پیوند و مواجهۀ هنری سیمین بهبهانی با خود، دیگران و محیط در غزل های نو نیمایی
الموضوعات :پرنیا امان 1 , هادی حیدری نیا 2 , محمود صادق زاده 3
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
3 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
الکلمات المفتاحية: سیمین بهبهانی, خودنگری, شعر نیمایی, پیوند با اطراف, غزل نو,
ملخص المقالة :
غزل نو، نوع جدیدی از غزل با نگاهی تازه و زبانی امروزی است که پس از گسترش شعر نو در جامعۀ ادبی ایران، به وجود آمده است. سیمین بهبهانی با آثاری چون: تازهها، خطی ز سرعت و از آتش، دشت ارژن، یک دریچه آزادی و یکی مثلاً اینکه خود را بهعنوان یکی از پیشگامان کوشای این فرم شعری معرّفی کرده است. با توجّه به تأثیر شعر نیمایی بر پیدایش غزل نو و احیاگر بودن سیمین در این نوع غزل، تأثیر نیما را بر این قالب شعریاش نادیده نمیتوان گرفت. نویسنده در این پژوهش به شیوۀ توصیفی – تحلیلی و ابزار کتابخانهای درصدد آن است تا برخورد سیمین بهبهانی با خود، دیگران و محیط اطرافش را در غزل های نو نیمایی بررسی نماید. با واکاوی اینگونه از سرودههای سیمین، این نتیجه حاصل میگردد که غزل نو سیمین، فرمی ترکیبی برای بیان عاشقانۀ موضوعات اجتماعی است. سروده های متعدد سیمین بیانگر آن است که میتوان بسیاری از اصول شعر نیمایی را در غزل به کار بست؛ طبق اصل خودنگری شاعرانه، در غزلهای نو سیمین بهبهانی، بین شاعر و شعرش هیچگونه فاصله ای نیست. وی شاعری جامعه مدار است و همچون نیما از مسائل جاری در جامعۀ خود سخن گفته است.
کتابها آقابخشی، علی و مینو افشاریراد (1383) فرهنگ علوم سیاسی، جلد 2، تهران: چاپار. اکبریانی، محمد هاشم (1393) سیمین بهبهانی، تهران: ثالث. انوشه، حسن (1376) فرهنگنامۀ ادبی فارسی، دانشنامۀ ادب فارسی، جلد 2، تهران: سازمان چاپ و انتشارات. بشیری، علیاصغر (1392) غزل نو، تهران: نسل آفتاب. بهبهانی، سیمین (1379) کلید و خنجر، تهران: سخن. بهبهانی، سیمین (1393) مجموعه اشعار، تهران: نگاه. حسنلی، کاووس (1391) گونههای نوآوری در شعر معاصر ایران، تهران: ثالث. روزبه، محمدرضا (1386) ادبیّات معاصر ایران (شعر)، تهران: روزگار. شمیسا، سیروس (1380) سیر غزل در شعر فارسی، تهران: فردوس. طاهری، قدرت الله (1392) جریانهای شعری معاصر فارسی، تهران: علمی. طاهری، قدرتالله (1393) بانگ در بانگ؛ طبقهبندی، نقد و تحلیل جریانهای شعری معاصر ایران از 1357 تا1380، تهران: علمی. فرخزاد، فروغ (1384) دیوا، تهران: نهال نویدان. کاظمی، روحالله (1388) سیب نقرهای ماه؛ نقد غزلهای حسین منزوی، تهران: مروارید. مظفری ساوجی، مهدی (1393) سبز و بنفش و نارنجی: گفتگو با سیمین بهبهانی، تهران: نگاه. نیما، یوشیج (1394) دربارة هنر و شعر و شاعری، گردآوری و نسخهبرداری و تدوین سیروس طاهباز، تهران: نگاه. مقالات حمیدیه، بهزاد. (1385). بازشناسی فردگرایی و پیامدهای آن. راهبرد توسعه، (6)، 203-241. صالحی طریق، معصومه، و ذاکری، احمد. (1397). آموزه های غربی در اشعار سیمین بهبهانی. تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)، 10(38)، 155-172. کاظمزاده، رقیه، و مدرسی، فاطمه. (1388). تصویر و شیوههای توصیف در غزل نو. بهارستان سخن، 5(14)، 23-46. محمدی، علی، و بشیری، علیاصغر. (1391). غزل نو و پیش زمینههای آن. پژوهشنامه ادب غنایی، 10(18)، 121-144. doi: 10.22111/jllr.2012.970 پایاننامه امینی، صادق (1392) مقایسۀ محتوایی شعر ژاله و سیمین بهبهانی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمد فولادی، دانشگاه قم. رستمی، مهدی (1395) بررسی غزل نو با تکیه بر غزلهای سیمین بهبهانی بر اساس بوطیقای پیشنهادی نیما یوشیج، رسالۀ دکتری، به راهنمایی مریم شعبانزاده، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
