بررسی اثرات عوامل استرسزای نقش بر پیامدهای شغلی در حرفه حسابرسی با اثر میانجی متغیرهای فرسودگی شغلی، بهزیستی روانشناختی، سرزندگی ذهنی و انعطافپذیری

الموضوعات :

محمد نظری پور ¹ , بابک زکی زاده ²

1 - استادیار، گروه حسابداری، دانشگاه حضرت معصومه (س)، قم، ایران
2 - کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد آبادان ، دانشگاه آزاد اسلامی، آبادان، ایران

تاريخ الإرسال : 27 الأربعاء , جمادى الأولى, 1444 تاريخ التأكيد : 01 الأحد , ذو القعدة, 1444 تاريخ الإصدار : 10 الأربعاء , جمادى الثانية, 1446

الکلمات المفتاحية: استرس نقش, فرسودگی شغلی, بهزیستی روانشناختی, سرزندگی, انعطافپذیری, پیامدهای شغلی, حسابرسان شاغل,

ملخص المقالة :

هدف این پژوهش مطالعه و بررسی اثرات عوامل استرسزای شغلی بر پیامدهای شغلی در حرفه حسابرسی را با میانجیگری متغیرهای فرسودگی شغلی، بهزیستی روانشناختی، سرزندگی ذهنی و انعطافپذیری است. به‌لحاظ روش، این پژوهش توصیفی-همبستگی و از نوع مدلیابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل حسابرسان شاغل به کار در موسسات حسابرسی بود. بازه زمانی گردآوری داده‌های پژوهش نیمسال اول 1401 بود. حجم نمونه آماری 170 نفر بود. داده‌های مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمعآوری شده است. این پژوهش شامل 10 متغیر بود. برای سنجش متغیرهای ابهام نقش و تعارض نقش از پژوهش (Rizzo, House & Lirtzman, 1970)، متغیر گرانباری نقش از پژوهش (Beehr, Walsh, & Taber, 1976)، متغیر فرسودگی شغلی از پژوهش (Maslach, 1982)، متغیر بهزیستی روانشناختی از پژوهش (Diener, Emmons, Larsen, 1985)، متغیر سرزندگی از پژوهش (Ryan & Frederick, 1997)، متغیر انعطافپذیری از پژوهش (Rothausen, 1994)، متغیر رضایت شغلی از پژوهش (McNichols, Stahl, & Manley, 1978)، متغیر عملکرد شغلی از پژوهش (Choo, 1986) و متغیر تمایل به جابجایی از پژوهش (Chatman, 1991) استفاده شده است. جهت تجزیهتحلیل داده‌های پژوهش از مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می­دهد عوامل استرسزای نقش (ابهام، تعارض و گرانباری) بر فرسودگی شغلی اثر مثبت و معنادار (0.05>P) و فرسودگی شغلی نیز اثر منفی و معنادار بر بهزیستی روانشناختی دارد (0.05>P). همچنین سرزندگی و انعطافپذیری بر بهزیستی روانشناختی اثر مثبت و معنادار دارند (0.05>P). به‌علاوه بهزیستی روانشناختی بر رضایت شغلی و عملکرد شغلی اثر مثبت و معنادار (0.05>P) و بر تمایل به جابجایی اثر منفی و معنادار دارد ( 0.05>P). در مقابل، متغیرهای سرزندگی و انعطافپذیری بر عملکرد شغلی و تمایل به جابجابی اثر معناداری ندارند (0.05>P).  

المصادر:

