شناسائی قارچ های عامل و همراه بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه در مزارع گندم شهرستان گرگان

الموضوعات :

محمد علی دهقان ¹ , شاهپور ابراهیم نژاد ² , حسین براری ³

1 - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان
2 - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران
3 - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران

تاريخ الإرسال : 22 الإثنين , ربيع الثاني, 1437 تاريخ التأكيد : 26 الثلاثاء , ربيع الثاني, 1438 تاريخ الإصدار : 11 الأربعاء , جمادى الأولى, 1438

الکلمات المفتاحية: بیماری های گندم, پوسیدگی ریشه و طوقه گندم, Wheat Diseases, wheat root and crown rot,

ملخص المقالة :

عوامل پوسیدگی ریشه و طوقه گندم در مناطق مختلف متفاوت هستند. این عوامل به دلیل ظهور دیر هنگام علائم بیماری، پنهان بودن از دید زارع و کارشناسان و خاکزی بودن عوامل آن، خسارت فراوانی به محصول وارد می‌آورند. در این پژوهش طی سه سال متوالی (90-1388) از بوته های آلوده در مزارع گندم منطقه گرگان در مراحل مختلف رشدی، به فاصله هر 2 کیلومتر و به صورت تصادفی نمونه برداری شدند. نمونه ها به آزمایشگاه منتقل و مراحل جدا سازی و خالص سازی قارچ ها بر روی محیط کشت های WA و PDA و محیط کشت های اختصاصی انجام شد. شناسائی قارچ ها بر اساس مشخصات مرفولوژیکی آنها انجام گرفت. بعد از شناسائی، تست بیماریزائی ایزوله ها با دو روش آزمون گیاهچه ای در داخل لوله آزمایش و آزمون گیاهچه ای در گلدانهای پلاستیکی در گلخانه انجام شد. کلیه داده ها جهت تعیین درصد فراوانی و غالبیت ایزوله ها در یخچال نگهداری شدند. در نهایت 16 گونه قارچ شامل 12 گونه از قارچ Fusarium spp.به همراه 4 قارچ Bipolaris sorokiniana، Gaeumannomyces graminis، Alternaria tineusوsolaniRhizoctoniaبا فراوانی مختلف از قسمت های آلوده ریشه و طوقه گندم در این منطقه جدا سازی شدند. با تعیین درصد فراوانی ایزوله ها در سال های مختلف، قارچ های Fusarium culmorum، F. graminearum، F.pseudograminearumوBipolaris sorokiniana بابالاترین درصد فراوانی، به عنوان قارچ های غالب در قسمت های آلوده ریشه و طوقه گندم در مناطق مختلف استان گلستان معرفی شدند.