مطالعه روابط میان حضور زنان در هرم مدیریتی شرکت‌ها، کیفیت گزارشگری مالی و حق‌الزحمه حسابرسی
الموضوعات : مطالعات اخلاق و رفتار در حسابداری و حسابرسیسمیه رحیمی 1 , قدرت اله طالب نیا 2
1 - کارشناسی ارشد، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت، حسابداری و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشیار، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت، حسابداری و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: شرکت‌ها, گزارشگری مالی, زنان, حق‌الزحمه حسابرسی, هرم مدیریتی,
ملخص المقالة :
هدف: حق‌الزحمه حسابرسی یکی از عوامل ارزیابی کیفیت حسابرسی است که می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله ویژگیهای صاحبکار و ویژگیهای حسابرس و فرآیند حسابرسی قرار گیرد. از این‌رو بررسی عوامل مؤثر بر حق‌الزحمه حسابرسی اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق روابط میان حضور زنان در هرم مدیریتی شرکت‌ها، کیفیت گزارشگری مالی و حق‌الزحمه حسابرسی مورد بررسی قرار گرفته است.روش: جامعه آماری تحقیق، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1399 است. براساس شرایط استخراج نمونه، تعداد 115 شرکت بورسی از صنایع مختلف طی دوره 7 ساله مورد تحلیل قرار گرفتند. هدف پژوهش کاربردی بوده و از نظر روش توصیفی و از نوع پس‌رویدادی است. برای گردآوری داده‌‌ها از صورت‌‌های مالی حسابرسی شده و اطلاعات موجود در سامانه اطلاعاتی سازمان بورس، سایت کدال و نرم‌افزار رهاورد نوین استفاده شده است. جهت ذخیره‌سازی، طبقه‌بندی و محاسبه متغیرها از نرم‌افزار اکسل و جهت اجرای تحلیل آماری داده‌‌ها از نرم‌افزار ایویوز استفاده گردید.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین حضور زنان در هرم مدیریتی شرکت‌ها و مدیریت سود از طریق فعالیت‌های واقعی به عنوان معیار کاهنده کیفیت گزارشگری مالی، رابطه معنادار منفی وجود دارد. از طرفی، بین حضور زنان در هرم مدیریتی شرکت‌ها و حق‌الزحمه حسابرسی رابطه معنادار مثبتی وجود دارد. همچنین، بین مدیریت سود از طریق فعالیت‌های واقعی به عنوان معیار کاهنده کیفیت گزارشگری مالی و حق‌الزحمه حسابرسی، رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد. با این حال، حضور زنان در هرم مدیریتی شرکت‌ها بر رابطه بین مدیریت سود از طریق فعالیت‌های واقعی به عنوان معیار کاهنده کیفیت گزارشگری مالی و حق‌الزحمه حسابرسی تأثیر معناداری ندارد.
اکبرخانی، محمدعلی؛ نقش‌بندی، نادر؛ مرید احمدی‌یزدی، زهرا (1398)، بررسی رابطه تنوع جنسیتی مدیران، حق‌الزحمه حسابرس و انتخاب حسابرس. چشم‌انداز حسابداری و مدیریت، 2(19)، ص26-1.
اکبریان‌مهر، مهدیه؛ نوری، فریبا (1401). تحلیل چگونگی موفقیت زنان در مدیریت، و غلبه بر موانع درک شده. در: سومین کنفرانس ملی پژوهش‌های سازمان و مدیریت.
ایمانی‌برندق، محمد؛ عبدی، مصطفی؛ کاظمی‌علوم، مهدی (1396). بررسی تأثیر تنوع جنسیتی در کمیته حسابرسی بر حق‌الزحمه حسابرسی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 24(3)، ص322-303.
جامعی، رضا؛ نصرتی، کاوه (1398). بررسی تأثیر الزام آئین‌نامه حق‌الزحمه پایه خدمات حسابرسی (جامعه حسابداران رسمی ایران) بر مدیریت سود بر مبنای اقلام تعهدی اختیاری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مطالعات حسابداری و حسابرسی، 8(30)، ص90-75.
جبارزاده کنگرلوئی، سعید؛ دمیرچی، اصغر (1398). بررسی تأثیر نوع مالکیت شرکت بر رابطه بین مدیریت سود و حق‌الزحمه حسابرسی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 11(42)، ص88-71.
حاجیها، زهره؛ سادات هاشمی، سمیرا؛ صبوری، امیر (1398). حضور زنان در کمیته حسابرسی: حق‌الزحمه حسابرسی و نوع اظهارنظر حسابرس مستقل. پژوهش در حسابداری و علوم اقتصادی، 3(6)، ص56-45.
