تحلیل عناصر مدرنیته در رمان کلیدر محمود دولت آبادی

الموضوعات :

علیرضا مناجاتی ¹ , سید احمد حسینی کازرونی ² , شمس الحاجیه اردلانی ³

1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران.
2 - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران.
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران.

تاريخ الإرسال : 22 الأربعاء , شعبان, 1441 تاريخ التأكيد : 22 الأربعاء , شعبان, 1441 تاريخ الإصدار : 25 الجمعة , رجب, 1441

الکلمات المفتاحية:

ملخص المقالة :

ادبیات داستانی که خود محصول مدرنیسم است در بازتاب تجربه تقابل سنت و مدرنیته نقش داشته است. واکاوی مفاهیمی از مدرنیته که در کلیدر منعکس شده محور این پژوهش است. می توان گفت کلیدر، اگر چه داستانی بومی است در فضایی روستایی اما به اقتضای داستان و ماجراهایش و به ویژه متأثر از رخدادهای اجتماعی و سیاسی سال های 1325 تا 1327 هجری شمسی و فضای ملتهب سیاسی ایران پس از جنگ جهانی دوم و از طرفی تحت تأثیر فضای فکری نویسنده، در تقابل سنت و مدرنیسم، عناصری از مدرنیته مثل تغییر و دگردیسی، رویکرد انتقادی به مسائل، اندیشه های بنیادین و تئوری های انسان شناسانه و فلسفی، انسان محوری، خردباوری و خودآگاهی، تاثیرپذیری از مکاتب ادبی و سیاسی و دیدگاه ماتریالیستی در آن منعکس شده است. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای است.

المصادر:

1. احمدی، بابک (1392) مدرنیته و اندیشه انتقادی، تهران: مرکز.


2. اسحاقیان، جواد (1383)  کلیدر؛ رمان حماسه و عشق، تهران: گل آذین.


3. چهل تن، امیر حسین و فریاد، فریدون (1380) ما نیز مردمی هستیم، تهران:  فرهنگ معاصر و چشمه.


4. دولت آبادی، محمود (1393) کلیدر، تهران: فرهنگ معاصر.


5. ____________ (1368) ما نیز مردمی هستیم، تهران: پارسی.


6. سپانلو، محمدعلی (1387) نویسندگان پیشرو ایران، تهران: نگاه.


7. شیرمحمدی، عباس (1380) بیست سال با کلیدر، تهران: کوچک.


8. گلدمن، لوسین (1371) دفاع از جامعه شناسی رمان، ترجمه محمدجعفر پوینده، تهران: هوش و ابتکار.


9. میرصادقی، جمال (1382) داستان نویس های نام آور معاصر ایران، تهران: اشاره.

مقالات

1. پرستش، شهرام (1383) گفتگوی شهرام پرستش با کریستوف بالایی نویسنده کتاب پیدایش رمان فارسی، کتاب ماه علوم اجتماعی، شمارۀ 78، صفحات 13-9.


2. خاکسار، نسیم (1366) کلیدر رمانی ماندنی در ادبیات معاصر ایران، چشم انداز، شمارۀ 2، صفحه 10.


3. رحمانی، کیومرث (1391) نقد مکتبی داستان­های محمود دولت آبادی، فصلنامۀ علمی پژوهشی زبان و ادب فارسی، دانشکدۀ ادبیات و زبان­های خارجی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، سال چهارم، شمارۀ13، صفحات 73-41.


4. رحیمی، رضا (1368) ارزیابی رمان کلیدر، پیوست «پر»، شمارۀ 42.


5. طاهری، قدرت­اله (1391) ردپای ایدئولوژی در آثار اولیه محمود دولت­آبادی، فصلنامۀ علمی-پژوهشی پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شمارۀ 24، صفحات 141-125.


6. قانون پرور، محمدرضا(1367) عروج یک یاغی: راه برد روایت در کلیدر، مجلۀ ایران نامه، شمارۀ 26، صفحات 366-355.


7. محسنی، احمد (1383) مکتب­های ادبی در رمان­های دولت­آبادی با نگاهی نو به کلیدر و جای خالی سلوچ، مجله رشد آموزش زبان و ادب فارسی، شمارۀ 72، صفحات 59-54.


8. محمدی، مجید(1369) کلیدر: روایت عشق و رنج، ارغوان، شمارۀ 2، صفحه 15.


9. نواب پور، رضا (1369) سنت­های ایرانی ادبیات عامه در کلیدر، ترجمۀ محمد افتخاری، کلک، شمارۀ 7، صفحه 11.


10. هاجری، حسین. (1381)، نمود مدرنیسم در رمان فارسی (78- 1358)، نشریۀ دانشکده ادبیات و علوم انسانی تبریز، دوره 45، شمارۀ 185، صفحات 167-143.


11. یارشاطر، احسان (1365) بزرگترین رمان فارسی، ایران نامه، سال پنجم، شمارۀ 1، صفحه 18.

پایان نامه­ ها

1. 21- بر، عبدالباسط (1389) «بررسی جنبه های رئالیستی و ناتورالیستی رمان کلیدر»، دانشگاه اصفهان.


2. 22- عسکری، مریم (1383) «سنت و تجدد و انعکاس آن در آثار داستانی محمود دولت آبادی»، دانشگاه تربیت معلم.