مقایسه اثربخشی مدل پیشگیری از خیانت زناشویی با تکیه بر رویکرد غنی¬سازی زندگی زناشویی و رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد بر گرایش به خیانت و سازگاری زناشویی
الموضوعات :مریم نطاق 1 , قمر کیانی 2 , حسین کشاورز افشار 3 , محمد قمری 4
1 - دانشجوی دکتری مشاوره، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران.
2 - استادیار گروه روانشناسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران
3 - استادیار گروه روانشناسی و مشاوره، دانشگاه اراک، اراک، ایران.
4 - دانشیار گروه روانشناسی، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران.
الکلمات المفتاحية: سازگاری زناشویی, خیانت زناشویی, رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد, رویکرد غنی¬سازی زندگی زناشویی,
ملخص المقالة :
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر مدل پیشگیری از خیانت زناشویی با تکیه بر رویکرد غنیسازی زندگی زناشویی و رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد بر گرایش به خیانت و سازگاری زناشویی انجام شد. روش پژوهش نیمهآزمایشی از نوع پیشآزمون - پسآزمون - پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی زنان متأهل مراجعهکننده به مراکز مشاوره شهر میانه در سال 1398 بودندکه با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس 45 نفر از زنان انتخاب و بهصورت تصادفی (قرعه کشی) در سه گروه رویکرد غنیسازی زندگی زناشویی (15 نفر)، رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد بر گرایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. آموزش مدل پیشگیری از خیانت زناشویی طی 15 جلسهی 90 دقیقهای و آموزش مدل مبتنی بر پذیرش و تعهد طی 12 جلسهی 90 دقیقهای اجرا شد و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. دادهها با استفاده از پرسشنامههای گرایش به خیانت (Whitely, 2008) و سازگاری زناشویی (Spanier,1982) جمع آوری شدند. برای تجزیه و تحلیل دادهها از تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر و تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل پیشگیری از خیانت زناشویی با تکیه بر رویکرد غنیسازی زندگی زناشویی و رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش خیانت و افزایش سازگاری زناشویی نقش مؤثر و معناداری دارند (05/0>P). مدل پیشگیری از خیانت زناشویی با تکیه بر رویکرد غنیسازی زندگی زناشویی در کاهش گرایش به خیانت به طور معناداری مؤثر تر از از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بود (05/0>P). اما در میزان افزایش سازگاری بین دو روش تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0<P). این یافتهها میتواند توسط متخصصین حوزه ازدواج و خانواده در مراکز پیش از ازدواج جهت پیشگیری از گرایش زوجین به خیانت و همچنین افزایش توانایی سازگاری آنها و در مراکز درمانی جهت رفع مشکلات زناشویی مورد استفاده قرار بگیرد.
Abbas, J., Aqeel, M., Abbas, J., Shaher, B., A, J., Sundas, J., & Zhang, W. (2019). The moderating role of social support for marital adjustment, depression, anxiety, and stress: Evidence from Pakistani working and nonworking women. Journal of Affect Disorder, 244(1), 231_238.
Abbasi, A., & Pourkamali, T. (2018). The effectiveness of acceptance and commitment treatment on the motivation of infidelity in depressed women Shahreza. 2nd International Conference on Innovation and Research in Educational Sciences, Management and Psychology, Tehran, Soroush Hekmat Mortazavi Center for Islamic Studies and Research [Persian].
Accordino, M. P., & Guerney, Jr. B. G. (2003). Relationship enhancement couples and family outcome research of the last 20 years. The Family Journal, 11(2), 162_166.
Alitbar, S.H., Habibi, M., & Poorari, M. (2014). Evaluation of validity and reliability of the attitude scale to extramarital affairs. Journal of Research and Health, 1(1), 1_10 [Persian].
Allen, E. S., & Atkins, D. C. (2012). The association of divorce and extramarital sex in a representative U.S. sample. Journal Family Issue, 33(11), 1477_1493.
Allen, E. S., & Baucom, D. H. (2004). Adult attachment and pattern of extra dyadic involvement. Family Process, 43(1), 467_488.
Allen, E. S., Atkins, D. C., Baucom, D. H., Snyder, D. K., Gordon, K. C., & Glass, S. P. (2006). Intrapersonal, interpersonal, and contextual factors in engaging in and responding to extramarital involvement. Clinical Psychology, 12(2), 101_130.
