سنجش و رتبه بندی محلات شهری گناوه از نظر شاخص های حکمروایی خوب شهری
الموضوعات :علی بیروتی 1 , کرامت الله زیاری 2 , حسین سلطان زاده 3
1 - دانشجوی دکتری شهرسازی، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد دبی، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، ایران
2 - استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران ، ایران
3 - استاد گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحدتهران مرکزی، دانشگاه آزاداسلامی، تهران،ایران
الکلمات المفتاحية: حکمروایی, حکمروایی خوب شهری, محله, شهر گناوه.,
ملخص المقالة :
با وجود اینکه مفهوم حکمروایی به طور گسترده‌ای در میان سیاست‌گذاران و محققان مورد بحث قرار گرفته است، هنوز هیچ اجماع قوی در مورد یک تعریف واحد از این مفهوم ارایه نشده است. هدف این تحقیق، ارزیابی و رتبه‌بندی محلات شهر گناوه از نظر شاخص‌های حکمروایی خوب (مشارکت، کارایی و اثربخشی، مسئولیت‌پذیری، ثبات سیاسی، عدالت اجتماعی، دسترسی و اطلاعات، قانونمندی و اجتماع‌محوری) می‌باشد. روش پژوهش توصیفی-ترکیبی و نوع آن کاربردی است و روش‌های گردآوری داده‌ها، کتابخانه‌ای و میدانی است که با طراحی پرسشنامه، از 15 نفر از اساتید، متخصصان و مسئولان بوده است. جهت اولویت‌بندی محلات شهر گناوه از نظر شاخص‌های حکمروایی خوب شهری از مدل ویکور فازی (Fuzzy Vikor) و جهت وزن‌دهی به شاخص‌ها از مدل تحلیل شبکه (ANP) استفاده شده است. نتایج ویکور فازی نشان می‌دهد که محله فرمانداری با وزن 0.000 در رتبه اول محلات شهر گناوه قرار دارد. محله نوروزآباد با وزن 0.089 در رتبه دوم، محله کوی مطهری با وزن0.159 در رتبه سوم، محله کوی بعثت با وزن 0.318 در رتبه چهارم، محله عبد امام با وزن 0.403 در رتبه پنجم، محله بازار با وزن 0.588 در رتبه ششم، محله چاه‌جو با وزن 0.649 در رتبه هفتم، محله بابا علی‌شاه با وزن 0.812 در رتبه هشتم، محله مال‌سادات با وزن 0.877 در رتبه نهم و محله ارشاد با وزن 0.967 در رتبه دهم و آخر قرار دارد.
اسماعیل¬زاده، حسن، کوزه¬گر، لطفعلی، علیان، مهدی، آدینه¬وند، اصغر (1395)، فراتحلیلی بر پژوهش¬های حوزه حکمروایی شهری در ایران، مجله برنامه¬ریزی و آمایش فضا، 20 (2)، 40-1.
امانپور، سعید، ملکی، سعید، حسینی¬شه¬پریان، نبی¬الله (1396)، تحلیل فضایی پراکنش جمعیت و توزیع خدمات در مناطق کلان‌شهر اهواز، جغرافیا و آمایش شهری-منطقه¬ای، 22، صص 116-96.
بابائی مراد، بهناز. (1401). ارزیابی عملکرد مدیریت شهری در چهارچوب حکمرانی خوب و ارتباط آن با کیفیت زندگی شهری و سرمایه اجتماعی. معماری و شهرسازی آرمان شهر، 15(39)، 227-238.
براری، احسان، کاظمیان، غلامرضا، شریف¬زاده، فتاح، قربانی¬زاده؛ وجه¬اله (1398). فرایندها و راهکارهای استقرار حکمروایی خوب شهری در کلان‌شهرهای کشور موردمطالعه: مشهد. مديريت شهري و روستايي. ۱۸ (۵۶): ۳۵-۵۴.
بصیرت، میثم، عزیزی، محمدمهدی، زبردست، اسفندیار، احمدآخوندی، عباس (1391)، فرصت¬ها و چالش¬های حکمروایی کلان‌شهری خوب در عصر جهانی‌شدن؛ مطالعه موردی تهران، نشریه هنرهای زیبا، 17 (1)، 16-5.
پوراحمد، احمد، ابدالی، یعقوب، الله قلی پور، سارا. (1399). تحلیل فضایی آثار حکمروایی مطلوب بر زیست‌پذیری‌شهری؛ مطالعه موردی: کانون‌های جرم‌خیز مناطق 11 و 12 شهر تهران. برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، 10(2)، 83-104.
پورمحمدی، محمدرضا؛ حسین¬زاده¬ دلیر، کریم؛ پیری، عیسی (1389)، حکمروایی مطلوب شهری بر بنیان سرمایه اجتماعی، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، شماره 1، صص 40- 56.
