تحلیل تعادل در سطح واژگانی ترجمه‌های انگلیسی از قرآن کریم بر اساس نظریه بیکر(مطالعه موردی)
الموضوعات : فصلنامه مطالعات قرآنی
مصطفی معلمی
1
(استادیار دانشگاه علوم پزشکی مازندران و دانشجوی کارشناسی ارشد مترجمی زبان انگلیسی دانشکده زبان‌ها و ادبیات خارجی دانشگاه تهران)
سید علی هاشمی خانعباسی
2
(استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری گروه آموزشی الهیات و معارف اسلامی)
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
قرآن کریم متن مقدس مسلمانان، کتابی آسمانی نازل شده بر آخرین پیامبر صلوات الله علیه و آله است تا پیامی برای جهانیان برای تمامی اعصار باشد. از آنجا که قرآن تنوع زبان‌ها را می‌پذیرد و آن را زمینه‌ای برای آشنایی اقوام و ملل می‌داند ترجمه قرآن از دیرباز مورد توجه بوده است. زبان انگلیسی امروزه زبان بین المللی و میانجی است و ترجمه‌های پرشماری از قرآن به این زبان فراهم آمده است. یکی از مهم‌ترین مسائل در برگردان متون ایجاد تعادل و یا برابری در سطوح مختلف زبانی است. تعادل در سطح واژگانی و نیز تقدم معنا بر صورت از مهم‌ترین اولویت‌ها در ترجمه متون دانسته شده است. در پژوهش پیش رو سه ترجمه از قرآن مبتنی بر دیدگاه مونابیکر در مبحث ایجاد تعادل بررسی شده است. بر اساس مثال‌های بررسی شده، یافته‌ها نشان می‌دهد این ترجمه‌ها گاه در ایجاد تعادل ناموفق بوده و نتوانسته‌اند معنا را به درستی به زبان مقصد منتقل نمایند.
قرآن کریم.
نهج البلاغه.
ابن اثیر، ابوالسعادات محمد بن مبارک الجزری. 1364ش، النهایة فی غریب الحدیث، تحقیق طاهر احمد الزاوی و محمود محمد الطناحی، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
ابن فارس، ابوالحسین احمد. 1404ق، معجم مقاییس اللغة، تحقیق عبدالسلام هارون، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
ابن منظور، جمال الدین محمد. 1405ق، لسان العرب، قم: نشر ادب الحوزة.
ابوهلال عسکری، حسن بن عبدالله. 1412ق، الفروق اللغویة، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
احمدی میانجی، علی. 1998م، مکاتیب الرسول(صلی الله علیه وآله وسلم)، قم: دار الحدیث.
اسعدی، مرتضی. 1381ش، مطالعات اسلامی در غرب انگلیسی زبان، تهران: سمت.
جوهری، اسماعیل بن حماد. 1407ق، تاج اللغة وصحاح العربیة(الصحاح)، تحقیق احمد عبدالغفور عطار، بیروت: دار العلم للملایین.
راغب اصفهانی، ابوالقاسم حسین بن محمد. 1404ق، المفرادت فی غریب القرآن، تهران: دفتر نشر کتاب.
صنعانی، عبدالرزاق بن همام. 1410ق، تفسیر القرآن، تحقیق مصطفی مسلم محمد، ریاض: مکتبة الرشد.
طباطبایی، علامه سید محمد حسین. بی تا، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: انتشارات جامعه مدرسین.
طبری، ابوجعفر محمد بن جریر. 1415ق، جامع البیان عن تأویل آی القرآن، تحقیق صدق جمیل الغطار، بیروت: دار الفکر.
طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن. 1409ق، التبیان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
فراهیدی، خلیل بن احمد. 1409ق، کتاب العین، تحقیق مهدی المخزومی و ابراهیم السامرائی، قم: موسسة دار الهجرة.
مقاتل بن سلیمان. 1424ق، تفسیر مقاتل، تحقیق احمد فرید، بیروت: دار الکتب العلمیة.
مکارم شیرازی، ناصر. 1421ق، الأمثل فی تفسیر کتاب الله المنزل، قم: مدرسة الامام علی بن ابی طالب علیهما السلام.
