بررسی تطبیقی - تحلیلی اسطورة زال و رودابه با اسطورههای ایرانی و مصری
الموضوعات :
مریم محمودی
1
,
احمد خادمی
2
1 - عضو هیات علمی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ازاد واحد دهاقان
2 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان
تاريخ الإرسال : 07 الإثنين , شعبان, 1439
تاريخ التأكيد : 07 الإثنين , شعبان, 1439
تاريخ الإصدار : 04 الجمعة , ربيع الثاني, 1439
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
در لایة پنهانی اسطورة زال و رودابه، مانند اساطیر هم سان مصری و ایرانی آن، بیانی نمادین نهفته است. زال و سیمرغ، معادل خورشیدند و نماد خدا- قهرمان غول آسا. رودابه مظهر ایزدان مرتبط با آب و ماه و نماد ناخودآگاهی و بی تمایزی اولیه است. هر سه شخصیت، مانند نمونه های ازلی شان جاودانه می شوند. اسطورة زال و رودابه سرشار از دوگانگی هایی است که میل به اتحاد و تعالی دارند و برای نمونه، می توان از استحالة شخصیتی زال برای گریز از دوگانگی و بدل شدن به نیرویی اهورایی با زیستن در جوار سیمرغ- خدا؛ و میل رودابه که یین، منفعل و مونث است برای پیوستن به زال که یانگ و فعّال و مذکّراست، نام برد. در این مقاله اسطورة زال و رودابه با اسطوره های کهن تر ایرانی و مصری که به جهات گوناگون، ارتباط ساختاری و مفهومی دارند تطبیق داده شده است تا با اشراف بر وجه تمثیلی این اسطوره های همسان، تحلیلی کهن الگویی و نمادین از آن ارائه شود.
المصادر:
اوستا، (1385) گزارش و پژوهش جلیل دوستخواه، تهران: مروارید.
اوستای کهن (1382) رضا مرادیغیاثآبادی، شیراز: انتشارات نوید.
آموزگار، ژاله (1384) تاریخ اساطیری ایران، تهران: سمت.
بارانی، محمد، خانی سومار، احسان (1392) «بررسی تطبیقی اسطوره آب در اساطیر ایران و هند»، فصلنامة مطالعات شبه قاره، دورة 5، شمارة 17، صص 7-26.
بهار، مهرداد (1351) اساطیر ایرانی، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
تسلیمی، علی و همکاران (1386) «مقایسة برخی از پرسوناژها در اساطیر روسیه و ایران»، نشریة ادب پژوهی، دورة 2، شمارة 3، صص105-126.
جعفرپور، میلاد و همکاران (1392)«اساطیر ایران در آیینه خوانش و دریافت حسین مجیب المصری»، دو فصلنامة پژوهشهای ادبیات تطبیقی، دورة 1، شمارة 1، صص 3-46.
رضا بیگی، مریم (1387)« مقایسه تطبیقی اساطیر ملل مختلف (ایران، چین، ژاپن، یونان، روم، هند، بینالنهرین»، نشریة ادبیات فارسی، دورة 5، شمارة 20، صص 155-175.
روتون. ک. ک (1378) اسطوره، ترجمة ابوالقاسم اسماعیل پور، تهران: نشر مرکز.
سرلو، خوان ادواردو (1389) فرهنگنمادها، ترجمة مهرانگیز اوحدی، تهران: انتشارات دستان.
شوالیه، ژان و گربران، آلن(1378) فرهنگ نمادها، ترجمة سودابه فضایلی، جلد اول، تهران: نشرجیحون.
_____________ (1379) فرهنگ نمادها، ترجمة سودابه فضایلی، جلد دوم، تهران: نشرجیحون.
_____________ (1382)فرهنگ نمادها، ترجمة سودابه فضایلی، جلد سوم، تهران: نشرجیحون.
_____________(1385) فرهنگ نمادها، ترجمة سودابه فضایلی، جلد چهارم، تهران: نشرجیحون.
_____________ (1387) فرهنگ نمادها، ترجمة سودابه فضایلی، جلدپنجم، تهران: نشرجیحون.
عرب گلپایگانی، عصمت (1388) اساطیر ایران باستان، تهران: هیرمند.
فردوسی، ابوالقاسم (1368) شاهنامه، به کوشش جلال خالقی مطلق، با مقدمة احسان یارشاطر، ج1، تهران: روزبهان.
فیروزی، جواد، حقیقت، سمیه (1393) «اسطورة آفرینش انسان در مصر و بین النهرین»، پژوهشنامة ادیان، دورة 8، شمارة 1، صص 53-75.
صفا، ذبیح الله (1352) حماسهسرایی در ایران، تهران: امیر کبیر.
کریتس، وستا سرخوش (1378) اسطورههای ایرانی، ترجمة عباس مخبر، تهران: نشر مرکز.
معصومی، غلامرضا (1386) مقدمهای بر اساطیر و آیینهای جهانی باستان، تهران: سورة مهر.
ویو،ژ(1384)اساطیر مصر، ترجمه ابوالقاسم اسماعیل پور، تهران: انتشارات کاروان.
هارت، جورج (1383) اسطورههای مصری، ترجمة عباس مخبر، تهران: نشر مرکز.
هینلز،جان راسل(1385) شناخت اساطیر ایران، ترجمه و تالیف: محمدحسین باجلان فرخی،تهران: انتشارات اساطیر.
_||_