تاری، مهتا، رضائی، میثم. (1398). سنجش و ارزیابی میزان حکمروایی خوب شهری در محله‌های شهر فردوسیه شهرستان شهریار. پژوهش-های جغرافیای انسانی، 51 (1)، 23-40.
حاتمی¬نژاد، حسین، بذرافکن، شهرام، آروین، محمود (1396)، تحلیل نقش الگوی حکمروایی خوب شهری در کاهش آسیب¬پذیری مسکن شهری در برابر زلزله، فصلنامه مطالعات برنامه¬ریزی سکونتگاه‌های انسانی، 12(3)، 599-617.
حسینی، سید هادی. (1395). تحلیل شاخص¬های حکمروایی خوب شهری با تأکید بر نظرات شهروندان و مدیران؛ مطالعه موردی: شهر تربت‌حیدریه. فصلنامه مطالعات شهری، 5(20)، 43-52.
حکمت¬نیا، حسن، ملکی، محمد، موسوی، میرنجف، افشانی، علیرضا (1396)، بررسی و تحلیل حکمروایی خوب شهری در ایران: موردمطالعه: شهر ایلام، مجله آمایش جغرافیایی فضا، 7 (24)، 152-143.
ربانی، طاها، رکن¬الدین¬افتخاری، عبدالرضا، مشکینی، ابوالفضل، رفیعیان، مجتبی (1397)، تحلیل موانع نهادی آینده حکمروایی توسعه پایدار کلان‌شهر تهران، فصلنامه برنامه¬ریزی و آمایش فضا، 22 (1)، صص 153-124.
رهنما، محمدرحیم، مافی، عزت‌الله، اسدی، روح‌الله. (1389). تحلیل جایگاه حکمروایی خوب شهری در مشهد با الگوی SWOT. جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، 8(15). 224-197.
زارع، الهام، فرامرزی اصل، مهسا، عباسی پارام، الناز. (1399). بررسی نقش مشارکت اجتماعات محلی در توسعه پایدار اجتماعی شهرها (مطالعه موردی: محله سنگلج تهران). معماری و شهرسازی پایدار، 8 (1)، 101-117.
زیاری، کرامت¬الله، پوراحمد، احمد، حاتمی¬نژاد، حسین، باستین، علی (1397)، سنجش و ارزیابی اثرات حکمروایی خوب شهری بر زیست-پذیری شهرها (مطالعه موردی: شهر بوشهر)، نشریه پژوهش و برنامه¬ریزی شهری، 9 (34)، 18-1.
سبحانی، نوبخت، زیویار، پروانه، سرور، رحیم. (1398). بررسی و تحلیل روابط علی و معلولی شاخص‌های تأثیرگذار بر مدیریت یکپارچۀ حریم پایتخت. پژوهش¬های جغرافیای انسانی، 51 (2)، 429-451.
سرشماری عمومی نفوس و مسکن شهر گناوه (1395-1335)، درگاه ملی آمار ایران.
شاهینی¬فر، مصطفی، چاره¬جو، فرزین. (2019). ارزیابی شاخص¬های مؤثر در تحقق حکمروایی خوب شهری در کلان‌شهرها (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه). جغرافیا و توسعه فضای شهری، 5 (2)، 219-201.
شماعی، علی، یوسفی¬بابادی، سعید (1397). تحلیل نقش حکمروایی خوب شهری بر درآمدهای پایدار گردشگری (موردمطالعه: شهر مسجدسلیمان). فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، ۶ (۲۴): ۶۳-۷۹.
غفاری¬گیلانده، عطا، هاشمی معصوم¬آباد، رضا. (1398). ارزیابی میزان حس تعلق محله¬ای با افزایش مشارکت شهروندان در طرح‌های توسعه محله¬ای (مطالعه موردی: محله پیرمادر، اردبیل). مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 11(شماره 2), 143-155.
کاظمیان، غلامرضا، (1386)، درآمدی بر الگوی حکمرانی شهری، فصلنامه جستارهای شهرسازی، شماره 19-20، صص 28- 40.
مافی، عزت¬اله، عبداله¬زاده، مهدی (1396)، ارزیابی پایداری اجتماعی کلان‌شهر مشهد، دو فصلنامه پژوهش¬های بوم‌شناسی‌شهری، 8 (1)، صص 78-65.
مغانی، بهنام، سلیمانی¬دامنه، مجتبی، صباحی¬گراغانی، مجتبی (1396)، سنجش میزان احساس امنیت و آسایش گردشگران داخلی (مطالعه موردی: شهر ساحلی بندر گناوه)، نشریه گردشگری شهری، 4 (4)، 121-107.
