اثرات زیر کشنده اسانس رازیانه و پونه روی پارامترهای زیستی زنجرک خرما Ommatissus lybicus

الموضوعات :

آزیتا دهقان ¹ (گروه کشاورزی، واحد بم، دانشگاه آزاد اسلامی، بم، ایران)
آرزو پاینده ² (دانشگاه آزاد اسلامی واحد بم)

تاريخ الإرسال : 12 السبت , ربيع الثاني, 1439 تاريخ التأكيد : 08 الثلاثاء , شعبان, 1439 تاريخ الإصدار : 07 الثلاثاء , رمضان, 1439

الکلمات المفتاحية: Mentha pulegium, Life table parameters, تأثیر انفرادی, تأثیر ترکیبی, آماره‌های جدول زندگی, Ommatissus lybicus, Individual effect, Combined effect,

ملخص المقالة :

مدیریت تلیقی آفات (IPM) یک رویکرد اکوسیستم برای تولید و حفاظت از محصول است که ترکیبی از استراتژی‌ها و شیوه‌های مختلف مدیریت برای تولید محصولات سالم و به حداقل رساندن استفاده از آفت‌کش‌ها می‌باشد. اسانس ها و عصاره‌ها در کشورهای در حال توسعه برای اهداف متعددی از جمله مدیریت حشرات آفت کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مطالعه تأثیرات انفرادی و هم‌افزایی اسانس و عصاره‌ی متانولی Mentha pulegium را روی بالغین Ommatissus lybicus بررسی شد. مقادیر LC50 و LD50 برای M. pulegium به‌ترتیب 68/9 میکرولیتر بر لیتر هوا و 97/36 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر می‌باشند. برای ارزیابی اثرات زیرکشندگی، سن‌های بالغ در معرض اسانس (LC25)، عصاره متانولی (LD25) و ترکیب‌شان، و مرگ‌ومیر مراحل نابالغ و پارامترهای جدول زندگی O. lybicus زنده‌مانده مطالعه شد. بالاترین درصد مرگ‌ومیر تخم و پوره 33/27 درصد و 60/37 درصد بود که بعد از در معرض قرارگیری با LC25 اسانس M. pulegium مشاهده شد. تمامی تیمارها به‌طور معنی‌داری R0، rm، λ و GRR را کاهش دادند، درحالی‌که T برای O. lybicus افزایش یافت و زمان رشدونمو از تخم تا بلوغ طولانی‌تر شد. در مقایسه با تیمار عصاره، آماره‌های R0 و rm در حشرات در معرض با هردوی اسانس و عصاره‌ی M. pulegium کاهش بیشتری داشت، هرچند، وقتی با تیمار اسانس مقایسه شد تفاوت آماری معنی‌داری یافت نشد. مطابق با این نتایج، هردوی اسانس و عصاره‌ی متانولی تست شده پتانسیل کاربرد برای مدیریت تلفیقی O. lybicus را دارند.