نقش رهبری نظام در بهره‌گیری از شیوه‌‌های ارتباطی دیپلماسی عمومی کشور

الموضوعات : سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

محمد ستوده ¹ (دانشیار، گروه روابط بین‌‌الملل، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران)
محمدعلی صادق زاده ² (دکتری، مطالعات انقلاب اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، مازندران، ایران )

تاريخ الإرسال : 03 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1444 تاريخ التأكيد : 26 السبت , شعبان, 1444 تاريخ الإصدار : 19 الأربعاء , رجب, 1445

الکلمات المفتاحية: رهبری نظام, دیپلماسی عمومی, قدرت نرم, شیوه‌‌های ارتباطی, امام خمینی, آیت‌الله خامنه‌ای, روابط خارجی.,

ملخص المقالة :

هدف پژوهش حاضر پاسخ به این سوال اصلی است که نقش رهبری نظام در بهره‌گیری از شیوه‌‌های ارتباطی دیپلماسی عمومی، جهت تأمین منافع ایران و جهان اسلام چیست؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که رهبری نظام با توجه به جایگاه خود در ساختار سیاسی- حقوقی کشور، داشتن مقام مرجعیت دینی در جهان تشیع و ظرفیت‌‌های موجود در ادبیات گفتمانی انقلاب اسلامی ایران، با بهره‌‌گیری از قدرت نرم و شیوه‌‌های ارتباطی در قالب نشست‌‌ها، دیدارها، موضع‌‌گیری‌‌ها، رسانه‌‌های جمعی، نهادهای مرتبط، سازمان‌‌های فرهنگی و آموزشی، ارسال پیام و نامه به مخاطبین، نقش تعیین‌‌کننده‌‌ای در حق‌شناسی و دشمن‌شناسی، احیای تفکر اسلامی، صدور معنوی انقلاب، تقویت قدرت هوشمند جمهوری اسلامی ایران، زمینه‌‌سازی فرهنگ مقاومت و به چالش کشاندن سرشت ناعادلانه نظم بین‌‌المللی در ابعاد تبیینی داشته است.

المصادر:

