سبک‌شناسی سوره نازعات

الموضوعات : فصلنامه مطالعات قرآنی

عسگر بابازاده اقدم ¹ , فاطمه فیرورقی ²

1 - استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

تاريخ الإرسال : 13 الأحد , شوال, 1440 تاريخ التأكيد : 13 الأحد , شوال, 1440 تاريخ الإصدار : 17 الأربعاء , رمضان, 1440

الکلمات المفتاحية:

ملخص المقالة :

سبک‌شناسی متون مختلف و به‌ویژه سور و آیات قرآن کریم از جمله مباحثی است که امروزه توجه اغلب پژوهش‌گران را به خود جلب کرده است. در سبک‌شناسی به بررسی ارتباط میان آواها، الفاظ و عبارات متون با مفهوم اصلی و محتوای متون پرداخته می‌شود. در حقیقت درون(مفاهیم) و برون ‌متن قرآن کریم دارای ارتباطی درهم‌تنیده و منسجم است و سبک منحصر به ‌فرد خداوند متعال را در بیان آیات قران کریم برای ما روشن می‌سازد. سبک‌شناسی سوره‌های قران کریم در حقیقت نوعی از تبیین اعجاز بیانی قرآن است که با زبانی رسا مفاهیم و مضمون کلی آیات را در قالب الفاظ بر ضمیر مخاطب القاء می‌کند. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی سبک‌شناسی سوره نازعات در سه سطح آوایی(تکرار فواصل، کلمات و جملات)، ترکیبی(تقدیم و تأخیر، حذف و عدول) و تصویرپردازی هنری(تضاد، تعریف و تنکیر و استفهام) پرداخته‌ است. در این سوره سطح آوایی با تکرار فواصل الف مدی نشان از عظمت قیامت و با هدف اثرگذاری بیش‌تر در مخاطب و ایجاد هماهنگی فواصل آیات بیان‌شده است.

المصادر:

قرآن کریم.

ابن عاشور، محمد طاهر. بی‌تا، تفسیر التحریر والتنویر، چاپ اول، بیروت- لبنان: مؤسسة التاریخ.

ابو شادی، مصطفی عبد السلام. 1991م، الحذف البلاغی فی القرآن الکریم، قاهره: مکتبة القرآن.

انیس، ابراهیم. بی­تا، الأصوات اللغویة، مصر: چاپ نهضت مصر.

حسناوی، محمد. 2000م، الفاصلة فی القرآن، چاپ دوم، عمان: دار عمار.

سیوطی، جلال الدین عبد الرحمن. بی­تا، الاتقان فی العلوم القرآن، ترجمه مهدی حائری قزوینی، تصحیح محمد ابوالفضل ابراهیم، بی­جا: امیرکبیر.

شیخون، محمد السید. بی­تا. اسرار التقدیم والتأخیر فی لغة القرآن الکریم، مصر: دار الهدایة.

صابونی، محمد علی. بی­تا، صفوة التفاسیر، صیدا- بیروت: المکتبة العصریة.

صافی، محمود. 1995م، الجدول فی اعراب القرآن وصرفه وبیانه مع فوائده النحویة الهامّة، چاپ سوم، دمشق- بیروت: دار الرشید.

طباطبایی، محمدحسین. 1374ش، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی همدانی، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.

طبل، حسن. 1998م، اسلوب الالتفات فی البلاغة القرآنیة، قاهره: دار الفکر العربی.

عبد الرحمن، عائشه. 1990م، التفسیر البیانی للقرآن الکریم، چاپ پنجم، بی جا: دار المعارف.

عمادی، ابی السعود محمد بن محمد. بی تا، تفسیر ابی السعود، بیروت: دار احیاء التراث العربی.

فضل، صلاح. 1998م، علم الاسلوب مبادئه واجرائاته، چاپ اول، قاهره: دار الشرق.

قطب، سید. 1389ش، فی ظلال القرآن، ترجمه مصطفی خرمدل، چاپ سوم، تهران: احسان.

مرسی، کمال الدین عبد الغنی. 1999م، فواصل الآیات القرآنیة، چاپ اول، دانشگاه الاسکندریه.

مکاریک، ایرنا ریما. 1385ش، دانشنامه نظریه‌های ادبی معاصر، ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی، چاپ دوم، تهران: آگه. 

هاشمی رفسنجانی، اکبر. 1386ش، تفسیر راهنما، چاپ پنجم، قم: بوستان کتاب(انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم).

هاشمی، احمد. 1388ش، ترجمه و شرح جواهر البلاغه، ترجمه حسن عرفان، چاپ دهم، قم: قدس.

هاشمی، احمد. بی تا، قواعد الأساسیة للغة العربیة، بیروت: دار الکتب العلمیه.

