تحلیل الگوی کنشگر گرماس در شخصیت های رمان «سلحشور»
الموضوعات :
هادی کریمخانی
1
(دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.)
ماه نظری
2
(دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.)
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
ارزش هر داستان در پیوند بین دو رویۀ سطح و ساختار است. بنابراین، شناخت ساختار روایی داستان و توصیف و تشریح شخصیت های داستانی، یکی از مهم ترین نکته ها در بحث از متون ادبی شناخته شده است. شخصیت از عناصر کلیدی هر روایت است با اعمال و گفتار خود نقش آفرینی می کند. گرماس، ازجمله صاحب نظرانی است که در بررسی شخصیت های داستان، الگوهای کنشی را طراحی کرده است. مقالۀ حاضر، به شیوۀ تحلیلی – توصیفی، به بررسی شخصیت در رمان سلحشور اثر عبدالحسین صنعتی زاده می پردازد. نتایج حاصل از بازتاب الگوی گرماس بر این اثر داستانی، حاکی از آن است که این الگوی کنشی کاملا در این رمان قابل تطبیق است. این رمان تاریخی دارای شخصیت های متعددی است که می توان آن ها را طبق الگوی کنشی گرماس، با عناوین کنش یار، کنشگر، ضد کنشگر، کنش گزار و کنش پذیر طبقه بندی کرد و هدف را مبنای این طبقه بندی قرار داد.
کتاب ها
احمدی، بابک (1372) ساختار تاویل متن، تهران: مرکز.
اخوت، احمد (1371) دستور زبان داستان، چاپ اول، اصفهان: نشر فردا.
آتش سودا، محمدعلی (1384) داستان امشب، چاپ اول، تهران: آسیم.
برتنس، یوهانس ویلم (1384) مبانی نظریۀ ادبی، ترجمۀ محمدرضا ابوالقاسمی، تهران: ماهی.
پراپ، ولادیمیر (1368) ریخت شناسی قصه های پریان. ترجمۀ فریدون بدرهای، چاپ اول، تهران: انتشارات توس.
سلدن، رامان و پیتر ویدوسون (1384) راهنمای نظریۀ ادبی معاصر، ترجمة عباس مخبر، تهران: طرح نو.
صنعتیزاده، عبدالحسین (1312) سلحشور، تهران: زوار.
علیپور، احمد و دیگران (1386) روانشناسی عمومی، تهران: پیام نور.
گلدمن، لوسین (1371) جامعه شناسی ادبیات (دفاع از جامعه شناسی رمان)، ترجمۀ محمد پوینده، چاپ اول، تهران: هوش و ابتکار.
لور، کاترین (1381) شناخت هنر رمان. ترجمۀ محمد قلیچ خانی، تهران: روزنه.
مارتین، والاس (1389) نظریه های روایت، ترجمۀ محمد شهبا، تهران: هرمس.
میرصادقی، جمال (1385) عناصر داستان، چاپ چهارم، تهران: سخن.
میرعابدینی، حسن (1385) هشتاد سال داستان کوتاه ایرانی، تهران: کتاب خورشید.
وات، ایان (1374) نظریۀ رمان، ترجمۀ حسین پاینده، تهران: نظر.
وبستر، راجر (1382) پیش درامدی بر نظریۀ ادبی، تهران: روزنگار.
هارلند، ریچارد (1386) ابرساختارگرایی: فلسفۀ ساختارگرایی و پساساختارگرایی، ترجمۀ فرزان سجودی، تهران: سورۀ مهر.
مقاله ها
حاجیزاده، مهین و محدثه ابهن (1392) تحلیل ساختاری شخصیت های رمان بیروت 75 بر اساس نظریۀ کنشی گرماس، دو فصلنامۀ علمی پژوهشی نقد ادب معاصر عربی، سال سوم، شماره 5، پیاپی 7، صص55-80.
حسن لی، کاووس و ساناز مجرد (1388) بررسی ساختار رمان کلمیر براساس نظریۀ برمون، مجلۀ جستارهای ادبی، شمارۀ 165، صص 111-95.