خوشکار، فرزین؛ رستمی، سهیلا؛ خنده، مهناز (1398). رابطه حق‌الزحمه حسابرسی با کیفیت سود و کیفیت گزارشگری مالی. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 3(24)، ص51-35.
دارابی، رویا؛ اژدری، فاطمه (1397). بررسی رابطه نظام راهبری و ویژگیهای حسابرسی با مدیریت سود واقعی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش حسابداری و حسابرسی، 8(2)، ص21-1.
داروغه حضرتی، فاطمه؛ پهلوان، زهرا (1391)، تأثیر سطوح مدیریت سود بر هزینه حسابرسی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. حسابداری مدیریت، 5(4)، ص67-55.
رجبی، روح‌الله؛ قربانی، محمود؛ شعبانی، کیوان (1394)، رابطه هزینه حسابرسـی مسـتقل با کیفیت سـود و اسـتقلال هیئت مدیـره در بازار بـورس اوراق بهـادار تهران. دانش حسابرسی، 15(59)، ص126-109.
رشیدی‌باغی، محسن (1398). نقش کیفیت گزارشگری مالی در تغییر اعتماد به نفس بیش از اندازه مدیران و حق‌الزحمه حسابرسی. دانش حسابرسی، 19(75)، ص229-251.
سرلک، نرگس؛ جودگی چگنی، زهرا؛ حیدری سودشجانی، زهرا (1399). رابطه تخفیف حق‌الزحمه حسابرسی با خطای حسابرسی و کیفیت سود در وضعیت رکود اقتصادی. بررسی‌های حسابرسی و حسابرسی، 27(3)، ص380-360.
عمادالدینی، امیر؛ سعیدی، پرویز (1398). بررسی رابطه بین حق‌الزحمه غیرعادی حسابرسی با مدیریت سود تعهدی و مدیریت سود واقعی. چشم‌انداز حسابداری و مدیریت، 2(9)، ص97-78.
فاضلی، نقی؛ نیاکان، رعنا (1400). بررسی رابطه بین حضور مدیران زن و سواد مالی آنها در پیشگیری از مدیریت سود در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مطالعات حسابداری و حسابرسی، 10(37)، ص59-72.
DOI: 10.22034/iaas.2021.131416
فخاری، حسین؛ قربانی، هادی؛ رجب بیکی، محمدعلی (1397). پایداری و جهش در حق‌الزحمه غیرعادی حسابرسی و کیفیت گزارشگری مالی. پیشرفت‌های حسابداری، 10(2)، ص250-221.
کاظمی‌علوم، مهدی؛ ایمانی‌برندق، محمد؛ عبدی، مصطفی (1398). بررسی تأثیر تنوع جنسیتی در هیأت مدیره و کمیته حسابرسی بر کیفیت سود. دانش حسابداری، 10(1)، ص168-137.
Abbott, L., Park, Y. & Parker, S. (2000). The effects of audit committee activity and independence on corporate fraud. Managerial Finance, 26(11), p.55–67.
Abbott, L., Parker, S. & Presley, T. (2012). Female Board Presence and the Likelihood of Financial Restatement. Accounting Horizons, 26(4), p.607–629.
Abbott, L., Parker, S., Peters, G. & Raghunandan, K. (2003). The Association between Audit Committee Characteristics and Audit Fees. Auditing: A Journal of Practice and Theory, 22(2), p.17- 32.
Adams, R. & Ferreira, D. (2009). Women in the Boardroom and their Impact on Governance and Performance. Journal of Financial Economics, 94(2), p.291–309.
Alali, F. (2011). Audit fees and discretionary accruals: Compensation structure effect. Managerial Auditing Journal, 26(2), p.90-113.
Alhadab, M. (2018). Abnormal audit fees and accrual and real earnings management: evidence from UK. Journal of Financial Reporting and Accounting, 16(3), p.395-416.
Alkebsee, R.H., Tian, G.-L., Usman, M., Siddique, M.A. & Alhebry, A.A. (2021). Gender diversity
in audit committees and audit fees: evidence from China. Managerial Auditing Journal, 36(1), p.72-104.
Antle, R., Gordon, E., Narayanamoorthy, G. & Zhou, L. (2006). The joint determination of audit fees, non-audit fees, and abnormal accruals. Review of Quantitative Finance and Accounting, 27(3), p.235-266.
Arun, T.G., Almahrog, Y.E. &Aribi, Z.A. (2015). Female directors and earnings management: Evidence from UK companies. International Review of Financial Analysis, 39, p.137-146.