کتب انگلیسی
Abdel Haleem, M.A.S, The Qur'an, A New Translation. Oxford University Press: 2005.
Arberry, A.J. (1955). The Koran Interpreted, New York: Macmillan Publishing Company.
Baker, M. (1992). In Other Words: A Course Book On Translation.London And New York: Routledge.
Newmark, Peter, A Textbook Of Translation: Prentice-Hall International, 1988.
Nida, Eugene A. The Theory And Practice Of Translation. Leiden: Brill, 1982.
Yüsuf 'Ali, 'Abdullah, The Holy Qur-An: Arabic Text With An English Translation And Commentary Published Byshaikh Muhammad Ashraf Kashmiri Bazar, Lahore (India)1937.
مقالات
اشرفی، عباس و الهام سیدالنگی. بهار1394ش، «وجوه در ترجمه‌های قرآن: مطالعه تطبیقی ترجمه‌های صفارزاده، پیکتال، شاکر و آربری»، مطالعات ترجمه، شماره 49، سال سیزدهم، صص100-85.
امیرشجاعی، آناهیتا و مهدی ممتحن. بهار1395ش، «ترجمه پذیری و ترجمه ناپذیری قرآن»، فصلنامه مطالعات قرآنی، شماره 25، صص149-133.
انصاری نژاد، داریوش. بهار و تابستان1381ش، «بررسی تطبیقی ترجمه‌های شاکر و آربری از قرآن کریم»، مجله جامعه شناسی کاربردی، دانشگاه اصفهان، شماره13، صص180-167.
عامری، خدیجه و زینب السادات حسینی. بهار و تابستان 1395ش، «بررسی تطبیقی ترجمه‌های انگلیسی قرآن آربری، شاکر و قرایی از آیات منتخب سوره رعد»، پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن، شماره هشتم، صص24-7.
قریشی، سید محمد حسین و هادی بقائی و علی علیزاده. بهار1394ش؛ «میزان هماهنگی در تکرار برخی از واژگان و ترکیبات هم آیند قرآن و ترجمه آن‌ها»، مطالعات ترجمه، شماره 49، سال سیزدهم، صص 84-69.
کیدوی، عبدالرحیم. «ترجمه‌های ترجمه نشدنی بررسی ترجمه‌های انگلیسی قرآن»، ترجمه زهرا آقامحمدی شیرازی، مجله بینات، سال نهم، شماره 36.
مبارکی، محسن و بقایی، هادی. 1393ش، «بررسی دو ترجمه آربری و یوسف علی از قرآن کریم بر اساس نظریه تعادل واژگانی بیکر»، فصلنامه علوم قرآن و حدیث، سال یازدهم، شماره 2، صص158-137.
وزیری فرد، سید محمدجواد. پاییز 1378ش، «بررسی و مقایسه چهار ترجمه انگلیسی از قرآن کریم»، روش شناسی علوم انسانی، شماره 20، صص84-65.
_||_
References:
Holy Quran
Ibn Athir, Abu al-Saadat Muhammad ibn Mubarak al-Jazri. 1985, The End in the Strange Hadith, researched by Tahir Ahmad Al-Zawi and Mahmoud Mohammad Al-Tanahi, Qom: Ismaili Institute.
Ibn Faris, Abu al-Hussein Ahmad 1404 AH, Dictionary of Comparative Language, research by Abdul Salam Haroon, Qom: Islamic Media School.
Ibn Manzoor, Jamaluddin Muhammad 1405 AH, Arabic language, Qom: Publication of seminary literature.
Abu Hilal Askari, Hassan bin Abdullah. 1412 AH, Linguistic Differences, Qom: Islamic Publishing Foundation.
Ahmadi Mianji, Ali 1998, Makatib al-Rasool (peace and blessings of Allaah be upon him), Qom: Dar al-Hadith.
Asadi, Morteza 2002, Islamic Studies in the English West, Tehran: Samt Pub.
Johari, Ismail bin Hamad. 1407 AH, Taj al-Lingha wa Sahih al-Arabiya (Al-Sahah), research by Ahmad Abdul Ghafoor Attar, Beirut: Dar al-Alam for the people.
