مقایسۀ برخی جنبه‌های زبانی در اشعار ایرج‌میرزا و سعدی
الموضوعات :
1 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد دورود، دانشگاه آزاد اسلامی، دورود، ایران
الکلمات المفتاحية: ایرج میرزا, سعدی, تکرار, تقابل, تلفیق سبک زبان,
ملخص المقالة :
چکیده: ایرج میرزا، خود را سعدی عصر معرفی می‌کند و ملک الشعرای بهار در شعری که در رثای او آورده است او را سعدی شیرازی لقب می‌دهد. اشعار ایرج‌میرزا چه ویژگی‌هایی دارد که آن را به اشعار سعدی شبیه کرده است؟ مشابهات اشعار ایرج‌میرزا و سعدی کدامست؟ آیا اصولا تشابهی وجود دارد؟ این پژوهش که بر اشعار ایرج‌میرزا تمرکز دارد و از نتایج تحقیقات دیگر درباب سعدی بهره برده است، در‌صدد استخراج این وجوه تشابه است. سعدی و ایرج، هر دو، در تقابل‌سازی و کاربست تناسب‌های زبانی اشتراک دارند. در تکرار و آهنگ افزاییِ از آن طریق، مشترکند. به استعاره و مجاز و بالکل محور جانشینی کمتر می‌پردازند و استعارات و مجاز‌های دور از ذهن به کارنمی‌برند؛ غالب انحراف از نرم‌های هر دو شاعر در محور همنشینی است؛ مشابهت ایرج‌میرزا با سعدی هم از همینجاست؛ تسلط دو شاعر بر واژگان و زبان منتهی به برجسته‌سازی زبان در قالب انواع تکرار همخوان، واکه، واژه و جمله، تقابل‌های گسترده و در ابعاد گوناگون صرفی و نحوی و تلفیق زبانی سبک‌های خراسانی و عراقی و معاصر است