Amer, Z. (2018). Examining the role of relationship satisfaction inthe association between rejection sensitivity and infidelity. PhD Thesis, University of Tennessee, Knoxville.
Azhar, A., Abbas, J., Wenhong, Z., Akhtar, T. & Aqeel, M. (2018). Linking infidelity stress, anxiety and depression: evidence from Pakistan married couples and divorced individuals. International Journal of Human Rights in Healthcare, 11(3), 214_228.
Blanchard, V. L., Hawkins, A. J., Baldwin, S. A., & Fawcett, E. B. (2009). Investigating the effects of marriage and relationship education on couples' communication skills: a meta-analytic study. American Psychological Association, 23(2), 203_214.
Brandao, T., Pedro, J., Nunes, N., Martins, M. V., Costa, M. E., & Matos, P. M. (2017). Marital adjustment in the context of female breast cancer: A systematic review. Psych oncology, 26(12), 2019_2029.
Burckhardt, R., Manicavasagar, V., Batterham, P. J., Hadzi-Pavlovic, D., & Shand, F. (2017). Acceptance & commitment therapy universal prevention program for adolescents: a feasibility study. Child & Adolescent Psychiatry & Mental Health, 11(1), 27_34.
Carson, J. W., Carson, K. M., Gil, K. M., & Baucom, D. H. (2004). Mindfulness-based relationship enhancement. Behavior Therapy, 35(3), 471_494.
Choupani, M., Sohrabifard, M. M., Mohammadi, F., Esmaeli, N., & Samdifard A. (2019). The perception of unfaithful men (infidelity) of the causes and factors in preventing Extramarital relations: a qualitative study. Journal of Counseling Research, 18(69), 79-105 [Persian].
Efert, G., Efert, G., & Forsithe, J. (2007). Acceptance and Commitment Based Therapy for Anxiety Disorders: A Guide for Professionals to Use Acceptance, Attention Awareness, and Strategies Based on the Value of Behavior Change. Translated by Ali Feizi, Milad Khajehpour and Sajjad Bahrami, 2017, Tehran: Ibn Sina Publications [Persian].
Gharagozloo, N., moradhaseli, M., & atadokht, A. (2018). Compering the effectiveness of face to face and virtual Cognitive-behavioral Couples Therapy on the Post-traumatic stress disorder in Extra-Marital Relations. Journal of Counseling Research, 17(65), 187_210 [Persian].
Gillard, D., Flaxman, P., & Hooper, N. (2018). Acceptance & commitment therapy: Applications for educational psychologists within schools. Educational Psychology in Practice, 34(3), 272_281.
Glasser, W., & Glasser, C. (2008). Eight lessons for a happier marriage. New York.
Hayes, S. C. (2002). Acceptance, mindfulness, and science. Clinical Psychology: Science and Practice, 9(1), 101-106.
Hayes, S. C., & Lillis, J. (2012). Acceptance and Commitment Therapy. Washington, DC: American Psychological Association.
Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson, K. G. (2009). Acceptance and commitment therapy. Washington, DC: American Psychological Association.
Hershkowitz, M., Dekel, R., Fridkin, S., & Freedman, S. (2017). Posttraumatic Stress Disorder, Parenting, and Marital Adjustment among a Civilian Population. Frontiers in Psychology, 8(1), 1_10.
Honarparvaran, N. (2014). The Efficacy of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) on Forgiveness and Marital Adjustment among Women Damaged by Marital Infidelity. Quarterly Journal of Women and Society, 5(19), 135_150[Persian].
Howard, J., Markman, H. J., & Halford, W. K. (2005). International perspectives on couple relationship education. Family process, 44(2), 139_146.
Jakubowski, S. F., Milne, E. P., Brunner, H., & Miller, R. B. (2004). A review of empirically supported marital enrichment programs. Family Relations, 53(5), 528_536.
Jenkins, Q. T. (2015). Husband's response infidelity. PHD thesis. University of Kentucky, Kentucky.
Johnson, C. A., Stanley, S. C., Glenn, N. D., & Amato, P. R. (2001). Marriage in Oklahoma: 2001 Baseline Statewide survey on marriage and divorce. Oklahoma City, OK: Bureau for Social Research, Oklahoma Department of Human Services.