Ragheb Isfahani, Abu al-Qasim Hussein ibn Muhammad. 1404 AH, Al-Mufradat Fi Gharib Al-Quran, Tehran: Book Publishing Office.
Sanaani, Abdul Razzaq bin Hammam, Tafsir Al-Quran, research by Mustafa Muslim Muhammad, Riyadh: Raktah School.
Tabatabai, Allama Seyed Mohammad Hussein Bi Ta, Al-Mizan Fi Tafsir Al-Quran, Qom: Teachers Association Publications.
Tabari, Abu Ja'far Muhammad ibn Jarir, comprehensive statement on the interpretation of the Qur'an, research on the truth of Jamil al-Ghattar, Beirut: Dar al-Fikr.
Tusi, Abu Ja'far Muhammad ibn Hassan. 1409 AH, Al-Tibyan Fi Tafsir Al-Quran, Qom: Islamic Propaganda Office.
Farahidi, Khalil bin Ahmad, Kitab al-Ain, research by Mehdi Al-Makhzoumi and Ibrahim Al-Samarai, Qom: Dar Al-Hijra Institute.
Muqatil bin Suleiman. Tafsir Muqatil, research by Ahmad Farid, Beirut: Dar Al-Kitab Al-Alamiya.
Makarem Shirazi, Nasser, the proverb in the interpretation of the book of God Almighty, Qom: Imam Ali Ibn Abi Talib School,
English Books:
Abdel Haleem, M.A.S, The Qur'an, A New Translation. Oxford University Press: 2005.
Arberry, A.J. (1955). The Koran Interpreted, New York: Macmillan Publishing Company.
Baker, M. (1992). In Other Words: A Course Book on Translation.London And New York: Routledge.
Newmark, Peter, A Textbook of Translation: Prentice-Hall International, 1988.
Nida, Eugene A. The Theory and Practice of Translation. Leiden: Brill, 1982.
Yüsuf 'Ali, 'Abdullah, The Holy Quran: Arabic Text with An English Translation and Commentary Published Byshaikh Muhammad Ashraf Kashmiri Bazar, Lahore (India)1937.
Articles:
Ashrafi, Abbas and Elham Seyed Alangi. Spring 2015, "Aspects in the Translations of the Qur'an: A Comparative Study of Saffarzadeh, Pictal, Shakir and Arbery Translations", Translation Studies, No. 49, Year 13, pp. 100-85.
Amir Shojaei, Anahita and Mehdi Mumtahan. Spring 2016, "Translation and
non-translationability of the Qur'an", Quarterly Journal of Qur'anic Studies, No. 25, pp. 149-133.
Ansari Nejad, Dariush. Spring and Summer 2002, "A Comparative Study of Shaker and Arbari Translations of the Holy Quran", Journal of Applied Sociology, University of Isfahan, No. 13, pp. 180-167.
Ameri, Khadijeh and Zeinab Sadat Hosseini. Spring and Summer 2016, "Comparative study of English translations of the Qur'an by Arbari, Shakir and recitation of selected verses of Ra'd Surah ", Journal of Quranic Interpretation and Language, No. 8, pp. 24-7.
Qureshi, Seyed Mohammad Hossein and Hadi Baghaei and Ali Alizadeh. Spring 2015; "The degree of coordination in the repetition of some words and combinations of the Qur'an and their translation", Translation Studies, No. 49, Year 13, pp. 84-69.
Kidawi, Abdul Rahim "Untranslatable translations of English translations of the Qur'an", translated by Zahra Aghamohammadi Shirazi, Bayanat Magazine, ninth year, No. 36.
Mubaraki, Mohsen and Baqaei, Hadi. 2014, "A Study of Arbari and Yousef Ali's Two Translations of the Holy Quran Based on Baker's Theory of Lexical Balance", Quarterly Journal of Quranic and Hadith Sciences, Eleventh Year, No. 2, pp. 158-137.
Vaziri Fard, Seyed Mohammad Javad Fall 1999, "Study and comparison of four English translations of the Holy Quran", Methodology of Humanities, No. 20, pp. 84-65.