اسدی، علی (1371). افکار عمومی و ارتباطات. تهران: انتشارات سروش.
اسکندری فاروجی، ابوالفضل؛ آقاحسینی، علیرضا (1394). کاربست دیپلماسی عمومی در صدور انقلاب اسلامی. مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 43، ص7-26.
بشیر، حسن (1395). دیپلماسی گفتمانی: تعامل سیاست، فرهنگ و ارتباطات. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
بهرامی، محمد (1393). ظرفیت‌های دیپلماسی مردمی جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر دیدگاه امام خمینی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. قم: دانشگاه باقرالعلوم(ع).
جاوید، محمدجواد؛ محمدی، عقیل (1392). نسبت اصل عدم مداخله در حقوق بین‌الملل معاصر و اصل حمایت از مستضعفین در حقوق اسلامی. مطالعات حقوقی، شماره 1، ص49-88.
حسینی‌‌جبلی، سیدمیرصالح (1397). اقتضائات دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران از طریق ارتباط میان فرهنگی نسبت به مسلمین اندونزی. سیاست متعالیه، شماره 22، ص169-188.
خامنه‌ای، سید علی (01/11/1393). پیام مهم رهبر انقلاب به جوانان اروپا و آمریکای شمالی. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=28731
خامنه‌ای، سید علی (02/07/1388). بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=8094
خامنه‌ای، سید علی (03/03/1400). پاسخ رهبر انقلاب به نامه‌های رئیس دفتر سیاسی حماس و دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین. قابل دسترس در: https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=47895
خامنه‌ای، سید علی (03/08/1389). بیانات در دیدار طلاب غیرایرانی حوزه‌ علمیه‌ قم‌. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=10432
خامنه‌ای، سید علی (05/11/1384). ‌‌بیانات در دیدار روحانیان و مبلغان در آستانه‌ ماه محرم‌. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=3329
خامنه‌ای، سید علی (08/05/1396). بیانات در دیدار کارگزاران حج. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=37254
خامنه‌ای، سید علی (08/09/1394). نامه رهبر انقلاب اسلامی به عموم جوانان در کشورهای غربی. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=31536
خامنه‌ای، سید علی (09/04/1390). بیانات در دیدار مسئولان نظام در روز عید مبعث. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=12834
خامنه‌ای، سید علی (10/11/1390). بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در اجلاس جهانی «جوانان و بیداری اسلامی». قابل دسترس در: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=18871
خامنه‌ای، سید علی (12/02/1400). سخنرانی تلویزیونی خطاب به ملت ایران. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=47776
خامنه‌ای، سید علی (13/08/1399). بیانات در سخنرانی تلویزیونی به مناسبت سالروز ولادت پیامبر اعظم(ص) و امام صادق(ع). قابل دسترس در: https://farsi.khamenei.ir/print-content?id=46771
خامنه‌ای، سید علی (14/03/1396). بیانات در مراسم بیست و هشتمین سالروز رحلت امام خمینی. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=36745
خامنه‌ای، سید علی (17/02/1400). سخنرانی تلویزیونی به مناسبت روز جهانی قدس. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=47798
خامنه‌ای، سید علی (17/12/1390). حکم تشکیل و انتصاب اعضای شورای عالی فضای مجازی. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/print-content?id=19225
خامنه‌ای، سید علی (19/05/1398). پیام به حجاج بیت‌الله الحرام. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=43199
خامنه‌ای، سید علی (21/09/1391). بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در اجلاس جهانی اساتید دانشگاه‌های جهان اسلام و بیداری اسلامی. قابل دسترس در: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=21741
خامنه‌ای، سید علی (22/05/1393). دیدار مسئولان وزارت خارجه و سفرا و رؤسای نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور با رهبر انقلاب. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=27180
خامنه‌ای، سید علی (26/05/1394). بیانات در دیدار اعضای مجمع جهانی اهل بیت(ع) و اتحادیه‌ رادیو و تلویزیون‌های اسلامی. قابل دسترس در: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=30524
خامنه‌ای، سید علی (26/09/1399). بیانات در دیدار دست‌اندرکاران مراسم سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی و خانواده شهید سلیمانی. قابل دسترس در: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=46944
خامنه‌ای، سید علی (27/03/1368). بیانات در دیدار با اقشار مختلف مردم. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2098
خامنه‌ای، سید علی (27/10/1398). خطبه‌های نماز جمعه تهران. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=44695
خامنه‌ای، سید علی (28/02/1383). بیانات پس از بازدید از سازمان صدا‌ و ‌سیما. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=3232
خمینی، سید روح‌الله (1369). صحیفه نور. تهران: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی و انتشارات سروش، چاپ سوم، ج11-4، 21، 15، 18.
دادگران، سید محمود (1382). افکار عمومی و معیارهای سنجش آن. تهران: انتشارات مروارید.
دهشیری، محمدرضا (1379). درآمدی بر نظریه سیاسی امام خمینی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال؛ سروش، علی (1392). سطوح دیپلماسی عمومی در اندیشه سیاسی امام خمینی. پژوهشنامه انقلاب اسلامی، شماره 7، ص1-17.
رضایی، ناصر (1393). تحلیل جایگاه دیپلماسی عمومی در گردشگری ایران. ژئوپلیتیک، شماره 2، ص160-188.
رفیع، حسین؛ نیک‌‌روش، ملیحه (1392). دیپلماسی عمومی و قدرت نرم با تأکید بر قدرت نرم ایران در عراق. روابط بین‌الملل، شماره 22، ص99-132.
زاهارنا، ار.اس. (1390). ترسیم طیفی از دیپلماسی عمومی. در: مرجع دیپلماسی عمومی. ترجمه روح‌‌الله طالبی‌‌آرانی. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
ستوده، محمد (1386). تحولات نظام بین‌الملل و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. قم: بوستان کتاب.
سجادپور، سید محمدکاظم؛ وحیدی، موسی‌‌الرضا (1390). دیپلماسی عمومی نوین: چارچوب‌های مفهومی و عملیاتی. سیاست، شماره 4، ص77-95.
سجادی، سید عبدالقیوم (1381). دیپلماسی و رفتار سیاسی در اسلام (2). علوم سیاسی، شماره20، ص161-183.
سلطانی‌‌فر، محمد؛ خان‌زاده، لیلا (1392). دیپلماسی رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران (فرصت‌ها، چالش‌ها، آسیب‌شناسی و راهبردها). مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات، شماره 22، ص181-205.
سمیعی‌‌اصفهانی، علیرضا؛ فتحی مظفری، عبدالرضا (1391). نقش و جایگاه قدرت نرم در دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران. مطالعات خاورمیانه، شماره70، ص145-176.
سیمبر، رضا؛ رضاپور، دانیال؛ دانش، خسرو (1395). مخاطبان، اهداف و تقویت دیپلماسی عمومی از منظر آیت‌الله خامنه‌ای. پژوهش‌های انقلاب اسلامی، شماره 19، ص167-190.
شخصیت‌های جهان درباره نامه امام خامنه‌ای به جوانان غرب چه می‌گویند؟ (11/09/1396). قابل دسترس در:
https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/09/11/1590120
قادری کنگاوری، روح‌الله (1397). نقش مستشاری جمهوری اسلامی ایران در تأمین امنیت منطقه‌‌ای. آفاق امنیت، شماره 40، ص5-37.
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
قوام، سید عبدالعلی (1382). جهانی شدن و جهان سوم. تهران: انتشارات وزارت امور خارجه، چاپ دوم.
کیلبان، مارک (1390). عملیات‌‌های روانی نظامی به عنوان دیپلماسی عمومی. در: مرجع دیپلماسی عمومی. ترجمه روح‌الله طالبی آرانی. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
گنجی‌‌دوست، محمد (1387). تحولات دیپلماسی در عصر اطلاعات. سیاست، شماره1، ص185-212.
مبینی‌‌مقدس، مجید؛ عبدسرمدی، نرگس (1392). دیپلماسی عمومی نوین و بیداری اسلامی. مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 33، ص103-122.
موسوی‌‌خورشیدی، سید محمدجواد (1394). نقش دیپلماسی عمومی نوین در تأمین منافع ملی جمهوری اسلامی ایران. سیاست، شماره 6، ص69-86 .
نقیب‌‌زاده، احمد (1389). درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی. تهران: سمت، چاپ هشتم.
هادیان، ناصر؛ احدی، افسانه (1388). جایگاه مفهومی دیپلماسی عمومی. روابط خارجی، شماره 3، ص85-117.