Kalkan, M., & Ersanli, E. (2008). The Effects of the Marriage Enrichment Program Based on the Cognitive-Behavioral Approach on the Marital Adjustment of Couples. Educational Sciences: Theory and Practice, 8(3), 977_986.
Kalkan, M., & Ersanli, E. (2008). The Effects of the Marriage Enrichment Program Based on the Cognitive-Behavioral Approach on the Marital Adjustment of Couples. Educational Sciences: Theory and Practice, 8(3), 977_986.
Kallal Quchan Atiq, Y., & Saraei, F. (2016). The effectiveness of acceptance and commitment based therapy (ACT) on marital adjustment, sexual satisfaction and life satisfaction in women. Journal of Fundamentals of Mental Health, 18(Special Issue), 527-533.
Khakpour, I., Nazari, A,M., & Zahrakar, K. (2014). Predicting marital adjustment based on triangulation and power structure in the family. Thought and Behavior in Clinical Psychology, 9(33), 37_46[Persian].
Knox, D., Zusman, M. E., Kaluzny, M., & Sturdivant, L. (2000). Attitudes and behavior of college students toward infidelity. Coll Stud Journal, 34(2), 162_165.
Köhle, N., Drossaert, C. H., Schreurs, K. M., Hagedoorn, M., Verdonck-deLeeuw, I. M., & Bohlmeijer, E. T. (2015). A web-basedself-help intervention for partners of cancer patients based on Acceptance and Commitment Therapy: aprotocol of a randomized controlled trial. BMC Public Health, 15(1), 303_313.
Koruk, S. (2017). The Effect of Gender and Attachment Styles on the Relationship between Marital Adjustment and Psychological Symptoms. European Journal of Educational Research, 6(1), 69_77.
Li, A., Robustelli, B. L., & Whisman, M. A. (2016). Marital Adjustment and Psychological Distress in Japan. Journal of Social and Personal Relationships, 33(7), 855_866.
Mark, K. P., Janssen, E., & Milhausen, R. R. (2012). Infidelity in heterosexual couples: demographic, interpersonal, & personality-related predictors of extra dyadic sex. Arch Sex Behavior; 40(5), 971_982.
Molgora, S., Fenaroli, V., Acquati, C., De Donno, A., Baldini, M. P., & Saita, E. (2019). Examining the role of dyadic coping on the marital adjustment of couples undergoing assisted reproductive technology (ART). Frontiers in Psychology, 10(1), 415_422.
Qadir, F., Khalid, A., & Medhin, G. (2015). Social support, marital adjustment, and psychological distress among women with primary infertility in Pakistan. Women Health, 55(4), 432_446.
Scuka, R. F. (2005). Relationship enhancement therapy: Healing through deep empathy and intimate dialogue. Routledge. New York: Taylor & Francis Group.
Shojaei, F., Jazayeri, R., Ahmadi, S.A., & Fatehizadeh, M. (2019). Evaluation of marital adjustment and marriage performance based on the difference in educational level in couples. Quarterly Journal of Counseling Culture and Psychotherapy, 10 (38), 111_134 [Persian].
Shollenberger, M. A. (2001). Increasing marital adjustment in graduate students and their spouses through Relationship Enhancement. Virginia Polytechnic Institute and State University.
Spanier, G.B., & Thompson, L. (1982). A confirmatory analysis of the dyadic adjustment scale. Journal of Marriage and the family, 44, 731-738.
Stieglizt, J., Gurven, M., Kaplan, H., & Winking, J. (2012). Infidelity, jealousy, and wife abuse among Tsimane forager–farmers: testing evolutionary hypotheses of marital conflict. Journal of Personality & Individual Differences, 33(1), 438_448.
Whitley, M. (2008). Attitudes toward infidelity scale. Journal Social Psychology, 133(1), 547-51.
Wiebe, S; Johnson, S. M; Burgess-Moser, M; Dalgleish, T; Lafontaine, M & Tasca, G (2016). Twoyear follow-up outcomes in Emotionally Focused Couple Therapy: An investigation of relationship satisfaction and attachment trajectories. Journal of Marital and Family Therapy, 43(1), 227_244.