روایت شناسی «سمفونی مردگان» عباس معروفی براساس نظریۀ سیمپسون

الموضوعات :

سمانه پاسبان وطن ¹ , فاطمه حیدری ²

1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

تاريخ الإرسال : 03 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1441 تاريخ التأكيد : 05 الثلاثاء , صفر, 1442 تاريخ الإصدار : 28 الخميس , جمادى الأولى, 1444

الکلمات المفتاحية: عباس معروفی, روایت شناسی, سمفونی مردگان, وجهیت, سیمپسون,

ملخص المقالة :

این پژوهش به شیوۀ تحلیلی- توصیفی می کوشد تا دیدگاه روایتگری را در رمان عباس معروفی با عنوان سمفونی مردگان بررسی کند. این مطالعه براساس الگوی پیشنهادی سیمپسون 1993م. صورت می گیرد که در آن روایت و دیدگاه روایی به شکلی نظام یافته و روشمند بررسی می شوند. ابتدا تلاش بر آن است که دریابیم راوی در این داستان براساس الگوی سیمپسون، از چه نوعی است و سپس بررسی کنیم که آیا وجهیّت داستان مثبت، منفی و یا خنثی است. فرض ما براین است که راوی سوم‌شخص و وجهیّت داستان در متن براساس تقسیم‌بندی‌های سیمپسون، مثبت است. در این تحقیق داده ها بر اساس گفته ها و ابزارهای تحلیلی بیان شده در نظریه مذکور، مورد بررسی قرار گرفته است. با مطالعۀ این پژوهش درمی یابیم که راوی میان اول‌شخص و سوم‌شخص در تغییر است که هرکدام در پیشبرد روایت تأثیرداشته است. وجهیت غالب در متن داستان براساس تقسیم‌بندی‌های سیمپسون، مثبت است که‌نشان از تعهّد و اعتمادبه‌نفس راوی دربارة ماجراهای داستان و دیدگاه قاطع او در مورد جهل و تعصب درتقابل با روشنفکری وآگاهی است. نظام وجهی به‌کاررفته در رمان امری و التزامی است که بااستفاده از فعل‌های وجهی-واژگانی، کلمات احساسی مانند صفات و قیود ارزیابی‌کننده، افعال گزارشی که بیانگر افکار و کنش‌هاست و جملات تعمیم‌دهنده، آن را نشان داده است. البته در برخی قسمت‌های داستان وجهیت منفی است که حاکی از تردید و دودلی شخصیت‌های داستان است.

المصادر:

کتاب‌ها

اخوت، احمد (1371) دستور زبان داستان، اصفهان: نشر فردا.

اسکولز، رابرت (1383) درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات، ترجمه ف. طاهری، تهران: نشر آگاه.

ایرانی، ناصر (1364) داستان: تعاریف، ابزارها و عناصر، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.

ایگلتون، تری (1368) پیش درآمدی بر نظریۀ ‌ادبی، ترجمۀ ع، مخبر، تهران: نشر مرکز.

پاینده، حسین (1391) داستان کوتاه در ایران، جلد 2، تهران: نشر نیلوفر.

پرینس، جرالد (1391) روایت‌شناسی، ترجمۀ م، شهبا، تهران: نشر مینوی خرد.

تولان، مایکل (2001) روایت‌شناسی درآمدی نقادانه-زبان‌شناختی بر روایت، ترجمۀ ا. حری. تهران: انتشارات بنیاد سینمایی فارابی.

داد، سیما، (1378) فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: نشر مروارید.

فلکی، محمود (1382) روایت داستان (تئوری‌های پایه‌ای داستان‌نویسی)، تهران: نشر بازتاب نگار.

کوری، گریگوری (1390) روایت‌ها و راوی‌ها، ترجمۀ م. شهبا، تهران: نشر مینوی خرد.

معروفی، عباس (1380) سمفونی مردگان، تهران: نشر ققنوس.

مقالات

آقاگلزاده، فردوس. (1387). بررسی زبان‌شناختی دیدگاه روایتگری داستان «روز اول قبر» صادق چوبک در چارچوب مدل سیمپسون. ‌نقد ادبی، 1(3)، 7-28. .dor:20.1001.1.20080 360.1387.1.3.7..

خادمی، نرگس. (1391). الگوی دیدگاه روایی سیمپسون در یک نگاه. ‌نقد ادبی، 5(17)، 7-36. dor:20.1001.1.20080360.1391.5.17.8.

صالحی، پیمان. (1395). بررسی و تحلیل داستان حضرت یوسف در قرآن کریم در چارچوب الگوی سیمپسون. پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن، 4(2)، 69-94. doi: 10.30473/ quran.2016.3057.

منابع لاتین

Fowler, R. (1996) Linguistic Criticism, Oxford: Oxford university Press.

Genett,G. (1980) Narrative Discourse, New York: Cornell Universitypress.

Simpson,P. (1993) Language, Ideology and Point of View, Londan: Routledg.

Books

Cory, Gregory (2010) Narrats and Narrators, translated by M. Shahba, Tehran: Minoy Khord Publishing.

Dad, Sima, (1999) Dictionary of Literary Terms, Tehran: Marvarid Publishing.

Eagleton, Terry (1989) An Introduction to Literary Theory, translated by A., Mokhbar, Tehran: Naşr al-Karzan.

Fleki, Mahmoud (2012) Narrating the story (basic theories of story writing), Tehran: Reklasnegar publishing house.

Irani, Nasser (1985) Story: definitions, tools and elements, Tehran: Center for intellectual development of children and adolescents.

Maroufi, Abbas (2001) Symphony of the Dead, Tehran: Qaqnoos Publishing.

Okhovat, Ahmed (1992) Story Grammar, Isfahan: Farda Publishing.

Payandeh, Hossein (2012) Short story in Iran, Volume 2, Tehran: Nilufar Publishing.

Prince, Gerald (2012) Narratology, translated by M. Shahba, Tehran: Minavi Khord publishing house.

Scholes, Robert (2004) An introduction to structuralism in literature, translated by F. Taheri, Tehran: Eshar Aghah.

Tolan, Michael (2001) Narratology, a critical-linguistic approach to narration, translated by A. Harry Tehran: Farabi Cinema Foundation Publications.

Articles

Aghagolzadeh, F. (2008). A Linguistic Analysis of the Narrative Point of View in ''The First Day in Tomb" by Sadegh Choubak (Simpson's Model, 1993). Literary Criticism, 1 (3) ,7-28. Dor:20.1001.1.20080360.1387.1.3.7.7.

khademi N. (2012). A Glimpse on Simpson’s Notion of “Point of View”. Literary Criticism, 5 (17) ,30-45. Dor:20.1001.1.20080360.1391.5.17.8.4.

salehi, P. (2016). A Linguistic Investigation into the Narrative Style of Yusuf’s Story in the Holy Quran Using Simpson’s Framework. Journal of Qur'anic Interpretation and language, 4(2), 69-94. Doi: 10.30473/quran.2016.3057.

Latin references

Fowler, R. (1996) Linguistic Criticism, Oxford: Oxford university Press.

Genett,G. (1980) Narrative Discourse, New York: Cornell Universitypress.

Simpson,P. (1993) Language, Ideology and Point of View, Londan: Routledg.