_||_Books Aghabakhshi, Ali & Minoo Afshari Rad (2004) Culture of political science, Volume 2, Tehran: Chapar. [In Persian] Akbariani, Mohammad Hashem (2014) Simin Behbahani, Tehran: Sales publication. [In Persian] Anousheh, Hassan (1997) Persian Literary Dictionary, Encyclopedia of Persian Literature Volume 2, Tehran: Printing and Publishing Organization. [In Persian] Bashiri, Ali Asghar (2013) New lyric, Tehran: Generation of the Sun. [In Persian] Behbahani, Simin (2000) Key and Dagger, Tehran: Sokhan. [In Persian] Behbahani, Simin (2014) Collection of poems, Tehran: Negah. [In Persian] Farrokhzad, Forough (2005) Divan, Tehran: Nahal Navidan. [In Persian] Hasanli, Kavous (2012) Types of Innovation in contemporary Iranian poetry, Tehran: Sales publication. [In Persian] Kazemi, Ruhollah (2009) Silver apples of the moon; Critique of Hossein Manzavi's lyric poems, Tehran: Morvarid. [In Persian] Mozaffari Savoji, Mehdi (2014) Green, purple and orange: Conversation with Simin Behbahani, Tehran: Negah. [In Persian] Nima, Yoshij (2015) About art, poetry and poet, compiled, copied and edited by Sirus Tahabaz, Tehran: Negah. [In Persian] Roozbeh, Mohammad Reza (2007) Contemporary Iranian literature (poetry), Tehran: Roozgar. [In Persian] Shamisa, Sirus (2001) The journey of lyric in Persian poetry, Tehran: Ferdows. Taheri, Ghodratollah (2013) Contemporary Persian poetry trends, Tehran: Scientific. [In Persian] Taheri, Ghodratollah (2014) Cry in cry; Classification, critique and analysis of contemporary poetic trends in Iran from 1978 to 2001, Tehran: Scientific. [In Persian] Articles Hamidieh, B. (2006). Recognition of individualism and its consequences. Development Strategy, (6), 203-241. [In Persian] Salehi Taregh, M., Zakeri, A. (2018). Western Teachings in the poems of Simin Behbahani. Interpretation and Analysis of Persian Language and Literature Texts (Dehkhoda), 10(38), 155-172. [In Persian] Mohammadi, Ali & Bashiri, Ali Asghar (2012/1390sh). New Ghazal and its Backgrounds. Journal of Lyrical Literature, 10(18), 121-144. doi: 10.22111/jllr. 2012.970. [In Persian] Modarresi, F.& Kazemzadeh, R. (2012). New Ghazal and its background. Lyrical Literature Researches, 10(18), 121-144. doi: 10.22111/jllr.2012.970. [In Persian] Thesis Amini, Sadegh (2013). A thematical reading of Jaleh and Simin Behbahani poetry, Master Thesis, under the guidance of Mohammad Fouladi, Qom University. [In Persian] Rostami, Mahdi (2015) Review of the New Ghazal based on Simin Behbahani's Ghazal based on Nima Yoshij's proposed book, doctoral dissertation, under the guidance of Maryam Shabanzadeh, University of Sistan and Baluchistan. [In Persian]