پژوهشی در ویژگیهای زبانی و ادبی موشّحات عرفانی ابن عربی
الموضوعات : عرفان اسلامی
سید مهدی مسبوق
1
(
دانشیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بوعلی‌سینا.
)
مهری قادری بیباک
2
(
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه آزاد اسلامی قم.
)
زهرا نیکو نژاد
3
(
دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی‌سینا
)
الکلمات المفتاحية: ادبیات عرفانی, ابن عربی, سبک شناسی, موشّحات,
ملخص المقالة :
یکی از ارزشمندترین سرمایههای ادبی، میراث مکتوب عرفا است. اغلب عرفا علاوه بر غور در معانی صوفیانه و اشتغال به سیر و سلوک عملی، در علوم دینی و همچنین در عرصه‌ی ادبیات و شعر نیز دستی داشتهاند. آثار عرفانی گاه زبانی پالوده و گاه زبانی پیچیده و دشوار دارند؛ از این رو علاوه بر تحلیل مضامین و شرح نکات عرفانی و لطایف معنوی مندرج در آن ها، بررسی این آثار از لحاظ سبکشناسی و زیباییشناسی بسیار مهم و حائز اهمیت است. ابن عربی عارف و شاعر بزرگ سده ششم هجری آثار بسیاری از خود بر جای گذاشته است. یکی از آثار برجسته این عارف بزرگ، موشّحاتی است که شاعر اندیشههای صوفیانه خود را در آن گنجانده است. موشّحات از لحاظ زبان و ساختار پدیدهای نو ظهور بود که در پی عواملی همچون رواج محافل موسیقی وآشنایی ادبای عرب با قالبهای شعری نو در پی آمیزش آن ها با بومیان اندلس، پدیدار گشت. از آن جا که موشّحات ابن عربی دارای ویژگیهای سبکی و ادبی متمایز از قصاید کلاسیک عربی است پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی به بررسی سبکشناختی یکی از موشّحات او در دو لایه زبانی و ادبی پرداخته است
