معناشناسی تقیه در قرآن

الموضوعات : فصلنامه مطالعات قرآنی

محمد عظیمی ده علی ¹ (کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه آیت الله حایری، میبد.)

تاريخ الإرسال : 16 الجمعة , جمادى الثانية, 1437 تاريخ التأكيد : 16 الجمعة , جمادى الثانية, 1437 تاريخ الإصدار : 19 الثلاثاء , صفر, 1437

الکلمات المفتاحية:

ملخص المقالة :

تقیه یکی از ارکان دین اسلام و مذهب شیعه و از مهم‌ترین عوامل بقای مذهب شیعه و البته اسلام به شمار می‌آید. از طرفی بر اساس روایات شیعه مسأله تقیه هم‌چنان و تا ظهور حضرت حجت(عج) جاری است و در زمانه ما هم به دلیل ایجاد نحله‌های گوناگون مذهبی و گستردگی ارتباطات، یافتن مصداق تقیه از اهمیت والایی جهت ایمنی از خطراتی که مذهب شیعه را تهدید می‌نماید برخوردار است. این نوشتار که به سبک بنیادین و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای مهیا شده، به معناشناسی تقیه در قرآن را بیان می دارد. هم‌چنین فراهم‌سازی بستر عمل به تقیه و شرایط و مصادیق روشن آن را روشن می‌سازد، تا در ازای آن راهکارهای تقیه در جامعه کنونی پیاده گردند و به این واسطه، از بسیاری از مفاسد پرهیز از تقیه در جامعه کنونی جلوگیری شود.

المصادر:

قرآن کریم.

طباطبایی، سید محمدحسین. 1417 ق، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.

طوسی، محمد بن الحسن‏. 1411 ق‏، کتاب الغیبة للحجة، محقق/ مصحح: عباد الله تهرانی و علی احمد ناصح، قم: دار المعارف الإسلامیة.

کلینی، محمد ابن یعقوب. 1407 ق، اصول کافی، محقق/ مصحح: علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، چاپ چهارم، تهران: دار الکتب اسلامیه.

مکارم شیرازی، ناصر. 1374 ش، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الاسلامیه.

 

مقالات

رفیعی، علی و حسن عبدالهی. زمستان 1393ش، «معناشناسی واژه‌ جهل در قرآن کریم»، فصلنامه مطالعات قرآنی، دوره 5، شماره 20، صص 129-149.

عظیمی ده علی، محمد. زمستان 1393ش، «معناشناسی واژه شهادت در نظام معنایی قرآن»، نشریه مشکوة، ش 125، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، سال سی و سوم، صص 104- 118.

مطیع، مهدی و احمد پاکتچی و بهمن نامور مطلق. بهار و تابستان 1388ش، «درآمدی بر استفاده از روش‌های معناشناسی در مطالعات قرآنی»، پژوهش دینی، شماره 18، ص112.