Bala, H., Amran, N.A. & Shaar, H. (2018). Audit Fees and Financial Reporting Quality: Study of Listed Companies in Nigeria. International Review of Management and Business Research, 7(2), p.482- 489.
Beasley, M.S., Carcello, J.V., Hermanson, D.R. & Neal, T. (2010). Fraudulent Financial Reporting 1998–2007: An Analysis of U.S. Public Companies. Durham, NC: COSO.
Bhuiyan, B.U.M., Rahman, A. & Sultana, N. (2020). Female tainted directors, financial reporting quality and audit fees. Journal of Contemporary Accounting & Economics, 16(2), p.100189.
Carcello, J.V., Hermanson, D.R., Neal, T.L. & Riley, R.R. (2002). Board Characteristics and Audit Fees. Contemporary Accounting Research, 19(3), p.365-384.
Carter, D., Simkins, B. & Simpson, W. (2003). Corporate Governance, Board Diversity, and Firm Value. The Financial Review, 38(1), p.33–53.
Chen, M., Moroney, R. & Houghton, K. (2005). Audit Committee Composition and the Use of an Industry Specialist Audit Firm. Accounting and Finance, 45(2), p.217-239.
Chen, Y., Eshleman, J. & Soileau, J. (2016). Board Gender Diversity and Internal Control Weaknesses. Advances in Accounting incorporating advances in international accounting, 32(1), p.1-9.
Choi, J.H., Kim, J.B. & Zang, Y. (2010). Do Abnormally High Audit Fees Impair Audit Quality? Auditing A Journal of Practice & Theory, 29(2), p.73- 97.
Choi, J.H., Kim, J.B. & Zang, Y. (2010). Do Abnormally High Audit Fees Impair Audit Quality? Auditing A Journal of Practice & Theory, 29(2), p.73- 97.
Cox, T., Lobel, S. & McLeod, P. (1991). Effects of ethnic group cultural differences on cooperative and competitive behavior on a group task. Academy of Management Journal, 34(4), p.827–847.
Dallas, L. (2002). The New Managerialism and Diversity on Corporate Boards of Directors. Tulane Law Review, 76(5-6), p.1363–1405.
Dawson, L. (1997). Ethical Difference between Men and Women in Sales Profession. Journal of Business Ethics, 16(1), p.1143-1152.
DeZoort, T. & Salterio, S. (2001). The Effects of Corporate Governance Experience and Financial Reporting and Audit Knowledge on Audit Committee Members' Judgments. Auditing: A Journal of Practice and Theory, 20(2), p.31–47.
Eagly, A. & Carli, L. (2003). The Female Leadership Advantage: An Evaluation of the Evidence. The Leadership Quarterly, 14(6), p.807–834.
Ettredge, M., Li, C. & Emeigh, E. (2014). Fee pressure and audit quality. Accounting, Organizations and Society, 39, p.247–263.
Fondas, N. & Sassalos, S. (2000). A Different voice in the Boardroom: How the Presence of Women Directors Affects Board Influence over Management. Global Focus, 12(2), p.13–22.
Frankel, R.M., Johnson, M.F. & Nelson, K.K. (2002). The Relation between Auditors' Fees for Nonaudit Services and Earnings Management. The Accounting Review, 77, p.71-105.
Gandía, J.L. & Huguet, D. (2020). Audit fees and earnings management: differences based on the type of audit. Economic Research. DOI: 10.1080/1331677X.2020.1836990
Gonçalves, T., Gaio, C. & Santos, T. (2019). Women on the Board: Do They Manage Earnings? Empirical Evidence from European Listed Firms, Review of Business Management, 21(3),
p.586-597.
Goodwin, J. & Kent, P. (2006). Relation between External Audit Fees, Audit Committee Characteristics and Internal Audit. Accounting and Finance, 46(3), p.387–404.
Gul, F.A., Chen, C.J. & Tsui, J.S. (2003). Discretionary accounting accruals, managers' incentives, and audit fees. Contemporary Accounting Research, 20(3), p.441-464.
Gul, F.A., Khedmati, M., Lim, E.K.Y. & Navissi, F. (2018). Managerial Ability, Financial Distress, and Audit Fees. Accounting Horizons, 32 (1), p.29-51.
Gull, A.A., Nekhili, M., Nagati, H. & Chtioui, T. (2008). Beyond gender diversity: How specific attributes of female directors affect earnings management. The British Accounting Review, 50(3), p.255-274.
Gupta, P.P., Krishnan, G.V. & Yu, W. (2012). Do auditors allow earnings management when audit fees are low? Available at: https://ssrn.com
Healy, P. & Wahlen, J. (1999). A review of the earnings management literature & its implications for standard setting. Accounting Horizons, 13, p.365-38.