موسوی، سیدعارف، طالشی، مصطفی، دربان استانه، علیرضا (1396)، تدوين و اعتبارسنجي شاخص¬هاي بومي حكمروايي خوب روستايي، فصلنامه مدیریت شهری، 49، 533-511.
هادی‌بیگلو، حسین، سرور، رحیم، نوری، علی (1397). تبیین تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری با تأکید بر هوشمندسازی مکان؛ موردکاوی شهر تهران. مديريت شهري و روستايي. ۱۷ (۵۲): ۱۸۹-۲۰۴.
References
Abdali, A., Zabihi, Hossein, Majedi, H. )2019(. Explaining the conceptual framework of good urban governance based on integrated urban management (Case study: Tehran metropolis). Journal of New Attitudes in Human Geography, 12 (1): 293-309. (In Persian)
Amanpour, S., Maleki, S., Hosseini Shahparian, N. (2017). Spatial Analysis of Population Distribution and Distribution of Services in Ahvaz Metropolitan Area, Geography and Urban-Regional Planning, 22:116-96. (In Persian)
Babaei Morad, B. (2022). Evaluating the Performance of Urban Management within the Good Urban Governance Framework and its Relationship with the Quality of Urban Life and Social Capital. Armanshahr Architecture & Urban Development, 15(39), 227-238. (In Persian)
Barari, E., Kazemian, Gh., Sharifzadeh, F., Ghorbanizadeh;V. (2019). Processes and strategies for establishing good urban governance in the metropolises of the country under study: Mashhad. Urban and rural management, 18 (56): 35-54. (In Persian)
Basirat, M., Azizi, M.M., Zabrdast, E., Ahmad Akhundi, A. (2012). Opportunities and Challenges of Good Metropolitan Governance in the Age of Globalization; Case Study of Tehran, Journal of Fine Arts, 17 (1): 16-5. (In Persian)
Bhuiyan, S. (2011). Transition Towards a Knowlidge-Based Society in Post-communist Kazakhstan: Dose Good Governance matter? Journal of African Studies, Vol 463: 404-421.
Biswas, R., Jana, A., Arya, K., & Ramamritham, K. (2019). A good-governance framework for urban management. Journal of Urban Management. Doi: 10.1016/j.jum.2018.12.009
Bushehr Meteorological Organization, (2019). (In Persian)
Esmailzadeh, H., Koozegar, L., Alyan, M., Adinehvand, A. (2016). A meta-analysis of research in the field of urban governance in Iran, Journal of Spatial Planning and Planning, 20 (2): 40 -1. (In Persian)
Genaveh General Population and Housing Census (1956-2016), National Statistics Portal of Iran. (In Persian)
Ghaffari Gilande, A., Hashemi Masoumabad, R. (2019). Assessing the sense of belonging to a neighborhood by increasing citizen participation in neighborhood development projects (Case study: Pirmadar neighborhood, Ardabil). Iranian Social Development Studies, 11 (No. 2):143-155. (In Persian)
Hadi Begloo, H., Sarvar, R., Nouri, A. (2018). Explanation of good governance of good urban governance with emphasis on location smart growth; case study: city of Tehran. Urban Management Journal, 17 (52): 189-204. (In Persian)
Hatami Nejad, H., Bazrafkan, Sh., Arvin, M. (2017). Analysis of the role of good urban governance model in reducing the vulnerability of urban housing to earthquakes, Quarterly Journal of Human Settlement Planning Studies, 12 (3): 599- 617. (In Persian)
Hekmatonia, H., Maleki, M., Mousavi, M.N, Afshani, A. (2017). A Study and Analysis of Good Urban Governance in Iran: Case Study: Ilam City, Journal of Space Geography, 7 (24): 152-143. (In Persian)
Hosseini, S.H. (2016). Analysis of indicators of good urban governance with emphasis on the opinions of citizens and managers; Case study: Torbat-e Heydarieh. Journal of Urban Studies, 5 (20): 43-52. (In Persian)
K'Akumu, O.A. (2023). Compilations of official statistics in Kenya: Assessing their adequacy for urban policy and governance. Habitat International,133, 102755.
Kaufman, D., Kraay, A., & Mastruzzi, M. (2010). The worldwide governance indicators: Methodology and analytical issues. World Bank Policy Research Working Paper, No.5430.
