بررسی حق طلاق زنان در فقه امامیه و حقوق موضوعه

الموضوعات : فصلنامه مطالعات قرآنی

فروزان علایی نوین ¹

1 -

تاريخ الإرسال : 19 الثلاثاء , رمضان, 1433 تاريخ التأكيد : 19 الثلاثاء , رمضان, 1433 تاريخ الإصدار : 20 الأحد , شعبان, 1431

الکلمات المفتاحية:

ملخص المقالة :

در فقه و قانون مدنی نهاد خانواده اهمیت ویژه‌ای دارد و شارع و قانون‌گذار آزادی ارادۀ طرفین را در آن به سبب پیوستگی کامل حیات اجتماع به حیات خانواده محدود و موارد فسخ نکاح و طلاق را تعیین کرده است. در این ارتباط فقها و حقوق‌دانان طلاق را به طور مطلق حق مرد می‌دانند و در موارد استثنایی طرقی برای دستیابی زن به طلاق در نظر می‌گیرند. در این نوشتار ضمن بررسی دیدگاه‌های مختلف فقهای اسلام و ارزیابی ادلۀ آنها به مواردی می‌پردازیم که حق طلاق مطابق با موازین فقهی و قانونی به زن واگذار شده است که عبارت‌اند از: 1. وکالت بلاعزل و توکیل غیر زن در طلاق 2. عسر و حرج (طلاق قضایی) 3. خلع و مبارات

المصادر:

قرآن کریم

ابن ادریس (الحلی)، ابو جعفر محمد بن منصور. 1410ق. السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (از مجموعۀ فقهی سلسلة الینابیع الفقهیه). بیروت: فقه الشیعة الدار الاسلامیه 

ابن منظور. 1412ق. لسان العرب. بیروت: دار احیاء التراث العربی

امامی، سید حسن. 1377ش. حقوق مدنی. تهران: اسلامیه

انیس، ابراهیم و دیگران. 1375ش. المعجم الوسیط. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی    

 

الجبعی العاملی، زین الدین (شهید ثانی). 1404ق. الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة. بیروت: دار احیاء التراث العربیه

جعفری لنگرودی، محمد جعفر. 1378ش. ترمینولوژی حقوق. تهران: گنج دانش

جوهری، اسماعیل بن حماد. 1404ق. الصحاح تاج اللغه و صحاح العربیه، تحقیق: احمد عبدالغفور عطار. بیروت: دار العلم للملابین

حر العاملی، محمدحسن. 1413ق. وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعه. بیروت: دار احیاء التراث العربیه

حلی، حسن بن یوسف. 1415ق. مختلف الشیعة فی احکام الشریعة. قم: مؤسسۀ نشر اسلامی

صفایی، سید حسین. 1369ش. حقوق خانواده، نکاح و انحلال آن. تهران: دانشگاه تهران

طباطبایی، سید علی.1412ق. ریاض المسائل. بیروت: دار الهادی

الطریحی، شیخ فخرالدین. 1395ق. مجمع البحرین. تهران: المکتبة المرتضویۀ

الطوسی، شیخ الطایفه ابوجعفر محمد بن الحسن. 1407ق. الخلاف فی الفقه. قم: مؤسسۀ نشر اسلامی

ـــــــــــــــ . 1390ق. الاستبصار. تهران: دار الکتب الاسلامیة.

ـــــــــــــــ . بی‌تا. النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی. قم: قدس محمدی

فیروز‌آبادی، مجدالدین محمد بن یعقوب. بی‌تا. القاموس المحیط. بیروت: دار احیاء التراث العربی

فیض، علیرضا. 1371ش. مبادی فقه و اصول. تهران: دانشگاه تهران

قزوینی، الحافظ ابی عبدالله محمد بن یزید. بی‌تا (چاپ سنگی). سنن ابن ماجه. دهلی: مطبع الفاروقی

کاتوزیان، ناصر. 1378ش. حقوق مدنی خانواده، نکاح و طلاق. تهران: مؤسسۀ بهمن برنا

محقق، ابوالقاسم نجم‌الدین جعفر بن الحسن الحلی. 1408ق. شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. قم: اسماعیلیان

محقق داماد، سید مصطفی. 1376ش. حقوق خانواده. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

مطهری، مرتضی. 1357ش. نظام حقوق زن در اسلام. قم: ملاصدرا

مغنیه، محمد جواد. بی‌تا.  فقه الامام جعفر الصادق. قم: مؤسسة انصاریان

مکی العاملی، محمد (شهید اول). بی‌تا. اللمعة الدمشقیة. بیروت: منشورات دار الناصر

الموسوی الخمینی، سید روح الله. آبان 1358ش. انقلاب اسلامی. ش107.

ــــــــــــــــ .  1407ق. تحریر الوسیلة. بیروت: سفارة الجمهوریة الاسلامیة الایرانیة

موسوی بجنوردی، سید محمد حسن. 1419ق. القواعد الفقهیة. قم: الهادی

موسوی بجنوردی، سید محمد. 1372ش. قواعد فقه. قم: میعاد