مبنای قرآنی و روایی قصاص مرد قاتل در مقابل زن مقتول

الموضوعات : فصلنامه مطالعات قرآنی

فاطمه محمدی ¹ (دانشجوی دکتری فقه و حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان)
داوود داداش نژاد ² (استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان)
مرتضی براتی ³ (استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان)

تاريخ الإرسال : 08 الجمعة , جمادى الأولى, 1441 تاريخ التأكيد : 08 الجمعة , جمادى الأولى, 1441 تاريخ الإصدار : 25 الجمعة , ربيع الأول, 1441

الکلمات المفتاحية:

ملخص المقالة :

قتل عمدی عبارت است از سلب عمدی حیات از انسان زنده به طرقی که در قانون بیان شده است. در شریعت و فقه اسلامی اهمیت به‌خصوصی به بحث قتل نفس داده شده است به قدری که قتل‌ نفس از گناهان کبیره محسوب شده و به شدت مورد تنذیر واقع گردیده و مؤکداً از آن نهی‌شده، همچنین وعده عقابی سخت در جهان آخرت به مرتکبین آن داده شده است. از سوی دیگر قتل عمد و نظرات مختلف درباره آن همواره یکی از چالش‌های پیش روی قانونگذار بوده است چراکه در قرآن کریم در باب این نوع جنایت و نیز مجازات آن به صراحت صحبت نشده است. در این مقاله کوشش نموده‌ایم که در ضمن تعریفی از قصاص، به بیان مبنای حکم فوق در قرآن و روایات پرداخته و نظر فقه امامیه و عامه در رابطه با این موضوع مطرح شود و در پایان به بیان نتیجه حاصل از بحث پرداخته‌ایم. در این راستا از روش تحقیق کتابخانه‌ای استفاده شده است.

المصادر:

امامی، سید حسن. 1340ش، حقوق مدنی، تهران: انتشارات کتابفروشی اسلامی.

الجزایری، عبدالرحام. 1406ق، الفقه علی المذاهب الأربعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی.

حر عاملی، شیخ حسین بن الحسن. بی تا، وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی.

شهابی، محمود. 1386ش، ادوار الفقه، تهران: وزارت ارشاد.

شهید اول. 1375ش، شرح لمعه، قم: انتشارات دار العلم.

صاحب جواهر، حسن نجفی. 1981م، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، بیروت: دار احیاء التراث العربی.

طوسی، محمد بن حسن. 1365ش، تذهیب الأحکام فی شرح المقنعة الشیخ المفید، قم: دار الکتب الاسلامیه.

طوسی، محمد بن حسن. 1411ق، الخلاف، قم: مؤسسه نشر اسلامی.

فولادوند، مهدی. 1395ش، تفسیر قرآن، قم: چاپخانه بزرگ قرآن کریم.

گرجی، ابوالقاسم. 1381ش، حدود تعزیرات و قصاص، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

المقدسی، عبداله بن احمد بن قدامه. بی تا، المغنی، بیروت: عالم الکتب.

مهرپور، حسین. 1392ش، دیدگاه‌های جدید در مسائل حقوقی، تهران: انتشارات اطلاعات.

 

 

Emami, Seyyed Hassan, 1340, Civil Rights, Tehran, Islamic Book Store

Algerian, Abdul Raham, 1406, al-Fiqah Ali al-Ma'zab al-'Abray, Beirut, Dar al-'Ara'at al-Arabi.

Jassa, Abu Bakr Ahmad ibn Ali, Beirut, Dar al-Kitab al-Arabi, No date .

Hagh Amali, Sheikh Hussein ibn al-Hassan, Wasejal al-Shi'a al-iqiyah al-Issa al-Sharia, Beirut Al-Ara'at al-Arabi, no date.

Shahabi, Mahmoud, 2007, Eudr al-Fagh, Ministry of Guidance.

Shahid I, 1996, Explanation of Lotma, Qom, Darulam Publications.

Sahib Javahar, Hassan Najafi, 1981, Javahar El-Klamifi Description Sharahi-al-Islam, Beirut, Dar al-Haya al-tar al-Arabi.

Tusi, Mohammad Ibn Hasan, 1411, Al-Khalaf, Qom, Islamic Publishing Institute.

Tusi, Mohammad Ibn Hassan, 1365, Tzahib al-Ahqam Fi, Al-Muhmanat al-Sheikh al-Mufid, Qom, Dar al-Kabul al-Islam.

Pulabad, Mahdi, 1395, Qur'anic commentary, Qom, Great Qabalah of the Holy Qur'an.

Georgian, Abolqasem, 1381, The Limits of Testimonies and Retaliation, Tehran, Tehran University Press.

Al-Muqaddasi, Abdullah, Ben-Ahmad bin Ghadaw, al-Moghani, Beirut, Alam al-Qabb, no date.

Mehrpour, Hossein, 1392, New Perspectives on Legal Issues, Information Publishing.