رویکرد عرفانی و تعلیمی برون و درونقصهای مثنوی معنوی براساس نظریة تداعی
الموضوعات : عرفان اسلامیمحمد علی خزانه دارلو 1 , محمد کاظم یوسف‌پور 2 , حسین یاسری 3
1 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان، ایران.
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان، ایران.
3 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان. نویسنده مسئول: Hossein.yaseri30@gmail.com
الکلمات المفتاحية: عرفان, Association, تداعی, مثنوی‌مولوی, شاخصه‌های برون‌قصه‌ای, شاخصه‌های درونقصهای, Masnavi Molavi, outer-story indexes, Inter-story indexes,
ملخص المقالة :
تداعی، یکی از توانمندی‌های ذهنی است. این مقوله، به عنوان یک سبک در تعلیم، جایگاه ویژه‌ای در متون ادبی و عرفانی، خاصه متون عرفانی دارد. در سبک آموزشی تداعی، امر آموزش از پیش تعیین شده و ساختگی نیست. این سبک، باعث تولید متن می‌شود، یا به سخن دیگر متن نویسا تولید می‌کند. مسیر و جهت آموزش را در جریان تعلیم مفاهیم عرفانی، مشخص می‌سازد. اصل و جوهر تداعی، حرکت و پویایی است. موضوع این پژوهش، بررسی کارکرد تعلیمی برون و درونقصهای مثنوی معنوی بر اساس نظریة تداعی است. پژوهش ما نشان می‌دهد که تداعی یک سبک آموزشی، تعلیمی و شیوة مولوی در مثنوی است. از جمله ویژگی‌های تداعی در مثنوی: پروردگی مضامین عرفانی، تنوع اندیشگانی، پویایی و چندلایگی‌متن و عدم یکنواختی تعلیم را می‌توان نام برد. خلاقیت مولانا مقولة تداعی را- که فرایندی غیر ارادی است- در استخدام تعلیم که جنبة ارادی است، قرار داده و تعلیم را در خدمت تغییر درآورده‌است.
_||_