Amiruddin, A. (2019). Mediating effect of work stress on the influence of time pressure, work–family conflict and role ambiguity on audit quality reduction behavior. International Journal of Law and Management, 61(2): 434-454.
Anderson, C. J. (2010). Central limit theorem. The Corsini encyclopedia of psychology, 1-2.
Baltes, B. B., Briggs, T. E., Huff, J. W., Wright, J. A., & Neuman, G. A. (1999). Flexible and compressed workweek schedules: A meta-analysis of their effects on work-related criteria. Journal of applied psychology, 84(4): 496-513.
Beehr, T. A., Walsh, J. T., & Taber, T. D. (1976). Relationships of stress to individually and organizationally valued states: Higher order needs as a moderator. Journal of applied psychology, 61(1): 41-47.
Carpenter, C. G., & Hock, C. A. (2008). The 150-hour requirement's effect on the CPA exam. The CPA Journal, 78(6), 62-64.
Chatman, J. A. (1991). Matching people and organizations: Selection and socialization in public accounting firms. Administrative Science Quarterly, 36: 459–484.
Choo, F. (1986). Job stress, job-performance, and auditor personality-characteristics. Auditing-a journal of practice & theory, 5(2), 17-34.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Cooper, M. L., Knight, M. E., Frazier, M. L., & Law, D. W. (2019). Conflict management style and exhaustion in public accounting. Managerial Auditing Journal, 34(2): 118-141
Cordes, C. L., & Dougherty, T. W. (1993). A review and an integration of research on job burnout. Academy of management review, 18(4): 621-656.
Danna, K., & Griffin, R. W. (1999). Health and well-being in the workplace: A review and synthesis of the literature. Journal of management, 25(3): 357-384.
Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of personality assessment, 49(1): 71-75.
Elavsky, S., McAuley, E., Motl, R. W., Konopack, J. F., Marquez, D. X., Hu, L., ... & Diener, E. (2005). Physical activity enhances long-term quality of life in older adults: efficacy, esteem, and affective influences. Annals of behavioral medicine, 30(2): 138-145.
Emadi, S.A., & Hosseini, S.H. (2019). An analysis of relation between auditor's behavioral resilience and audit quality within the role stress paradigm. Iranian Journal of Accounting Knowledge & Management Auditing, 8 (31), 231-244. [Persian]
Fan, X., Jiang, X., Deng, N., Dong, X., & Lin, Y. (2021). Does role conflict influence discontinuous usage intentions? Privacy concerns, social media fatigue and self-esteem. Information Technology & People, 34(3): 1152-1174.
Figler, H. R. (1980). Managing stress. Management Accounting, 62(2): 22-28.
Fisher, R. T. (2001). Role stress, the type A behavior pattern, and external auditor job satisfaction and performance. Behavioral research in accounting, 13(1): 143-170.
Fogarty, T. J., Singh, J., Rhoads, G. K., & Moore, R. K. (2000). Antecedents and consequences of burnout in accounting: Beyond the role stress model. Behavioral Research in accounting, 12: 31-68.
Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Structural equation models with unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics.
FroghiZadeh, R., & BazazZadeh, H.R. (2019). The delay of auditors' work stress on audit quality. Journal of Auditing Knowledge, 19(74), 151-174. [Persian]
Goldsby, M. G., Kuratko, D. F., & Bishop, J. W. (2005). Entrepreneurship and fitness: An examination of rigorous exercise and goal attainment among small business owners. Journal of Small Business Management, 43(1): 78-92.
HaghBin, P., Azadi, K., PourAli, M.R., SamadiSerkani, M. (2022). The effect of social identity and flexibility on audit quality with emphasis on the stress role. The Financial accounting and Auditing Researches, 14(1), 191-222. [Persian]
Henseler, J., Ringle, C. M., & Sinkovics, R. R. (2009). The use of partial least squares path modeling in international marketing. In book: Advances in International Marketing, 277-319.
Jones, A., & Guthrie, C. P. (2016). The new normal? Enhanced psychological well-being from public accounting: Mitigating conflict with flexibility and role clarity. In Advances in Accounting Behavioral Research, 19: 33-68.
Jones III, A., Norman, C. S., & Wier, B. (2010). Healthy lifestyle as a coping mechanism for role stress in public accounting. Behavioral Research in Accounting, 22(1): 21-41.
Kashdan, T. B., & Rottenberg, J. (2010). Psychological flexibility as a fundamental aspect of health. Clinical psychology review, 30(7): 865-878.
Lee, J. (2007). Accounting assessment: Issues include qualified workers and industry regulation. Orange County Business Journal, 30: 30-33.
Marvian Hosseini, Z., & Lariye Dashte Bayaz, M. (2015). Investigating the role of occupational burnout on the relationship between stress and job performance of auditors. Journal of Health Accounting, 4(1), 57-80. [Persian]
Maslach, C. (1982). Understanding burnout: Definitional issues in analyzing a complex phenomenon. Job stress and burnout, 29-40.
Mañas, M. A., Díaz-Fúnez, P., Pecino, V., López-Liria, R., Padilla, D., & Aguilar-Parra, J. M. (2018). Consequences of team job demands: Role ambiguity climate, affective engagement, and extra-role performance. Frontiers in psychology, 8: 2292.
McNichols, C. W., Stahl, M. J., & Manley, T. R. (1978). A validation of Hoppock's job satisfaction measure. Academy of Management journal, 21(4): 737-742.
Mnif, Y., & Rebai, E. (2022). Flexibility and job stress in the accounting profession. Accounting Research Journal, 35(2): 261-275.
PricewaterhouseCoopers (PwC). (2004). The Value of the PwC Professional Experience: What Employees Gain by Staying Longer at the Firm, and Why They Leave.
Rajizadeh, S., & Zanghiabadi, H. (2015). Job burnout and demographic factors that influence it among accountants who are working in public companies. Quarterly Journal of Career & Organizational Counseling, 7(24), 73-92. [Persian]
Rizzo, J.R., House, R.J. and Lirtzman, S.I. (1970). Role conflict and role ambiguity in complex organizations. Administrative Science Quarterly, 15(2), 150-163.
Rothausen, T. J. (1994). Job satisfaction and the parent worker: The role of flexibility and rewards. Journal of vocational behavior, 44(3): 317-336.
Ryan, R. M., & Frederick, C. (1997). On energy, personality, and health: Subjective vitality as a dynamic reflection of well‐being. Journal of personality, 65(3): 529-565.
Sarraf, M., & Sarraf, F. (2020).The impact of job stress and resilience of auditors on audit quality. Iranian Journal of Accounting Knowledge & Management Auditing, 9 (33), 260-267. [Persian]
Smith, K. J., Emerson, D. J., & Everly, G. S. (2017). Stress arousal and burnout as mediators of role stress in public accounting. In Advances in Accounting Behavioral Research, 20: 79-116.
Tang, W. G., & Vandenberghe, C. (2021). Role overload and work performance: the role of psychological strain and leader–member exchange. Frontiers in Psychology, 12: 691207.
Turek, D. (2020). When does job burnout not hurt employee behaviours? Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 8(1): 59079.
Viator, R. E. (2001). The association of formal and informal public accounting mentoring with role stress and related job outcomes. Accounting, Organizations and Society, 26(1): 73-93.
Williams, E. S., Konrad, T. R., Scheckler, W. E., Pathman, D. E., Linzer, M., McMurray, J. E., ... & Schwartz, M. (2001). Understanding physicians: intentions to withdraw from practice: the role of job satisfaction, job stress, mental and physical health. Health Care Management Review, 26(1): 7-19.