Kazemian, Gh. (2007). An Introduction to the Model of Urban Governance, Quarterly Journal of Urban Studies, No. 19-20:28-40. (In Persian)
Khosravi Hajivand, I., Khadem Al-Husseini, A., Saberi, H., Momeni, M. (2020). Assessing the managerial coordination of the new city of Fooladshahr with the surrounding settlements. Journal of New Attitudes in Human Geography, 13 (1): 536-551. (In Persian)
Mafi, E., Abdollahzadeh, M. (2017). Assessing the social sustainability of Mashhad metropolis, Bi-Quarterly Journal of Urban Ecology Research, 8 (1):78-65. (In Persian)
Moghani, B., Soleimani Damaneh, M., Sabahi Graghani, M. (2017). Measuring the feeling of security and comfort of domestic tourists (Case study: coastal city of Genaveh port), Journal of Urban Tourism, 4 (4): 121-107. (In Persian)
Mousavi, S.A, Taleshi, M., Darban Astaneh, A. (2017). Codification and validation of indigenous indicators of good rural governance, Quarterly Journal of Urban Management, 49: 533-511. (In Persian)
Pahl-Wostl, C. (2020). Enhancing the capacity of water governance to deal with complex management challenges: A framework of analysis, Environmental Science & Policy, Volume 107: 23-35.
Pieterse, M. (2022). Corporate power, urban governance and urban law. Cities, 131, 103893.
Pour Mohammadi, M.R. Hosseinzadeh Dalir, K.; Piri, I. (2019). Optimal Urban Governance Based on Social Capital, Geographical Studies of Arid Areas, No. 1:40-56. (In Persian)
Pourahmad, A., Abdali, Y., Allah Gholipour, S. (2021). Spatial analysis of the effects of favorable governance on urban viability; Case study: Crime centers in districts 11 and 12 of Tehran. Spatial Planning (Geography), 10 (2): 83-104. (In Persian)
Pourhossein, F., Akhbari, M. (2019). Explain the geopolitical effects of ISIL's political thought and action to establish a country and an ideological government in the Middle East. Journal of New Attitudes in Human Geography, 11 (2): 31-52. (In Persian)
Rabbani, Taha, Rokn al-Din Iftikhari, Abdolreza, Meshkini, Abolfazl, Rafieian, Mojtaba (2015), Analysis of Future Institutional Barriers to Sustainable Development Governance in Tehran, Space Planning and Planning Quarterly, 22 (1), pp. 153-124. (In Persian)
Rahnama, M.R., Mafi, E., Asadi, R. (2010). Analysis of the position of good urban governance in Mashhad with SWOT model. Geography and Regional Development, 8 (15): 224-197. (In Persian)
Shahinifar, M., Charejoo, F. 2019. Evaluation of effective indicators in achieving good urban governance in metropolises (Case study: Kermanshah). Geography and Urban Development, 5 (2): 219-201. (In Persian)
Shamaei, A., Yousefi Babadi, S. 1397. Analysis of the role of good urban governance on sustainable tourism revenues (Case study: Masjed Soleiman city). Quarterly Journal of Urban Economics and Management, 6 (24): 63-79. (In Persian)
Sheikh, H. Mitchell, P. Foth. M. (2023). More-than-human smart urban governance: A research agenda, Digital Geography and Society, 4, 100045. https://doi.org/10.1016/j.diggeo.2022.100045.
Sobhani, N., Ziviar, P., Sarvar, R. (2019). Investigation and analysis of causal relationships of indicators affecting the integrated management of the capital. Human Geography Research, 51 (2): 429-451. (In Persian)
Sukmadilaga, C., Pratama, A., & Mulyani, S. (2015). Good Governance Implementation in Public Sector: Exploratory Analysis of Government Financial Statements Disclosures across ASEAN Countries Procedia-Social and Behavioral Sciences, 211: 513-518.
Tari, M., Rezaei, M. (2019). Measuring and evaluating the rate of good urban governance in the neighborhoods of Ferdowsieh city of Shahriar city. Human Geography Research, 51 (1): 23-40. (In Persian)
Tavakoli Nia, J., Eskandarpour, M., Barghomdi, M. (2012). An Introduction to Good Urban Governance: Necessities, Requirements and Challenges in Iran. Journal of New Attitudes in Human Geography, 5 (1): 135-152. (In Persian)
UNDP. (2008). Characteristics of good governance' the urban governance initiative (TUGI).
Wamukoya, Marylene; Kadengye, Damazo T.; Iddi, Samuel; Chikozho, Claudious (2020). The Nairobi Urban Health and Demographic Surveillance of slum dwellers, 2002–2019: Value, processes, and challenges. Global Epidemiology, 2: 1-10. doi:10.1016/j.gloepi.2020.100024
Zare, E., Faramarzi Asl, M., Abbasi Param, E. (2020). Investigating the role of participation of local communities in sustainable social development of cities (Case study: Sangalaj neighborhood of Tehran). Sustainable Architecture and Urbanism, 8 (1): 101-117. (In Persian)
Ziari, K., Pourahmad, Ahmad, H. Nejad, H., Bastin, A. (2018). Measuring and evaluating the effects of good urban governance on the viability of cities (Case study: Bushehr), Journal of Urban Research and Planning, 9 (34): 18-1. (In Persian)
