نگرش,

ملخص المقالة :

گسترش لجام‌گسیخته مراکز شهری موجب افزایش نگرانی‌های محیط زیستی برای شهروندان شده است. یکی از راهکارها و روش‌های جلوگیری از تخریب محیط‌زیست شهری، افزایش آگاهی، نگرش و رفتار شهروندان به سمت ابعاد طبیعت ‌گرایانه است. پژوهش حاضر با هدف بررسی شاخص های اجتماعی مؤثر در بروز آگاهی، رفتار و نگرش‌های محیط زیستی شهروندان شهر بندرلنگه صورت گرفته است. اطلاعات به روش توصیفی- تحلیلی، با استفاده از روش نمونه‌گیری کوکران تعداد 374 نفر از جامعه آماری شهر بندرلنگه به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب ‌شده‌اند. متغیر‌های این پژوهش با استناد به پژوهش های پیشین، شامل مؤلفه‌های رفتار محیط زیستی(مجموعه‌ای از کنش‌های افراد نسبت به مسائل محیط‌زیست)، نگرش محیط‌زیستی (مجموعه‌ای از باورها و مرتبط با محیط‌زیست) و آگاهی محیط‌زیستی (شناخت و سواد مرتبط با محیط‌زیست) بوده و جمع‌آوری داده‌ها به روش پرسش‌نامه‌ای صورت گرفته است و داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند‌. به‌منظور بررسی رابطه بین جنسیت و میزان دانش، نگرش و رفتار افراد از آزمون من- ویتنی و برای بررسی رابطه بین سطح تحصیلات با موارد نامبرده از آزمون کروسکال- والیس استفاده شد. بیشترین پاسخ‌دهندگان را از لحاظ جنسیت زنان گروه سنی 25 تا 40 و بیشترین پاسخ‌دهندگان از نظر تحصیلات، افراد دارای تحصیلات کارشناسی و کارشناسی ارشد شامل می شوند. پژوهش حاضر نشان داد علیرغم وجود آگاهی مناسب نسبت به وضعیت محیط‌زیست، اکثریت افراد در رابطه با محیط‌زیست، رفتار ضعیفی دارند. همچنین آگاهی‌های محیط‌زیستی نمی‌تواند تضمین کننده بروز رفتار و نگرش مناسب مردم باشد به این دلیل که در شکل‌گیری رفتارهای محیط زیستی، شرایط دیگری مثل عوامل ساختاری، توانایی فرد، تجربه و عادات نیز تأثیرگذار است.

المصادر:

• Ansari Lari, Maryam; Teymouri, Hossein (2017), The role of zoomorphology in the physical development of Bandar Lengeh city using AHP model, Regional Planning Quarterly, pp. 158-147) in Persian(


• Azadkhai, P., Hosseinzadeh, J., & Karami, F. (2020). Investigating the Role of Social Capital in Environmental Protection in Ilam City. Journal of Environmental Science and Technology, 22(9), 1-16. doi: 10.22034/jest.2021.30803.3926


• Azadkhani, Pakzad; (2019), The role of environmental awareness and knowledge in creating sustainable ecotourism Case study of Ilam city, second year, No. 2) in Persian(


• Dastres, Farnaz, Khajeh Nouri, Bijan. (2019). Investigating the relationship between sociological factors and environmental behavior of Shiraz citizens. Applied Sociology, No. 4, pp. 58-35) in Persian(


• Do Paço, A., Laurett, R. (2019). Environmental Behaviour and Sustainable Development. In: Leal Filho, W. (eds) Encyclopedia of Sustainability in Higher Education. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-63951-2_14-1


• Faraji, Allah, Ghasemi, Parisa (2014), Historical Geography of Bandar Lengeh and the Role of its Trade in the Persian Gulf, Persian Gulf Cultural and Political Studies Quarterly) in Persian(


• Haribabu, K. (2021). Green Energy for Environmental Sustainability. Chemical Engineering & Technology, 44(5), 810- 810. doi:10.1002/ceat.202170505.


• Jafarina, Gholamreza. (2021). Effects of environmental behaviors in the creation and foundation of sustainable urban development (Case: Bushehr city). Urban Environment Planning and Development, 1(4), 77-88.