مشیدی، جلیل و راضیه آزاد (1390) الگوی کنشگر در برخی روایت های کلامی مثنوی معنوی براساس نظریۀ الگوی کنشگر آلژیرداس گرماس، پژوهش های زبان و ادبیات فارسی، دورۀ جدید، سال 3، شمارۀ 3، صص 46-35.
هاشمیان، لیلا و رضوان صفایی صابر (1389) شخصیت پردازی در شش داستان کوتاه هوشنگ گلشیری، پژوهشهای نقد ادبی و سبکشناسی، شمارۀ 2، صص169-191.
منابع لاتین
Greimas, a. j. (1983). Stractral semantics: an attempt at a methid published by university of nebraksa press.
Toolan, Michael. (2008). A critical linguistic introduction, London: cloob.
_||_Books
Ahmadi, Babak (1993) Text Interpretation Structure, Tehran: Center.
Okhot, Ahmad (1992) Grammar of the story, first edition, Isfahan: Farda Publishing.
Atash Soda, Mohammad Ali (2005) Tonight Story, First Edition, Tehran: Asim.
Bertens, Johannes Willem (2005) Fundamentals of Literary Theory, translated by Mohammad Reza Abolghasemi, Tehran: Mahi.
Propp, Vladimir (1989) Morphology of fairy tales. Translated by Fereydoun Badrahai, first edition, Tehran: Toos Publications.
Selden, Raman and Peter Widowson (2005) Handbook of Contemporary Literary Theory, translated by Abbas Mokhber, Tehran: New Design.
Sanatizadeh, Abdolhossein (1933) Salahshour, Tehran: Zavar.
Alipour, Ahmad et al. (2007) General Psychology, Tehran: Payame Noor.
Goldman, Lucien (1992) Sociology of Literature (Defense of the Sociology of the Novel), translated by Mohammad Pooyandeh, first edition, Tehran: Intelligence and Initiative.
Lor, Katherine (2002) Understanding the Art of the Novel. Translated by Mohammad Ghelichkhani, Tehran: Rozaneh.
Martin, Wallace (2010) Narrative Theories, translated by Mohammad Shahba, Tehran: Hermes.
Mir Abedini, Hassan (2006) Eighty Years of Iranian Short Story, Tehran: The Book of the Sun.
Mirsadeghi, Jamal (2006) Elements of the story, fourth edition, Tehran: Sokhan.
Watt, Ian (1374) Theory of the novel, translated by Hossein Payendeh, Tehran: Nazar.
Webster, Roger (2003) An Introduction to Literary Theory, Tehran: Journal.
Harland, Richard (2007) Superstructuralism: The Philosophy of Structuralism and Poststructuralism, translated by Farzan Sojudi, Tehran: Surah Mehr.
Articles
Hajizadeh, Mahin and Mohadeseh Abhan (2013) Structural Analysis of the Characters of Beirut Novel 75 Based on Garmas Action Theory ,Two Quarterly Scientific Critique of Contemporary Arabic Literature, Third Year, No. 5, 7, pp. 55-80.
Hassan Lee, Kavous and Sanaz Mojarad (2009) A Study of the Structure of Kalmir's Novel Based on Bermon's Theory, Journal of Literary Essays, No. 165, pp. 111-95.
Mashidi, Jalil and Razieh Azad (2011) The model of the actor in some theological narrations of Masnavi Manavi based on the theory of the model of the actor Algirdas Garmas, Persian Language and Literature Research, New Volume, Year 3, Number 3, pp. 46-35.
Hashemian, Leila and Rezvan Safaei Saber (2010) Characterization in six short stories by Houshang Golshiri, Research in Literary Criticism and Stylistics, No. 2, pp. 169-191.
Greimas, a. j. (1983) Stractral semantics: an attempt at a methid published by university of nebraksa press.
Toolan, Michael. (2008) A critical linguistic introduction, London: cloob.
