تحلیل لموتیف الأم وعلاقته الاجتماعیة مع العناصر الأخرى(روایة «فی الأسبوع سبعة أیام»)
الموضوعات : Contemporary Literature Studies
1 - أستاذ مساعد، قسم اللغات الأجنبیة والأدب، جامعة المثقفین فی طهران، إیران
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
الموتیف هو مصطلح شائع فی الأدب. أهم میزة له هو تکرار النص والإثارة وتماسکه فی النص ویمکن أن یؤدی التعرف علیه إلی موضوع العمل وأسلوبه. القعید هو أحد رواة القصص المعاصرین، کتب القصة الاجتماعیة فی الأسبوع سبعة أیام التی روی فیها الحرب وبؤس الفلاحین. یحاول هذا المقال، بإلقاء نظرة مختصرة علی حیاة الشاعر، دراسة الآثار والوظائف الاجتماعیة لموتیف الأم وعلاقته بالعناصر الأخری من خلال المنهج الوصفی التحلیلی. إن موتیف الأم تعکس فکرة القعید وعلاقته الخاصة التی أسسها وتعبِّر عن دورها فی الأسرة. تظهر النتیجة أن القعید ینظم الأحداث الحقیقیة للأم وعزرها بطریقة منظمة، ویصور دورها الحیوی للشخصیات المرکزیة، ویشیر إلی وظیفة التماسک وقبول المسؤولیة والقیادة ووظیفتها التربویة والاجتماعیة. وهذا یدل علی أن موتیف الأم یرتبط ارتباطا وثیقا بالتجسید والصـراع والعقدة وساحة القصة.
پاینده، حسین. 1394ش، افتتاح الروایة، الطبعة الثالثة، تهران: مروارید.
التمیمی، ابومعاذ. 1426ق، شرح المؤشرات الفنیة، الجزء الثانی، بیروت: دار النشر.
زیتونی، لطیف. 2002م، معجم مصطلحات نقد الروایة، الطبعة الاولی، بیروت: دار النهار للنشر.
طه، متوکل. 2000م، حدائق ابراهیم، بیروت: المؤسسة العربیة للدارسات والنشر.
علوش، سعید. 1405ق، معجم المصطلحات الأدبیة، الطبعة الأولی، بیروت: دار الکتب اللبنانی.
القعید، یوسف. 1397ش، فی الأسبوع سبعة أیام، ت: هدایت الله تقی زاده، الطبعة الأولی، تهران: دار الهدایه.
القعید، یوسف. 1975م، فی الأسبوع سبعة أیام، الطبعة الأولی، قاهرة: انتشارات الملکیة الفکریة.
الکتب الإنجلیزیة
Oxford University(1978).The Oxford English Dictionary. Oxford:University press.
Seigneuret, Jean- Charles(1988).Dictionary of Literary Themes and Motifs. New York: Greenwood press.
Shaffer, Lawrence(2005). Encyclopedic Dictionary of Literary Criticism. IVY Publishing House: Delhi.
المقالات والرسالات
پارسا نسب، محمد. 1380ش، «بن‌مایه، تعاریف، گونهها، کارکردها»، فصلنامه نقد ادبی، دانشگاه تربیت مدرس، سال دوم، شماره 5، صص 7- 40.
تقوی، محمد و الهام دهقان. 1388ش، «موتیف چیست و چگونه شکل میگیرد»، فصلنامه تخصصی نقد ادبی، سال دوم، شماره 8، صص 7- 33.
دهقان، الهام و محمد تقوی. بهار 1390ش، «موتیف و گونهها و کارکردهای آن در داستانهای صادق هدایت»، فصلنامه نقد ادبی، سال چهارم، شماره 13، صص 91- 115.
صرفی، محمّدرضا و محمود مدبّری و ملیحه علی نژاد. 1396ش، «تحلیل و بررسی انواع موتیف و کارکردهای آن در آثار بلقیس سلیمانی»، نشـریه ادب و زبان، دانشگاه شهید باهنر کرمان، سال بیستم، شماره 14، صص 225- 244.
طابع، جمال. 2014م، «عالم یوسف القعید الروائی»، صحیفة روزالیوت.
عبدی، صلاحالدین و نسرین عباسی. 1394ش، «موتیف نهر در اشعار بدر شاکر سیّاب»، دوفصلنامه نقد ادب معاصر عربی، سال پنجم، صص 75- 100.
گندمی کال، ناهید. 1393ش، «ترجمه و نقد و بررسی داستان قطار الصعید اثر یوسف القعید»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد واحد مرکزی تهران.
_||_Payande, Hossein 2015, Eftetah Al-Ravayat, Third Edition, Tehran: Morvarid.
Al-Tamimi, Abu Ma'az. 1426 AH, Sharh Al-Musharat Al-Faniyat, Part Two, Beirut: Dar Al-Nashr.
Zeituni, Latif. 2002, Majam Mostalehat Naghd Al-Revayat, First Edition, Beirut: Dar Al-Nahar Publishing.
Taha, Motavakel. 2000 AD, Hadaeq Ibrahim, Beirut: Al-Moasese Al-Arabiye Laldaresat Val-Nashr
Aloush, Saeed. 1405 AH, Majam Al-Mostalehat Al-Adabiye, First Edition, Beirut: Dar al-Kotob al-Lobnani.
Al-Qaeida, Yusef 2018, Fi Al-Asbue Sabat Ayam: Hedayatullah Taghizadeh, first edition, Tehran: Dar al-Hedayeh.
Al-Qaeid, Yusef 1975, Fi Al-Asbue Sabat Ayam , first edition, Cairo: Al-Malekiya Al-Fekriya Publications.
Oxford University(1978).The Oxford English Dictionary. Oxford:University press.
Seigneuret, Jean- Charles(1988).Dictionary of Literary Themes and Motifs. New York: Greenwood press.
Shaffer, Lawrence(2005). Encyclopedic Dictionary of Literary Criticism. IVY Publishing House: Delhi.
Articles and treatises
Parsa Nasab, Mohammad. 2001, “motif, definitions, types, functions”, Journal of literary criticism, Tarbiat Modares University, Second Year, No. 5, pp. 7-40.
Taghavi, Mohammad and Elham Dehghan. 2009, "What is the motif and how it is formed", Literary Criticism Quarterly, Volume 2, Number 8, pp. 7-33.
Dehghan, Elham and Mohammad Taghavi. Spring 2011, "Motif and its types and functions in the stories of Sadegh Hedayat", Quarterly Journal of Literary Criticism, Fourth Year, No. 13, pp. 91-115.
Sarafi, Mohammad Reza and Mahmoud Modaberi and Maliheh Ali Nejad. 2017, "Analysis and study of various motifs and their functions in the works of Belqis Soleimani", Journal of Literature and Language, Shahid Bahonar University of Kerman, 20th year, No. 14, pp. 225-224.
Tabe, Jamal. 2014, "Alam Yusuf al-Qaeid al-Rawa'i", Ruzalyut Sahifa.
Abdi, Salahoddin and Nasrin Abbasi. 2015, "Motif of Nahr in the poems of Badr Shaker Siyab", Journal of critique of Arabic contemporary literature, fifth year, pp. 75-100.
Gandomi Kal, Nahid. 2014, "Translation, Critique and Study of the Story of Ghatar Al-Saeid by Yousef Al-Qaeid", Master Thesis, Azad University, Central Branch of Tehran.