• Jamali Haji Hassan Sofla, Eynollah, & Nematollahi Bonab, Simin Dokht. (2021). Investigating and evaluating the role of citizens and their social participation in achieving the goals of sustainable urban development (case example: Tabriz city). Urban Environment Planning and Development, 1(1), 95-112. (in persian)


• Karamipour, Hamid, Mohseni Abolkhairi, Ali Reza, Rezaei, Mehran, Seif, Zohreh (2016), Causes of social degeneration in Lengeh port, sixth year, number 1, pp. 135-101) in Persian(


• Malekabadi, Reza; Abdollahi, Azimeh Sadat, Sadeghi, Mohammad Reza (2012), Analysis and Recognition of Environmental Behaviors, Case Study of Isfahan, Journal of Urban Planning Research, Fifth Year, No. 18, pp. 20-1) in Persian(


• Maleki, Saeed, Sarvestan, Rasoul (2016), Evaluating Citizens' Participation in Services and Environment of Baghmalek Urban Areas, Quarterly Journal of Urban Management Studies, Year 8, No. 24) in Persian(


• Marzban, Ameneh, Barzegaran, Mehran; Hamitkhah, Mojtaba, Ayasi Maryam, Delavari, Samaneh (2019), Environmental Awareness and Behavior Evaluation of Yazd Citizens, Iranian Journal of Environmental Health Scientific Quarterly, Twelfth Year, No. 1, pp. 30- 17) in Persian(


• Mersal، D.A.، (2016)، sustainable urban futures: environmental planning for sustainable urban development، journal of procedia environmental sciences، No. 34، PP 49-61.


• Mohammed, I., Alshuwaikhat H.M., Adenle, Y.A., (2016). An approach to assess the Effectiveness of Smart growth in achieving sustainable development, Sustainability, 8, 397, doi:10.3390/su8040397


• Piorr, A., Ravetz J., Tosics, I., (2019). Pere-urbanization in Europe: Towards a European policy to sustain urban-rural future; A synthesis report of the PLUREL project, PLUREL Consortium, Copenhagen, Denmark, 89 p.


• Rezaian, Siavash; Jozi, Seyed Ali, Malmasi, Saeed (2018), A Study of the Role of Citizens' Participation in the Protection of the Urban Environment, A Case Study of District 9 of Tehran Municipality, Environmental Extension Quarterly, No. 62) in Persian(


• Sajjadi, Jila; Razavian, Mohammad Taghi, Maroufi, Ayub (2019), Measuring inequality of urban environmental health indicators, a case study of metropolitan areas of Tehran, Journal of Geographical Planning, Golestan University Quarterly, Ninth Year, No. 34, pp. 116_99) in Persian(


• Salehi, Sadegh (2011), Environmental Behavior, Environmental Science and Education, Journal of Educational Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Volume 6, Year 18-2,220-201) in Persian(


• Salehi, Sadegh; Ghaemi Asl, Zahra (2013), A Study of the Relationship between Environmental Education and Environmental Protection Behaviors, A Study of High School Girls in Babol, Quarterly Journal of Environment and Sustainable Development, First Year, No. 3) in Persian(


• Severo,Anderiya ,(2021), Impact of the COVID-19 pandemic on environmental awareness,sustainable, consumption and social responsibility: Evidence from generations in Brazil and Portugal ,Journal of Cleaner Production pp,286 ,124947


• Statistical Yearbook of Hormozgan Province, (2020) ) in Persian(


• UNEP, (2018). The weight of cities-resource requirements of future urbanization, Paris: International Resource Panel Secretariat. www. Resourcepanel.org, Received: 2021.


• United Nations. World Urbanization Prospects, (2015). Highlights (ST/ESA/SER.A/352), United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division: New York, NY, USA,


• Wang، Z.B.، Fang، C.L.، (2016). Spatial-temporal characteristics and determinants of PM2.5 in the bohai rim urban agglomeration. Chemosphere 148، 148–162.


• Yamini, Mohammad Javad, & Jafarinia, Gholamreza. (2021). Examining the role of individual variables in the relationship between social capital and environmental behaviors of citizens of Jam city. Planning and development of the urban environment, (), -. doi: 10.30495/juepd.2022.697770) in Persian(/


• Zheng، W.، Ke، X.، Xiao، B.، Zhou، T.، (2019). Optimising land use allocation to balance ecosystem services and economic benefits - a case study in Wuhan، China. J. Environ. Manag. 248، 109306. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2019.109306.