هنداوی، عبد الحمید احمد یوسف. 2002 م، الإعجاز الصرفی فی القرآن الکریم، بیروت: المکتبة العصریة.

 

مقالات و پایان‌نامه‌ها

بالقاسم، دفة. 2014م، «النماذج من الاعجاز الصوتی فی القرآن الکریم»، مجله کلیه الآداب والعلوم الانسانیة والاجتماعیة، شماره 5 ، صص 43- 79.

شهبازی، محمود و امید علی، احمد. پاییز 1396ش، «تقدیم و تأخیر و بازتاب آن در ترجمه قرآن»، پژوهش‌های ادبی- قرآنی، سال پنجم، شماره 3، صص 1- 18.

غضنفری، علی. 2014م، «التکرار اللفظی فی القرآن: اسبابه وفوائده»، مجله دراسات فی علوم الانسانیة، السنة العشرون، عدد1، صص 17- 37.

متقی زاده، عیسی و نظری منظم، هادی. 1396ش، «زیبایی شناسی ضرب آهنگ در سوره­های نازعات و تکویر»، پژوهش‌های ادبی- قرآنی، سال پنجم، شماره 1، صص 101- 127.

میسه، محمد الصغیر. 2012م، پایان نامه کارشناسی ارشد «جمالیات الایقاع الصوتی فی القرآن الکریم»، دانشگاه محمد خضیره بسکره، دانشکده ادبیات و زبان‌ها.

ترابی، زینب و علی فلاح و محمد لبافچی. 1392ش، «سوگندهای خداوند به زمان در قرآن کریم»، مجله مطالعات قرآنی دانشگاه آزاد اسلامی جیرفت، سال چهارم، شماره14، صص 147-164.

ممتحن، مهدی و مهین حاجی زاده. 1389ش، «موسیقی و نظم آوایی قرآن کریم»، مجله فدک سبزواران دانشگاه آزاد اسلامی جیرفت، سال اول، شماره 4، صص 173-190.

holly quran.

ibn ashor mohammad tahir no data :altahrir va altanvir beyroot lebanon altarikh school1copy.

abu shady mostafa abdossalam:1991 alhazf alalaghi fi alquran kahira school of quran.

anis ibrahim no place alaswat alloghaviah egyptian copy af egypt  no place.

hasnawi mohammad 2000 alfasila fi alquran omman dar ammar twith copy.

siyooti jalal aldin abdurrahman no data al itghan translate fi aloloom alquran mehdi haery qazvini mohamma abulfazl edit amirkabir.

sheykhoon mohammad alseyed no data asrar o altaghdim va altakhir fi alloghata alquran  egypt daro hidayah.

safi mahmood aljadvl fi eraab el quran dimashgh daralrashi thirth copy.

taba tabayi mohammad hosain 1374 tafsir almizaan mohammad bagher moosavi hamedani translate qom.

tabl hassan 1998 osloob aleltefat fi alquran alkarim ghahira daro fikr alarabi.

fazl salah 1998 elmo osloob mabdeoh va ajraaatoh ghahiradaro alsharq once copy.

abdurrahman aaishah 1990 altafsir albayani fi alquran no place dar almaaref.

abi alsood mahammad no data tafsir abi alsood beyroot.

ghotb seyyed 1389 fi zelaal alqoran mostafa khorramdel translate tehran ehsaan thirth copy.

morsi kamal aldin abdolghani 1999:favasel alaayat olquraniya.

mikarik irna1389 daneshnameh literary thesise mehran mohajer and mohammad nabavi translate tehran aghah.

hashemi ahmad 1388 ghavaaed olasasiyya leloghate alaerabiiah beyroot dar alkotob alelmiah.

hashemi ahmad1388javaherol balaghah translate of hassan irfan qum.

hashemi akbar 1386  tafsir rahnama qum boostan ketab entasharat hawzw of quran.

handawi abdolhamid 2002 alejazo alsarfi fi alquran beyroot almaktaba alasruyah.

bi alqasem daffah 2014 alnamazaj men alajlaz alsouti fi alquran majallah koliyya nommber 5 pp79-43.

mahmood shahbazi and ahmad omid ali 1396taghdim va takhir and his mirrir in translate majallah adabi qurani fifth pp1-37.

ghazanfary ali altekrar allafzi fi alquran huomanity majallah.

mottaghi zadeh isaa and hadi nazari monazzam 1396 zibayy shanasi zarbahang in quranisura.

mada mohahammad alsaghir thesise jamalyyatol alighaa fi al quran alkarim univercity af mahammad saghir.

torabi zeynab andali fallah andmohammad labafchi 1392 sougandha khoda be zaman dar quran motaleaat qurani  no14 pp164-147.

momtahen mehdi and mahin hajizadeh 1389mousiqi avayi dar quran motaleaat qurani no14 pp190-173.