بررسی سبکی و محتوایی منظومۀ حماسی بهمن‌نامه سرودۀ ایرانشاه بن ابی‌الخیر
الموضوعات :
مریم آیین
1
,
حمید طبسی
2
,
نعمت اصفهانی عمران
3
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد جیرفت، دانشگاه آزاد اسلامی، جیرفت، ایران
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد جیرفت، دانشگاه آزاد اسلامی، جیرفت، ایران
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد جیرفت، دانشگاه آزاد اسلامی، جیرفت، ایران.
الکلمات المفتاحية: منظومۀ حماسی, بهمن‌نامه, ایرانشاه بن ابی‌الخیر, تحلیل محتوایی, سبک‌شناسی.,
ملخص المقالة :
بهمن‌نامه حماسه‌ای رزمی و پهلوانی، اثر ایرانشاه بن ابی‌الخیر، شاعر سدۀ پنجم و ششم هجری، در ذکر پهلوانی‌های بهمنِ اسفندیار و اهتمام او به انتقام‌جویی از خاندان زال پس از مرگ رستم است. در این منظومۀ حماسی، ایرانشاه بن ابی‌الخیر به توصیف چهل سال از زندگی بهمن و نبرد او با خاندان رستم پرداخته است. در این پژوهش بر اساس روش توصیفی – تحلیلی، ضمن معرّفی مختصری از شاعر و معرّفی بهمن‌نامه به بررسی مختصّات سبک‌شناسانۀ این اثر پرداخته شده است. ابی‌الخیر در این منظومۀ حماسی درصدد آن است تا در قالب کلامی موزون و منظوم و با بهره‌گیری از صناعات شعری و آرایه‌های ادبی به معرّفی بهمن‌نامه بپردازد. شاعر برای غنی کردن سروده‌ها و اندیشه‌های خود از تصویرسازی بهره جسته است. نکتۀ قابل توجّه این است که در تصویرسازی و تصویرآفرینی در منظومۀ حماسی بهمن‌نامه، ایرانشاه بن ابی‌الخیر، متأثر از شاهنامۀ فردوسی بوده است. اهمیّت بهمن‌نامه، بیشتر از نظر زبان فارسی و زنده نگه‌داشتن یکی از داستان‌های ایران باستان و به کار بردن واژه‌های فارسی در آن است که منبع آن غیر از شاهنامۀ فردوسی و دیگر کتب تاریخی است. بررسی سطوح ادبی، زبانی و فکری این اثر، بی‌شک، مسیر شناخت از تفکّر و رویّۀ علمی و ادبی این شاعر را برای علاقه‌مندان و پژوهشگران هموارتر می‌سازد.
