میقات پیامبر خاتم در قرآن
الموضوعات : فصلنامه مطالعات قرآنیموسی مدبرپور 1 , مهدی مطیع 2 , محمدرضا حاجی اسماعیلی 3
1 - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان) اصفهان، ایران
2 - دانشیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان
3 - استاد علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
این پژوهش ضمن تحلیل کیفیت میقات و معراج خاتم پیامبران و بررسی دیدگاه مفسران قرآن، با توجه به آیه اول از سوره اسراء و آیات هفتم تا هجدهم سوره نجم به این نتیجه رسیده که میقات پیامبر خاتم در بالاترین مراتب تقرب پدیده‌ای به نام معراج را سبب گشته که از منظر قرآن از عبودیت مطلق و تسلیم محض بودن پیامبر در مقابل پروردگار نشأت گرفته و تا آنجا پیش رفته که ایشان را لایق سلام و صلوات ویژه الهی گردانیده است، و در میقات و معراجش با پروردگار به بالاترین مرحله شهودی یعنی شهود بی واسطه و آخرین مرحله تقرب یعنی مرحله احدیت جمع الجمعی یا أو أدنی نائل گشته است.
قرآن کریم.
ابن عربی، محی الدین. 1405ق، الفتوحات المکیة، 14 جلد، چاپ دوم، مصر: بی نا.
ابن منظور، ابو الفضل و جمال الدین، محمد بن مکرم. 1414ق، لسان العرب، 15 جلد، بیروت: دار صادر.
ابنقتیبه، عبدالله بن مسلم. ،1411ق، تفسیر غریب القرآن، بیروت: دار و مکتبة الهلال.
ابنکثیر، اسماعیل بن عمر. تفسیر القرآن العظیم، ناشر: دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون.
تاج الدین حسین بن حسن، خوارزمی. 1368ش، شرح فصوص الحکم، چاپ دوم، تهران: انتشارات مولی.
ثعالبی، عبدالرحمن بن محمد. 1418ق، تفسیر الثعالبی المسمی بالجواهر الحسان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
جامی، عبدالرحمن.1370ش، نقد النصوص فی شرح نقش الفصوص، چاپ دوم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
جوادی، عبدالله. 1383ش، توحید در قرآن، قم: انتشارات اسری.
جوادی، عبدالله. 1385ش، سیره رسول اکرم(ص) در قرآن، قم: انتشارات صدرا.
جوادی، عبدالله. 1389ش، تسنیم، قم: انتشارات صدرا.
حسن زاده آملی، حسن. 1378ش، ممد الهمم در شرح فصوص الحکم، چاپ اول، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
حویزی، عبد علی بن جمعه. 1415ق، تفسیر نور الثقلین، قم: اسماعیلیان.
خوارزمی، تاج الدین حسین بن حسن. 1368ش، شرح فصوص الحکم، تهران: انتشارات مولی.
خوارزمی، محمد. بی تا، ترجمه احیاء علوم الدین، بی جا: بی نا.
دستغیب، عبدالحسین. 1388ش، معراج، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. 1412ق، مفردات ألفاظ القرآن، لبنان- سوریه: دار العلم- الدار الشامیة.
سلطان علیشاه، سلطان محمد بن حیدر. 1372ق، متن و ترجمه فارسی تفسیر شریف بیان السعادة فی مقامات العبادة، ترجمه محمد رضاخانی و حشمت الله ریاضی، تهران: سر الاسرار.
شیخ علوان، نعمة الله بن محمود. 1999م، الفواتح الإلهیة والمفاتح الغیبیة: الموضحة للکلم القرآنیة والحکم الفرقانیة، قاهره: دار رکابی للنشر.
صادقی تهرانی، محمد. 1419ق، البلاغ فی تفسیر القرآن بالقرآن، قم: بی نا.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم. 1361ش، تفسیر القرآن الکریم، قم: بیدار.
صفار، محمد بن حسن. 1404ق، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد صلّی الله علیهم، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی.
طباطبایی، محمدحسین. 1374ق، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی، چاپ پنجم، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
طبری، محمد بن جریر. 1412ق، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار المعرفة.
طوسی، محمد بن الحسن. 1414ق، أمالی، قم: دار الثقافة.
عارف، سید محمد صادق. 1372ش، راه روشن(ترجمه المحجة البیضاء)، بی جا: مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی.
فراهیدی، خلیل بن احمد. 1410ق، کتاب العین، قم: نشر هجرت.
فرغانی، سعید الدین سعید. 1379ش، مشارق الدراری(شرح تائیه ابن فارض)، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
فیومی، احمد بن محمد مقری. المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم: منشورات دار الرضی.