Hillman, A., Shropshire, C. & Cannella, A. (2007). Organizational Predictors of Women on Corpo rate Boards. Academy of Management Journal, 50(4), p.941-952.
Hogan, C. & Wilkins, M. (2008). Evidence on the audit risk model: do auditors increase audit fees
in the presence of internal control deficiencies? Contemporary Accounting Research, 25(1), p.219-242.
Huse, M. & Solberg, A. (2006). Gender-related Boardroom Dynamics: How Scandinavian Women Make and can Make Contributions on Corporate Board. Women in Management Review, 21(2), p.113–130.
Huse, M., Nielsen, S. & Hagen, I. (2009). Women and Employee-elected Board Members, and their Contributions to Board Control Tasks. Journal of Business Ethics, 89(4), p.581–597.
Ittonen, K., Miettinen, J. & Vahamaa, S. (2010). Administration Does Female Representation on Audit Committees Affect Audit Fees. Quarterly Journal of Finance and Accounting, 49(3-4), p.113–139.
Jehn, K., Northcraft, G. & Neale, M. (1999). Why Differences Make a Difference: A Field Study of Diversity, Conflict and Performance in Workgroups. Administrative Science Quarterly, 44(4), p.741–763.
Jensen, M.C. & Meckling, W.H. (1976). Theory of the Firm: Managerial Behavior, Agency Costs and Ownership Structure. Journal of Financial Economics, 3(10), p.305–360.
Joy, L. (2008). Women board directors in the United States: An eleven-year retrospective. International Research and Practice.
Kreder, R. & Evert, A. (2016). Board diversity and earnings quality: The association between female board presence and the magnitude of discretionary revenue activities, evidence from US-listed firms. A thesis for Accounting Auditing and Control, Erasmus University Rotterdam.
Krishnan, G. & Parsons. L. (2008). Getting to the Bottom Line: An Exploration of Gender and Earnings Quality. Journal of Business Ethics, 78(1-2), p.65–76.
Krishnan, G.V., Sun, L., Wang, Q. & Yang, R. (2013). Client risk management: A pecking order analysis of auditor response to upward earnings management risk. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 32(2), p.147-169.
Lai, K.M.Y., Srinidhi, B., Gul, F.A. & Tsui, J.S.L. (2017). Board Gender Diversity, Auditor Fees, and Auditor Choice. Contemporary Accounting Research, 34(3), p.1681-1714.
Leventis, S. & Dimitropoulos, P.E. (2010). Audit Pricing, quality of earning & board independence: The Cose of the Athens stock exchange. International Journal of Cardiology, 26, p.325-332.
Nakhil, M., Gull, A.A., Chtioui, T. & Radhouane, I. (2020). Gender‐diverse boards and audit fees: What difference does gender quota legislation make? Journal of Business Finance & Accounting, 47(1-2), p.52-99.
Nizam Ud Din, & et al. (2021). Gender diversity in the audit committee and the efficiency of internal control & financial reporting quality. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 34(1),
p.1170-1189.
Rose, C. (2007). Does Female Board Representation Influence Firm Performance? The Danish Evi dence. Corporate Governance: An International Review, 15(2), p.404–413.
Roychowdhury, S. (2006). Earnings Management through Real Activities Manipulation. Journal of Accounting and Economics, 42(3), p.335-370.
Srinidhi, B., Gul, F. & Tusi, J. (2011). Female directors and earnings quality. Contemporary Accounting Research, 28(5), p.1610-1644.
Terjesen, S., Sealy, R. & Singh, V. (2009). Women directors on corporate boards: A review and research agenda. Corporate Governance: An International Review, 17(3), p.320-337.
Turley, S. & Zaman, M. (2004). The Corporate Governance Effects of Audit Committees. Journal of Management and Governance, 8(3), p.305–332.
Xiang, R., Qin, M. & Peterson, C.A. (2015). Gender Diversity of Audit committee and Audit
Fees: Evidence from Chinese Listed Companies. Asian Journal of Finance & Accounting, 7(2), p.239-254.
Yang, W.S., Chun, S.L. & Ramadili, S.M. (2009). The effect of board structure and institutional ownership structure on earnings management. International Journal of Economics and Management, 3(2), p.332-353.
Zalata, A.M., Tauringana, V. & Tingbani, I. (2018). Audit committee financial expertise, gender, and earnings management: Does gender of the financial expert matter? Journal of International Review of Financial Analysis, 55, p.170-183.
_||_