نشانه شناسی عناصر عرفانی- اسطورهای در منطقالطیر
الموضوعات : عرفان اسلامی
مریم پرورش
1
(دانشجوی دکتری گروه زبانشناسی،واحد علوم و تحقیقات قم،دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.)
سیدعلی‌اصغر سلطانی
2
(دانشیار گروه زبانشناسی،دانشگاه باقرالعلوم، قم، ایران. نویسنده مسئول: aasultani@yahoo.com)
محمدجواد حجازی
3
(استادیار گروه زبانشناسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.)
الکلمات المفتاحية: عرفان, عطار نیشابوری, سلوک, Semiology, Mystical Journey, منطقالطیر, Mystique, نشانه شناسی, Attar Nishaburi, Manṭiq-Al-Ṭayr,
ملخص المقالة :
نشانه شناسی به بررسی نشانه هایی می پردازد که در زبان و همچنین آثار ادبی به کارگرفته شده اند. مادۀ اصلی ادبیات، زبان است و زبان ساختاری یکپارچه از نشانه هاست. شاعر یا نویسنده به حکم اینکه از زبان برای بیان اندیشه خود کمک می گیرد، با نشانه های زبانی سروکار دارد. مقالۀ حاضر با شیوۀ تحلیلی- توصیفی سعی دارد نشانه شناسی عناصر عرفانی و اسطوره ای را در منظومۀ عرفانی منطق الطیر بررسی کند. بررسی حاضر به این نتیجه دست یافته است که عطار در منظومۀ خود، از پرندگان به عنوان نشانه ها و عناصری عرفانی و اسطوره ای برای بیان مفاهیم سلوک عرفان استفاده کرده است. مهم ترین این نشانه ها سیمرغ است که به عنوان پرنده ای اساطیری، در منظومۀ منطق الطیر عنصری نمادین و نشانه ای اسطوره ای در مفهوم حقیقت وجودی به کاررفته که هر سالک پس از طی مراحل سلوک عرفانی به آن دست می یابد. همچنین دیگر پرندگان نشانه هایی برای طیف راهبران راه عرفان هستند که در متن مقالۀ حاضر به تفصیل دربارۀ آن ها بحث شده است.
_||_