قشیری، عبدالکریم بن هوازن.، لطائف الاشارات، تحقیق ابراهیم بسیونی، مصر: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
قیصری رومی، محمد داوود. 1375ش، شرح فصوص الحکم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
کلینی، محمد بن یعقوب. 1407ق، الکافی، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
ماوردی، علی بن محمد. بی تا، النکت والعیون تفسیر الماوردی، بیروت: دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون.
مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی. 1403ق، بحار الأنوار، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
مکارم، ناصر. 1371ش، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
_||_
The Holy Quran
Ibn Kasir, Ibn Omar Ismael, Great interpretation of the Quran (Ibn Kasir), Publisher: Dar al-Kotob.
Ibn Manzor, Abal-Fazl, Gamal al-Din Muhammad ibn mokaram, Lisan al-Arab, 15 volumes, Beirut - Lebanon, 1414.
Ibn Arabi, Mohi al-Din, Al-Fotohat al-Mekyat, Second Edition, Egypt, 1405.
Ibn Qatibeh, Abdullah ibn Muslem, Gharib al-Qur'an commentary (Ibn Qatibeh), Publisher: Dar Maktab al-Hilal, publication: Lebanon-Beirut, 1411.
Taj al-Din Hussein ibn Hasan, Kharazmi, a description of Fosos al-Hikam, Publisher Mola, 1368.
Saalabi, Abdul Rahman ibn Mohammed, interpretation of Alsaleby almosama Beljavaher Almizan in tafsir al quran, Lebanon, Beirut, 1418.
Javadi, Abdullah, Tasnim, Publication of Sadra, Qom, 2010.
Javadi, Abdullah, biography of the Prophet in the Qur'an, publication of Sadra, Qom, Published 1385.
Javadi, Abdullah, Towhid in the Quran, Publishing asra, Qom, 2004.
Jami, Abdolrahman, criticism of al-Nosou, in the description of the role of al-Fusos, Ministry of Culture and Islamic Guidance, Tehran, 1370.
Hassanzadeh Amoli, Hassan, Mamd al-Hham in the description of Fusus al-Hikam, Ministry of Culture and Islamic Guidance, Tehran, First Printing, 1999.
Hovizī, Abd ali ibn Juma, Tafsir Noor al-saqalain, Publisher: Ismaili, -Qom, 1415.
Kharazmi, Tajeddin Hussein ibn Hassan, A description of Fosos al-Hikam, Mola publishing, Tehran, 1368.
Khorazmi, Mohammed al-Din translation of resuscitation science, no to, unwarranted.
Dastgheib, Abdolhossein, Ma'raj, Publisher: The Islamic Publishers Office: Qom, 2009.
Raghib Esfahani, Hussein ibn Muhammad, Mofradat, Dar al-Alam, Lebanon, 1412.
Sultan Ali Shah, Sultan Muhammad ibn Haydar, Text and translation of Farsi. Interpretation of Sharif Bian Al-Sa'dat , Iran-Tehran, 1992.
Sheikh Alvan, Naimullah bin Mahmud, al-Favatah elahie: Egypt-: 1999.
Mulla Sadra, Tafsir al-Quran al-, Publisher: Bidar, -Qom, 1361.
Saffar, Mohammad ibn Hassan, Basa'ir al-Darajat Fi Faza'il al-Muhammad Qom, 1404.
Sadeghi Tehrani, M, Albalag fi tafsir quran belquran, Qom,1419.
Tabari, Mohammed bin Jarir, Jame al-Bayan al-Tafsir al-Quran, Lebanon-Beirut, 1412.
Tabatabaei, Mohammad Hossein, Al-Mizan, Islamic Publications Office, Qom, 1374.
Tusi, Mohammad bin al-Hassan, Amali, Qom, 1414.
Aref, Seyed Mohammad Sadegh, rah Roshan, Astan Quds Razavi Printing and Publishing Institute, First Printing, 1372.
Faghani, Saeed al-Din Sa'id, Masharagh Al-Darari , Publications of the Islamic, Qom, Second Edition, 2000 .
Farahidi, Khalil bin Ahmad, Book Al-Ain, Publisher: Hijrat: Qom: 1410
Faumi, Ahmad ibn Muhammad, Al Mesbah al-Munir Fi Gharib al-Shar'ah al-Kabir: Qom.
Qayesari Mohammad Davoud, Describing Fosos Al-Hekam, Publication of Science and Culture, 1996.
Ghoshairi Abdulkarim, Latayef al-esharat, Research: Ibrahim besuoni,: Egypt
kolini, Mohammad bin Ya'qub, Al-Kafi, Tehran, 1407.
Majlesi, Mohammad Baqer, Bihar al-Anvar, Beirut, 1403.
Makarem, Nasser, Sample Interpretation, Tehran, 1992.
Mavardi, Ali ibn Muhammad, Alnakat al-oun al, Lebanon-Beirut.
