جامعه شناسی تصویر در «هزارۀ دوم آهوی کوهی»
الموضوعات :
1 - گروه علوم انسانی، دانشگاه فنی و حرفه ای، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: زبان, تصویر, جامعه, شفیعی کدکنی, هزارۀ دوم آهوی کوهی,
ملخص المقالة :
چکیده تصویر در زبان باز میتابد و زبان پدیدهای اجتماعی است. به این اعتبار، تصویر همواره، ابزار بیان تجربههای اجتماعی گوینده است. اگر چه میتوان تجربهها را از رهگذر زبان ارتباطی انتقال داد، تصویر هم انتقال پیام را آسان و هم تأثیرگذاری آن را دو چندان میکند. شفیعی کدکنی، شاعری را از دهۀ چهل، یکی از دهههای پرتنش جامعه، آغاز کرد و به سرعت سردرگمیهای اندیشه و بیان را پشت سرگذاشت و توانست در قلمرو شعر معاصر فارسی، جایگاهی رفیع بیابد، او نه تنها شاعر؛ بلکه محقق و شعر شناسی کمنظیر است. بنابراین هم در اعتلای فرم شعر، گامهای موثری برداشت و هم به دلیل تجربههای زندگی، محتوای شعر را برای رهایی اندیشۀ مخاطب غنا بخشید. شفیعی در تحقیقات خویش بیش از هر چیز بر ساختار زبان شاعرانه، چه در شعر و چه در نثر، به ویژه نثر صوفیانه، تأمل کرده است. اما در همۀ حوزههایی که به مثابۀ قلمرو تحقیق برگزیده، جانب جامعهشناسی آن را در نظر داشته است. زیرا به درستی بر این باور است که شعر برای خلوت و تنهایی نه؛ بلکه برای ائتلاف مردم و اعتلای فکری آنان سروده میشود. مقالۀ حاضر با بررسی برخی از تصاویر اجتماعی سرودههای او در هزارۀ دوم آهوی کوهی بر آن است که جامعهگرایی او را در شعر باز نماید و گوشههایی از عواطف انسانی و اجتماعی او را دربارۀ جامعۀ دگرگون شده و راه گم کرده، نشان دهد. اطلاعات مربوط به مقاله با روش کتابخانهای جمعآوری شده و دادههای تحقیق با بهرهگیری از روش کیفی تحلیل شده است